Làng Dao (thôn Đức Bình, xã Đức Mạnh, huyện Đắk Mil) chỉ cách trung tâm xã, Quốc lộ 14 khoảng 8 cây số nhưng khi đêm xuống thiếu ánh điện. Ông Triệu Văn Hùng, 1 người dân làng Dao cho biết, tình trạng này kéo dài suốt 12 năm qua.
“Hiện làng có hơn 40 hộ, với gần 300 khẩu sinh sống, chủ yếu là người Dao di cư từ Lạng Sơn vào những năm 2007-2008. Từ khi vào đến nay, chúng tôi không có điện để dùng. Dân chỉ thắp đèn dầu, nhà nào khá thì dùng bình ắc quy”, ông Hùng nói. Hai năm nay, một số hộ người dân trong làng lắp pin năng lượng mặt trời song chi phí khá cao, điện không ổn định (nhất là vào những ngày mưa) nên vẫn chủ yếu dùng đèn dầu, bình ắc quy.
Trong căn nhà lụp xụp, bà Chìu Thị Tài cho hay, thứ đáng giá nhất là bình ắc quy cũ. Để mua được chiếc bình này, bà phải dành tiền suốt 2 mùa rẫy. “Tôi chỉ thắp lúc chập tối, ăn cơm xong tắt điện ngay. Già cả không làm ra tiền, mỗi lần đổi hết 20 nghìn đồng. Thương nhất tụi nhỏ trong làng phải học bài trong ánh sáng chập chờn”, bà Tài nói.
Ông Hoàng Văn Thoại, trưởng thôn Đức Bình cho hay, dân làng Dao sống dựa vào trồng trọt nhưng không có điện nên làm gì cũng khó. Ngay cả nhu cầu khoan giếng lấy nước, người dân cũng không làm được. Hằng ngày, dân làng Dao phải ra suối, ao, hồ lấy nước về sinh hoạt dù nguồn nước không đảm bảo. “Không có ánh điện,tin tức thời sự hay mỗi khi chính quyền thông báo việc gì gấp thì tôi phải vào tận nhà báo bằng miệng vừa chậm, tốn thời gian. Sau nhiều lần kiến nghị, năm 2018, nhà nước cho kéo điện về làng nhưng đến nay chưa đấu nối”, ông Thoại nói.
Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh Đắk Nông (chủ đầu tư), dự án kéo điện về làng Dao có tổng mức đầu tư 4,3 tỷ đồng thuộc dự án cấp điện nông thôn từ lưới điện quốc gia sử dụng vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2014-2020. Dự án được triển khai từ năm 2019, đến tháng 7/2020 đã hoàn thành, nhưng chưa đấu nối điện vì Cty TNHH Thạch Lợi (đơn vị sở hữu đường dây điện trung thế trên địa bàn) không cho đấu nối vào.
“Cty đá Thạch Lợi có bỏ tiền đầu tư 3km hệ thống lưới điện từ đường chính vào. Khi thi công dự án kéo điện về làng Dao, chủ Cty đồng ý cho đấu nối nhưng bây giờ lại đổi ý. Ngành điện yêu cầu chúng tôi đi thỏa thuận với chủ Cty để kéo điện vào. Chúng tôi đã làm việc với họ nhiều lần nhưng không có kết quả. Họ yêu cầu phải mua lại đường điện nhưng chúng tôi không thể quyết. Ban quản lý đã nhiều lần báo cáo sự việc lên UBND tỉnh. Tỉnh cũng 2 lần chỉ đạo, trong đó yêu cầu UBND huyện Đắk Mil chủ trì cùng Cty điện lực, ban quản lý dự án, Cty Thạch Lợi… tìm phương án để sớm nối điện cho người dân làng Dao kịp đón Tết Nguyên đán 2021”, ông Nguyễn Thái Vượng, Phó GĐ Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh Đắk Nông cho hay.
Ông Lê Văn Hoàng, Phó Chủ tịch UBND huyện Đắk Mil (Đắk Nông) cho biết, tới đây, UBND huyện sẽ chủ trì cuộc họp với các bên liên quan để tìm phương án tốt nhất, sớm kéo điện về phục vụ người dân làng Dao. Phương án huyện dự kiến sẽ vận động Cty Thạch Lợi chấp thuận cho đấu vào đường dây điện của họ.
