Giữa năm ngoái, tôi và thạc sĩ Đồng Khắc Thọ, một cộng tác viên lâu năm của báo Tiền Phong đã cùng nhau tới thăm đại tá Hoàng Đăng Vinh. Anh Thọ nguyên là Trưởng Ban quản lý Khu Di tích lịch sử - Sinh thái ATK Định Hóa (Thái Nguyên), nay tuy đã về hưu nhưng yêu nghề nên anh vẫn năng gặp những nhân vật lịch sử để sưu tầm các tư liệu cần thiết và bổ sung thêm kiến thức cho mình.
Anh hùng Hoàng Đăng Vinh ghi bút tích và tặng một số hình ảnh, bài viết ông hiện lưu giữ cho Khu Di tích lịch sử -Sinh thái ATK Định Hóa
Trở lại nhà đại tá Vinh tại Khu tập thể Công binh (thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh) sau vài năm, tôi mừng khi thấy căn nhà một tầng trước đây của ông nay đã được xây mới thành bốn tầng. Đưa chúng tôi lên căn phòng rộng trên tầng hai, đại tá Vinh cho biết, cách đây hai năm khi xây ngôi nhà này, điều đầu tiên ông nghĩ là làm một phòng lưu niệm. Bước vào phòng, chúng tôi thấy bàn thờ Bác Hồ và Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Giữa bàn thờ được đặt bức ảnh chụp năm 1958, khi Đại tướng Võ Nguyên Giáp thay mặt Bộ Quốc Phòng chúc sức khỏe Bác nhân kỷ niệm 14 năm thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam. Hai bên bức ảnh, thấp phía dưới được treo hai bài thơ “Dâng hoa lên Người” và “Bác Giáp ơi” do ông Vinh làm để tưởng niệm Bác Hồ và Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Bên cạnh đó, những kỷ vật, huân huy chương thời chiến, ảnh kỷ niệm của đại tá Vinh được để trong tủ kính hoặc treo trên tường, khiến căn phòng không khác một bảo tàng thu nhỏ.
Anh hùng Hoàng Đăng Vinh kể lại kể lại những kỉ niệm tại ATK Định Hóa (Thái Nguyên) năm xưa Đại tá Hoàng Đăng Vinh cho biết, sau chiến thắng Điện Biên Phủ hơn chục ngày, nhân kỷ niệm 64 năm ngày sinh nhật Bác, ông được về ATK (an toàn khu) để gặp Người. Bài thơ “Dâng hoa lên Người” xuất phát từ những lời dạy của Bác trong dịp ông được gặp Người lần đầu tiên ấy. Ông kể, sáng 19/5, khi đoàn đại biểu chiến sĩ Điện Biên được lên gặp Bác, đã thấy Người và các cán bộ Trung ương Đảng đứng chờ trước một dãy nhà của cơ quan. Trong quá trình gặp gỡ, Bác Hồ đã hỏi thăm hoàn cảnh gia đình và trình độ văn hóa của từng chiến sĩ.
Bàn thờ Bác Hồ và Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại phòng lưu niệm “Chiến sĩ Điện Biên Hoàng Đăng Vinh”Đến lượt mình, Hoàng Đăng Vinh đáp: “Thưa Bác, vì nhà nghèo, lại đông anh em nên cháu mới chỉ biết đọc, biết viết trước khi vào bộ đội”. Bác khuyên: “Hễ có điều kiện là chú phải học, như thế mới tiến bộ được”. “Lời nói của Bác đã ăn sâu vào tâm trí tôi suốt 65 năm qua. Vài năm trước, nhớ lại lời dạy của Bác, tôi đã làm bài thơ Dâng hoa lên Người”- Đại tá Vinh cho biết. Rồi ông đọc bài thơ, trong đó có đoạn: “… Lời của Bác năm ấy/Rung động trái tim con/Bảo cho con chân lý/Dạy con biết làm người/Nay đã ngoài tám mươi/Vượt biết bao gian khó/Con hoàn thành nhiệm vụ/Việc nước đã vẹn toàn…”.
Thạc sĩ Đồng Khắc Thọ tặng anh hùng Hoàng Đăng Vinh cuốn “Nơi khởi nguồn chiến dịch Điện Biên” và “ATK in dấu lịch sử” Tại cuộc gặp gỡ trên, Hoàng Đăng Vinh cũng lần đầu được gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Sau nhiều lần gặp khác, đến năm 2004, ông có dịp gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp lần cuối vào dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Bắt tay ông, Đại tướng nói: “Sau 50 năm còn gặp lại nhau thế này là hạnh phúc lắm rồi”. “Lời nói đó đến giờ vẫn văng vẳng bên tôi. Vậy mà năm 2013, khi cách kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ một năm, Đại tướng đã không còn nữa”- Đại tá Vinh xúc động nói, rồi đọc bài thơ “Bác Giáp ơi” ông đã làm nghe tin Đại tướng mất: “Cả đời Bác bận việc quân/Đến khi về nghỉ quây quần cố hương/Gió chiều lồng lộng bốn phương/Ru hồn Bác nghỉ bốn phương Quảng Bình/Thiên tài, đức độ, anh minh/Cả đời chiến đấu quên mình vì dân/Kính mong Bác mãi anh minh/Độ trì tổ quốc hòa bình ngàn năm”.
Hình ảnh “Điện Biên thiên sử vàng” tại phòng lưu niệm “Chiến sĩ Điện Biên Hoàng Đăng Vinh” Tại cuộc gặp, Đại tá Vinh tặng chúng tôi cuốn sách “Chiến sĩ Điện Biên Hoàng Đăng Vinh”. Cuốn sách kể về cuộc đời ông từ lúc sinh, tham gia quân ngũ cho đến khi nghỉ hưu. Ngoài sách, qua anh Đồng Khắc Thọ, anh hùng Hoàng Đăng Vinh còn ghi lại bút tích và tặng một số hình ảnh, bài viết ông hiện lưu giữ cho Khu Di tích lịch sử -Sinh thái ATK Định Hóa để phục vụ công tác giới thiệu và trưng bày.
Du khách đến thăm Khu Di tích lịch sử - Sinh thái ATK Định Hóa hiện nay
Trước cuộc gặp, anh Đồng Khắc Thọ đã chuẩn bị hai cuốn sách “Nơi khởi nguồn chiến dịch Điện Biên” và “ATK in dấu lịch sử” mà anh là tác giả để tặng đại tá Hoàng Đăng Vinh. Anh Thọ cho biết, ngày 6/12/1953, tại ATK Định Hóa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ trì Hội nghị Bộ Chính trị quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ. Như vậy, ATK Định Hóa là nơi khởi nguồn chiến dịch Điện Biên, và cũng là nơi báo công khi chiến dịch kết thúc thắng lợi. Đến nay, ATK Định Hóa đã trở thành Khu Di tích lịch sử -Sinh thái ATK Định Hóa, năm 2012 được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt. Hiện Khu Di tích lịch sử -Sinh thái ATK Định Hóa là một điểm du lịch hấp dẫn, mỗi năm thu hút vài trăm ngàn lượt du khách tham gia.
Anh hùng Hoàng Đăng Vinh tặng thạc sĩ Đồng Khắc Thọ cuốn "Chiến sĩ Điện Biên Hoàng Đăng Vinh" Vài tháng sau cuộc gặp trên, chúng tôi thảng thốt nghe tin anh hùng Hoàng Đăng Vinh đột ngột qua đời. Anh Đồng Khắc Thọ nói với tôi, qua cuộc gặp đại tá với Hoàng Đăng Vinh lần trước đã giúp anh có thêm những tư liệu, hình ảnh để đóng góp thêm cho việc trưng bày, thuyết minh về nơi khởi nguồn chiến dịch Điện Biên tại Khu Di tích lịch sử - Sinh thái ATK Định Hóa.
