Vạn đò xứ Huế |
Vạn đò là một nét rất đặc trưng nhưng đồng thời cũng là một vấn đề xã hội rất nhức nhối của đô thị Huế.
Tuy đã có một số đợt tổ chức tái định cư cho bà con tại Trường An, Kim Long, nhưng cho đến nay, quần cư vạn đò trên địa bàn 6 phường của TP Huế là Phú Bình, Phú Hiệp, Hương Sơ, Vỹ Dạ, Phường Đúc, Kim Long vẫn còn rất lớn: 1.069 hộ với khoảng 7.000 nhân khẩu.
Một số dân như vậy sống trên sông, riêng chuyện ăn ở, sinh hoạt hàng ngày của họ thôi cũng đã là mối đe dọa thường trực cho môi trường các dòng sông trong thành phố.
Chưa kể những hệ luỵ khác về mặt kinh tế- xã hội như dân trí, nguy cơ bùng nổ dân số, ANTT, mỹ quan của thành phố du lịch, an toàn cho dân trong mùa mưa lũ v.v...
Qua khảo sát, tuyệt đại đa số bà con dân vạn đò đều ước muốn được lên bờ. Đó cũng là nỗi thao thức, trăn trở của tỉnh cũng như của TP Huế từ rất lâu, được nhiều vị lãnh đạo của Trung ương đồng cảm, ủng hộ.
Tuy nhiên, việc triển khai diễn ra rất chậm và hiệu quả cũng không như mong đợi. Nguyên nhân là: Thiếu tiền!
Theo ông Nguyễn Đình Cáng - Giám đốc BQL các dự án xây dựng TP Huế, dự án tái định cư dân vạn đò được phê duyệt gần đây nhất là vào năm 2005. Nhưng sau đó đành… nằm trên giấy cũng bởi lý do thiếu tiền.
Lần này thì tin vui xem chừng đã đến. Ông Nguyễn Đình Cáng tiết lộ: Về việc tái định cư cho dân vạn đò, vừa qua, UBND tỉnh TT- Huế đã có cuộc làm việc với Bộ Kế hoạch - Đầu tư và đã được Chính phủ đồng ý đưa vào kế hoạch vay vốn ODA của Luxembourg.
Ông Jean-Louis Schiltz, Bộ trưởng Hợp tác và hoạt động nhân đạo Luxembourg cũng đã có chuyến thăm Huế và khảo sát thực trạng vạn đò vào trung tuần tháng 10/2007 vừa qua. Số tiền vay sẽ vào khoảng 15 triệu euro, đủ trang trải cho công tác di dời, tái định cư.
Cũng theo ông Cáng, rút kinh nghiệm, lần này, tỉnh và thành phố chủ trương cho xây dựng các khu tái định cư trước, sau đó mới chuyển dân đến. Quy hoạch các khu tái định cư vạn đò cũng đã được phê duyệt trước đó. Trước mắt, sẽ xây dựng khu tái định cư Phú Mậu (Phú Vang) rộng 12 ha cho khoảng 350 hộ; Hương Sơ (TP Huế) rộng 11 ha cho hơn 300 hộ...
Khu Phú Mậu sẽ phục vụ tái định cư cho các hộ làm nghề khai thác cát sạn, đánh bắt thuỷ sản nên có thiết kế nơi neo đậu cho phương tiện của bà con.
Những hộ sinh sống bằng nghề không gắn với sông nước thì sẽ được đưa đến tái định cư ở Hương Sơ. Ngoài các cơ sở hạ tầng thiết yếu như điện, đường, trường, trạm, hệ thống cấp thoát nước, chợ... tỉnh và TP Huế cũng đồng thời sẽ có chế độ chính sách giúp người dân chuyển đổi nghề nghiệp theo nguyện vọng, hỗ trợ di chuyển và ổn định cuộc sống...
Riêng về đất đai, Nhà nước sẽ tùy theo số nhân khẩu để cấp diện tích cụ thể, đồng thời sẽ có chế độ phù hợp để người dân yên tâm định cư. Song tinh thần chung là không bao cấp mà phải xã hội hóa để người dân có động lực, có trách nhiệm với nơi ở mới của mình.