 |
| Huân chương Độc lập hạng Ba của Nhà nước tặng vợ chồng cụ Đỗ Thị Tất do có con trai duy nhất hy sinh. |
Năm 1995, ông Nguyễn Văn Do (cháu sống với cụ Tất từ nhỏ, hiện thờ cúng cụ Tất) gửi đơn tới các cơ quan chức năng, đề cập: Năm 1950, khi cụ Đỗ Thị Tất sinh con trai Nguyễn Công Côi được 7 ngày thì chồng (cụ Nguyễn Văn Giáp) mất.
Năm 1968, tuy là con một nhưng anh Côi vẫn xung phong nhập ngũ, rồi hy sinh.
Năm 1985, vợ chồng cụ Đỗ Thị Tất và Nguyễn Văn Giáp được Nhà nước tặng Huân chương Độc lập hạng Ba, do “có con duy nhất hy sinh cho nền độc lập tự do của Tổ quốc”.
Năm 1994, khi Nhà nước bắt đầu có chính sách về trao tặng danh hiệu “Bà mẹ VN Anh hùng”, gia đình đã làm các thủ tục theo quy định và cụ Tất có quyết định được tặng danh hiệu cao quý này vì có con duy nhất hy sinh.
“Cuối năm 1994, lúc này cụ Tất vừa mất, gia đình được cấp có trách nhiệm thông báo thời gian cụ thể để được nhận danh hiệu “Bà mẹ VN Anh hùng” truy tặng cho cụ Tất.
Nhưng đến khi không thấy được trao, chúng tôi lên huyện hỏi thì được trả lời miệng là cụ Tất không chỉ có một người con duy nhất nên việc truy tặng phải dừng lại”- Bà Trần Thị Phượng (vợ ông Do), cho biết.
Cụ Tất có một người con đẻ khác, nhưng đã cho người khác làm con nuôi từ lâu. Số là trước khi lấy cụ Giáp, cụ Tất từng kết hôn và có một người con gái là Nguyễn Thị Ứng (SN 1936).
Sau đó do chồng mất, bản thân lại quá nghèo nên cụ Tất đành cho người con lúc đó còn nhỏ của mình để em ruột chồng nuôi (tại xã Khai Thái, Phú Xuyên) và mãi về sau không một lần gặp lại người con này.
Trước khi mất một thời gian, cụ Tất có kể với vợ chồng ông Do chuyện này và nói nếu có điều kiện thì tìm xem bà Ứng hiện giờ ra sao. Sau một thời gian dò tìm, đến khi vợ chồng ông Do tìm được bà Ứng thì cụ Tất đã mất.
Khi bà Ứng về quê thắp nén hương vì nghĩa mẫu tử thì cũng là thời điểm cụ Tất sắp được truy tặng danh hiệu “Bà mẹ VN Anh hùng”.
Từ việc bà Ứng xuất hiện, cấp có nhiệm nhận định cụ Tất không chỉ có người con duy nhất nên đã dừng việc truy tặng danh hiệu “Bà mẹ VN Anh hùng”.
Năm 1995, trong đơn gửi cơ quan chức năng, bà Nguyễn Thị Ứng trình bày: “Tôi là con người khác từ nhỏ, và khi được cho đi đến giờ chưa gặp lại và chăm sóc người sinh ra mình được ngày nào. Năm 1955, tôi lấy chồng tại xã Hoà Thọ (Hoà Vang, Đà Nẵng) và sống đến nay, nên mẹ chỉ có một người con duy nhất là Nguyễn Công Côi”.
Tuy nhiên đơn này không được hồi âm. Sau đó, ông Do cũng có đơn đề nghị giải quyết việc truy tặng danh hiệu “Bà mẹ VN Anh hùng” của cụ Tất, nhưng cũng không nhận được văn bản trả lời của cấp có trách nhiệm.
Trao đổi với PV Tiền Phong, một cán bộ có trách nhiệm của Phòng Lao động-Thương binh & Xã hội huyện Phú Xuyên, cho biết: Ngày 10-3-1995, Phòng LĐ-TB&XH Phú Xuyên từng có công văn (số 12) báo cáo Sở LĐ-TB&XH Hà Tây (cũ), trong đó đề cập việc không truy tặng danh hiệu “Bà mẹ VN Anh hùng” do cụ Tất có con với đời chồng trước.
Tuy nhiên, đến nay danh hiệu này vẫn chưa có quyết định thu hồi và bằng “Bà mẹ VN Anh hùng” của cụ Tất vẫn được lưu giữ tại huyện Phú Xuyên.
Vị cán bộ này cũng cho biết, ngày 15-6-2012, Phòng LĐ-TB&XH huyện Phú Xuyên có văn bản trả lời đơn của bà Phượng, nhưng vẫn căn cứ vào công văn số 12 trước đây để nhận định về sự việc trên.
Văn bản này đồng thời được báo cáo Sở LĐ-TB&XH Hà Nội để xin hướng giải quyết.
