Ô tô nườm nượp vào vùng lõi
Theo phản ánh của nhiều du khách, dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5 vừa qua, có hàng trăm ô tô các loại, với hàng nghìn du khách đổ xô cùng lúc vào vùng lõi của VQG Cúc Phương tham quan. Từng đoàn ô tô, xe máy nối đuôi nhau nhả khói, bấm còi gây tắc nghẽn đường vào vùng lõi.
Trong khi đó, ngoài cổng, nhân viên chỉ bán vé thu tiền là cho vào, gần như không giới hạn về người, phương tiện vào vùng lõi. Điều lạ là, ban quản lý không triển khai phương tiện xanh (như xe điện, xe đạp...) thay vì tháo khoán các phương tiện gây ô nhiễm khác.
Trao đổi với Tiền Phong, GS.TSKH Đặng Huy Huỳnh, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, chuyên gia hàng đầu của Việt Nam về bảo tồn thiên nhiên, cho rằng việc cho ô tô vào vùng lõi của VQG Cúc Phương hay bất cứ một VQG nào là không nên.
“Việc cho ô tô vào vùng lõi sẽ gây tiếng ồn, tác động đến sinh lý của động vật, kể cả động vật lớn, cũng như động vật nhỏ. Khói bụi cũng ảnh hưởng đến việc sinh trưởng của các loại thực vật còn non”- GS Huỳnh nói.
Theo ông, Việt Nam có trên 30 VQG (cả cấp T.Ư và cấp tỉnh), là tài sản vô cùng quý giá về hệ sinh thái, bảo tồn, đa dạng sinh học…đặc biệt, là trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng tác động lớn. Các VQG, khu bảo tồn thiên nhiên thường được quy hoạch có một diện tích làm khu dịch vụ hành chính ở vùng lõi, khu phục hồi sinh thái. Các khu vực thường có bãi đỗ xe ô tô.
GS Huỳnh cho rằng, vùng lõi của VQG là vùng trong sạch, để con người có thể chiêm ngưỡng được những giá trị quý giá của thiên nhiên. Trước đây, ông từng đề xuất, khi khách vào vùng lõi của VQG nên khuyến khích đi bộ hoặc di chuyển bằng xe đạp, xe ngựa… GS Huỳnh phân tích: Nếu đi bộ hoặc xe ngựa vào vùng lõi, phải mất một khoảng thời gian. Đây là lúc để khách có thể chiêm ngưỡng được giá trị của khu bảo tồn, của con suối, của núi, loài cây này, con thú kia, đồng thời Vườn có thể thu được thêm một phần kinh phí.
“Còn nếu đi ô tô, anh chỉ vèo cái là đến nơi, gây tiếng ồn, ảnh hưởng đến hoạt động sinh lý của động vật, tác động xấu tới hệ sinh thái. Chưa kể, lượng người đông gây sức ép xả rác lên môi trường. Đây là du lịch không bền vững”- GS Huỳnh nói.
Lãnh đạo VQG nói gì?
Trong khi đó, ông Đỗ Văn Lập, Phó Giám đốc VQG Cúc Phương cho biết: Dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5 là thời điểm du khách đến tham quan ở Vườn đông nhất trong năm, khoảng 7.000-8.000 lượt khách/ngày. Còn các ngày trong năm, Vườn chỉ đón vài chục lượt khách/ngày, đông nhất vào dịp cuối tuần cũng chỉ khoảng 1.000 người.
Theo ông Lập, do du khách đông trong dịp lễ nên VQG Cúc Phương đã phối hợp với công an, lực lượng kiểm lâm để kiểm soát các tuyến giao thông, bảo vệ, không để xảy ra các hoạt động xâm hại, bắt các loại động vật, côn trùng, cũng như bẻ hoa, cây…
Tuy nhiên, ông Lập cho rằng: “Với hàng trăm ô tô vào Vườn, tác động của tiếng ồn là có, nhưng chắc chắn sẽ không gây hại nhiều đến tài nguyên thiên nhiên”?.
Cũng theo ông Lập, hiện khu vực rừng nguyên sinh, cách cổng Vườn khoảng 20 km, khách vẫn di chuyển bằng cả ô tô, xe máy... Tuy nhiên, hiện Vườn chỉ cho khách đi tham quan, không được đốt lửa trại (trước đây được đốt lửa trại), khách ngủ lại với số lượng rất có hạn.
Trao đổi với Tiền Phong, ông Cao Chí Công, Phó Tổng cục trưởng Lâm nghiệp cho biết, các hoạt động du lịch sinh thái trong VQG, khu bảo tồn thiên nhiên phải theo quy chế do Bộ NN&PTNT ban hành; trong đó, nói rõ, từng khu vực được tổ chức hoạt động gì.
Theo ông Công, phát triển du lịch sinh thái, phải lưu ý đến vấn đề tiếng ồn, khói bụi. Trước thông tin trên, ông cho biết sẽ liên hệ với lãnh đạo VQG Cúc Phương để nắm rõ vấn đề. “Chúng tôi hoan nghênh ý kiến phản ánh, kể cả làm đúng theo quy chế, nhưng nếu phát hiện những vấn đề bất hợp lý, chúng tôi sẽ xem xét, tiếp thu”- ông Công nói.
“Không phải cứ bán vé rồi anh cho họ vào hết, mà đây là nghệ thuật của người làm du lịch, kết hợp với bảo tồn. Cái này các nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Indonesia..., họ đã làm nhiều”.
GS Đặng Huy Huỳnh
