Krông Pa là huyện phía đông Trường Sơn thuộc tỉnh Gia Lai. Nơi đây có biệt danh là chảo lửa Krông Pa bởi hàng năm số ngày nắng rất dài, vùng đất thường xuyên khô khát do thiếu nước.
Krông Pa có địa chất phức tạp, chủ yếu là rừng khộp được khai khẩn, lòng đất có lượng đá vôi lớn nên đào giếng lấy nước sinh hoạt cũng khó.
Theo thiết kế, công trình có tổng diện tích tưới 5.150 ha, trong đó diện tích tưới tự chảy 3.862 ha, tưới tạo nguồn 1.288 ha trên địa bàn năm xã, một thị trấn.
Ngoài ra, đến năm 2010 công trình thủy lợi Ia Mlá còn phục vụ nước sinh hoạt cho 36.000 cư dân trên địa bàn, tổng lượng nước hơn một triệu m3/năm.
Công trình được giao cho Ban quản lý dự án thủy lợi 8 (Bộ NN & PTNT) làm chủ đầu tư, tổng vốn 396 tỷ đồng (đến nay vốn bù trượt giá và phát sinh một số hạng mục lên đến khoảng hơn 500 tỷ đồng).
Ban QLDA thủy lợi Ia Mlá cho biết, đến nay công trình mới chỉ hoàn thành khoảng hai phần ba công việc, kế hoạch đến tháng 5/2009 đưa công trình vào sử dụng là không thể thực hiện được.
Lý do là chính quyền tỉnh Gia Lai không bàn giao được mặt bằng cho đơn vị thi công bởi chưa hoàn thành việc giải tỏa, đền bù.
Bao giờ ?
| Khi Chính phủ có quyết định đầu tư xây dựng thủy lợi Ia Mlá (tưới cho hơn 5.000 ha ngày khởi công công trình thành ngày hội của cư dân trên địa bàn. |
Ông Trần Xuân Sách - Trưởng ban giải tỏa đền bù huyện Krông Pa, đơn vị phụ trách việc giải tỏa đền bù công trình thủy lợi Ia Mlá, cho biết đến đầu năm 2009 tỉnh Gia Lai liên tục gửi nhiều văn bản lên Bộ Tài chính đề nghị cấp vốn di dân tái định cư cho dự án song vẫn chưa được giải quyết.
Công tác di dân tái định cư dự án này tỉnh Gia Lai giao cho huyện Krông Pa đảm nhiệm, tổng kinh phí được duyệt ban đầu là hơn 32 tỷ đồng. Đến năm 2008, UBND tỉnh Gia Lai phê duyệt điều chỉnh bổ sung dự án đền bù di dân tái định cư hệ thống thủy lợi Ia Mlá lên 49,1 tỷ đồng.
Năm 2006, khi thi công đập đầu mối, ngân sách tỉnh Gia Lai ứng 10 tỷ đồng để hỗ trợ giải phóng mặt bằng, tái định cư. Nhiều năm qua kinh phí của dự án không rõ trục trặc từ khâu nào mà Bộ Tài chính chưa cho giải ngân.
Theo nguồn tin của Ban giải tỏa đền bù huyện Krông Pa, Bộ Tài chính đã ghi vốn của dự án này trong năm 2009 là 20 tỷ đồng, trong đó trả nợ ngân sách Gia Lai 10 tỷ đồng.
Số tiền này chưa đủ trả nợ cho dân. Nếu năm 2009 không có đủ vốn, nhiều hạng mục vẫn phải nằm đắp chiếu bởi một số hộ dân kiên quyết không chịu bàn giao đất khi chưa nhận tiền đền bù.
Thủy lợi Ia Mlá đến nay vẫn chưa thi công hệ thống kênh nhánh, khai hoang đồng ruộng. Cuối tháng Ba này chúng tôi có mặt quanh lưu vực thủy lợi Ia Mlá thấy ruộng đồng, đất đai vẫn khô khát, trơ trọi như nhiều năm trước.
Chưa làm kênh mương nội đồng, chưa khai hoang đồng ruộng thì công trình trị giá hơn 500 tỷ đồng này lại thêm một năm lãng phí.
