Băn khoăn dự án siêu nghĩa trang - Bài cuối

Diện tích bao nhiêu là đủ

Diện tích bao nhiêu là đủ
TP - Sự kiện gây xôn xao các xã Cẩm Lĩnh, Phú Sơn, Thái Hòa, Vật Lại của huyện Ba Vì (Hà Nội) trong những ngày này là việc thành phố dự kiến xây dựng nghĩa trang Yên Kỳ mở rộng với quy mô 600 ha do Cty CP Tập đoàn Xây dựng & Du lịch Bình Minh làm chủ đầu tư.

>> Bài 1: Văn Điển trước giờ G

Diện tích bao nhiêu là đủ ảnh 1
Nhiều người dân địa phương băn khoăn khi biết tin Nghĩa trang Yên Kỳ sẽ được mở rộng gấp nhiều lần - Ảnh: PS

Đâu đâu người ta cũng nghe những lời bình luận, thậm chí cả những phản ứng gay gắt về việc có một siêu nghĩa trang tại Ba Vì.

Ông Chu Bá Tráng, Chủ tịch UBND xã Phú Sơn, những ngày này luôn ở trong tư thế kẹt giữa đôi đường. Một bên là chỉ đạo của trên về đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị xây dựng nghĩa trang và một bên là những câu hỏi xoáy vào gan ruột của biết bao gia đình, đại loại: “Chúng tôi sẽ sống ra sao?”, “Con cháu chúng tôi sẽ làm gì khi không còn đất?”.

Trong số 600 ha dự kiến mở rộng nghĩa trang Yên Kỳ, có 460 ha đất thuộc xã Phú Sơn. Diện tích này bằng trọng một phần ba diện tích toàn xã. Điều đáng nói là trong số 460 ha đất lại có đến 160 ha đất canh tác nông nghiệp.

685 hộ dân bị thu hồi từ 30 - 100 phần trăm đất nông nghiệp

Theo báo cáo của UBND huyện Ba Vì, để thực hiện dự án mở rộng nghĩa trang Yên Kỳ cần phải di chuyển, tái định cư 324 hộ. Trong đó riêng xã Phú Sơn có khoảng 280 hộ, xã Cẩm Lĩnh, xã Vật Lại, khoảng 40 hộ.

Bên cạnh đó, báo cáo cũng nêu rõ có 685 hộ dân bị thu hồi từ 30 - 100 phần trăm đất nông nghiệp. Trong đó xã Phú Sơn có khoảng 650 hộ.

Diện tích này chiếm trên nửa diện tích đất nông nghiệp toàn xã (300 ha). 95 phần trăm, dân trong xã sống bằng nghề nông. Nay thu hồi hết đất quả là khó khăn quá lớn với địa phương.

Theo dự báo, nếu thực hiện dự án nghĩa trang Yên Kỳ 600 ha, xã Phú Sơn sẽ có 3.500 lao động mất việc.

Chúng tôi tìm về thôn Phú Mỹ (Phú Sơn), vào nhà ông Phùng Văn Lương, Bí thư Chi bộ Thôn. Gia đình ông Lương hôm đó có nhiều khách. Biết tôi tìm hiểu về dự án mọi người nhao đến hỏi.

Ông Lương cho biết, chưa nhận được văn bản chính thức nào về dự án, thôn cũng chưa họp hành gì, bản thân ông cũng chưa có thông tin gì chính thức về dự án.

Theo thông tin không chính thức mà ông Lương nắm được thì toàn bộ thôn Phú Mỹ với 300 hộ trải trên chiều dài 3km sẽ phải di dời để lấy đất xây dựng nghĩa trang. Gia đình ông Lương sống trên mảnh đất của ông cha gần trăm năm nay phải di dời thì đó là chuyện cực chẳng đã. Hơn nữa, với hơn 2.000 m2 đất thổ cư, liệu tiền đền bù có đảm bảo cuộc sống?

Theo ông Lương, dường như khu đất mà hàng trăm gia đình đang sống sẽ bị thu hồi để thực hiện một hạng mục của dự án nghĩa trang. Khu đất khá đẹp thoải trên sườn đồi kéo ra sông Đà.

Ám ảnh về môi trường

Trở lại thôn Yên Kỳ (xã Phú Sơn), tâm điểm của nghĩa trang Yên Kỳ mở rộng, ông Phùng Đức Tú, trưởng thôn thắc mắc ngay: “Nghĩa trang Yên Kỳ hiện rộng 36 ha mà giải quyết được việc cải táng cho nhu cầu nội thành Hà Nội trong suốt 50 năm qua. Vậy, nay xây dựng nghĩa trang 600 ha để dành đất cho người chết trong mấy trăm năm nữa?”.

Tin giờ chót: Quy mô nghĩa trang Yên Kỳ chỉ khoảng 150 ha

Trao đổi với Tiền Phong tối qua, một lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội cho biết, việc quy hoạch nghĩa trang Yên Kỳ rộng 600ha là đề xuất của chủ đầu tư. Tuy nhiên, UBND TP Hà Nội sẽ chỉ chấp thuận quy mô dự án  khoảng 150ha vào thời điểm hiện tại. Phần diện tích quy hoạch rộng hơn sẽ dành để làm vành đai cây xanh, sinh thái đảm bảo môi trường cảnh quan.

Theo vị lãnh đạo này, bên cạnh lựa chọn địa điểm xây dựng nghĩa trang tại Yên Kỳ (Ba Vì), Minh Phú (Sóc Sơn),  thành phố Hà Nội sẽ giao cho các đơn vị chức năng tìm thêm vị trí xây dựng nghĩa trang tại một số huyện ngoại thành theo các trục giao thông hướng tâm vào thành phố như: QL6; Láng - Hòa Lạc; QL1...

Việc chọn địa điểm này một mặt sẽ góp phần chia sẻ cùng nghĩa trang Yên Kỳ mặt khác tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc tổ chức mai táng.

Ông Tú cho biết, thôn Yên Kỳ nằm trọn trong dự án. Thôn có 47 ha đất nông nghiệp thì dự án dự kiến lấy đi 40 ha. Nếu thực hiện dự án, trên 500 lao động của thôn sẽ thất nghiệp. Rồi nữa, người già hết tuổi lao động, thanh niên sắp đến tuổi lao động sẽ biết làm gì khi không còn đất?.

Chưa đủ, bên cạnh nỗi lo cơm áo của người dân mất đất, ông Tú còn bày tỏ lo ngại về tác động xấu đến môi trường khi mở rộng nghĩa trang Yên Kỳ. “Hiện, thôn có 40 người trong độ từ 30 đến 50 tuổi bị mắc các bệnh về gan, thận, tủy sống... không thể làm được việc nặng” – Ông Tú cho biết.

Theo ông Tú, nghĩa trang Yên Kỳ (hiện có) với trên 10 vạn bộ hài cốt ít nhiều ảnh hưởng đến nước ngầm và không khí. Thôn đã đề nghị kiểm tra môi trường nhưng chưa có đơn vị nào làm việc này. Dân đành cam chịu.

Nếu như nghĩa trang Yên Kỳ mở rộng có cả phần hung táng (chôn người mới chết), tình trạng ô nhiễm nguồn nước và không khí sẽ ngày càng trầm trọng, nhất là khi khu vực Yên Kỳ là vùng đồi gò, đầu nguồn nước.

Ông Tú bày tỏ thêm sự lo ngại khác, đó là sự ô nhiễm môi trường xã hội do nghĩa trang đem lại như các tệ nạn xã hội sẽ tàn phá vùng quê yên ả. 

Ông Hà Xuân Hưng - Chủ tịch UBND huyện Ba Vì:

Thành phố nên cân nhắc quy mô và tác động môi trường của dự án

Diện tích bao nhiêu là đủ ảnh 2
Ông Hà Xuân Hưng - Chủ tịch UBND huyện Ba Vì
Hiện nay, sơ bộ chúng tôi nắm được thì đất lâm nghiệp chiếm phần nhiều, còn lại là đất khác như đất thổ cư, đất vườn và đất nông nghiệp. Ngay trong ý kiến chỉ đạo của Thành phố về dự án này cũng nêu rõ, lấy đất đồi gò, đất lâm nghiệp kém hiệu quả, hết sức tránh đất lúa, hạn chế lấy đất thổ cư, tránh di chuyển nhà dân.

Ngay khi bắt đầu có chủ trương mở rộng nghĩa trang Yên Kỳ, trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, có nhiều ý kiến khác nhau. Cũng có người nhận thức được đây là việc giải quyết vấn đề chung của thành phố. Trong quy hoạch của Chính phủ thì đây là nghĩa trang của vùng.

Cũng có nhiều ý kiến băn khoăn về dự án có thể gây tác động về môi trường. Đến nay, thành phố và huyện đã tuyên truyền vận động kể cả tổ chức tham quan các mô hình thực tế tại Malaysia...

Điều mà chính quyền và địa phương quan tâm là thành phố nên cân nhắc quy mô nghĩa trang làm sao cho phù hợp, tránh những tác động tiêu cực đến môi trường, cũng như tác động quá lớn đến đời sống, sinh hoạt của nhân dân.

Nhà nước phải có cơ chế kiểm soát nhà đầu tư trong việc tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường. Mặt khác, đối với người có đất bị thu hồi, cần quan tâm đầu tư thích đáng về cơ sở hạ tầng cũng như điều kiện, để họ chuyển đổi nghề nghiệp, bảo đảm ổn định đời sống.

Ngay trong buổi làm việc của đồng chí Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội với bốn huyện và xã trong vùng dự án cũng đã nêu vấn đề này. Và tại kết luận cũng nêu, bước khảo sát để lập quy hoạch là như vậy (600 ha - PV) còn, trước mắt, sẽ nghiên cứu tập trung vào vùng có diện tích khoảng 300 ha. Sau này khi có quy hoạch được duyệt, chắc chắn Thành phố sẽ phải nghiên cứu, cân nhắc nhiều khía cạnh để lựa chọn quy mô phù hợp.

Đối với Ba Vì, chúng tôi xác định đây là việc giải quyết nhiệm vụ chung của thành phố nhưng cũng là dự án đặc thù khác với dự án kinh tế - xã hội.

Dự án vừa có yếu tố tác động môi trường vừa có yếu tố tâm linh nên thành phố phải quan tâm đặc biệt đến đời sống văn hoá, tinh thần, vật chất của nhân dân các xã trong vùng dự án.

MỚI - NÓNG
Ga Hà Nội sẽ thành ga đường sắt đô thị nội đô
Ga Hà Nội sẽ thành ga đường sắt đô thị nội đô
TPO - Sở GTVT Hà Nội vừa báo cáo thành phố việc rà soát và đưa ra định hướng xây dựng các dự án đường sắt đô thị, đường sắt quốc gia trên địa bàn. Theo đó, từ nay đến năm 2035, các tuyến đường sắt quốc gia sẽ di dời ra ga đầu mối Ngọc Hồi, ga Hà Nội sẽ trở thành ga đường sắt nội đô.