“Đó là một tình huống khó xử”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên trong cuộc họp Nội các tại Nhà Trắng, đề cập đến thương vụ S-400 của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ. “Chúng tôi đang giải quyết chuyện này. Bạn hãy chờ xem điều gì sẽ xảy ra. Nhưng nó thực sự không công bằng.”
Theo Al Jazeera, dù tuyên bố đầy ẩn í rằng Mỹ sẽ không bán F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng Tổng thống Mỹ Trump dường như vẫn khá miễn cưỡng khi buộc phải giáng đòn trừng phạt nặng nề xuống đồng minh thân cận là Ankara.
Trước đó, xuất hiện trước Ủy ban Quân vụ Thượng viện, ứng viên Bộ trưởng Quốc phòng – ông Mark Esper đã gọi động thái của Thổ Nhĩ Kỳ là “việc làm đáng thất vọng”.
Họ từng là đồng minh NATO lâu đời, nhưng quyết định của họ về việc mua S-400 là hoàn toàn sai lầm”, Esper nói. “Những điều mà chúng tôi đang nhấn mạnh với đối tác của mình, là bạn chỉ có thể sở hữu S-400 hoặc F-35. Bạn không thể cùng lúc có cả hai thứ đó.”
Theo Esper, việc Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 về cơ bản sẽ làm suy yếu khả năng của F-35, và cản trở việc Mỹ giữ thế thượng phong trong lĩnh vực Không quân.
Trước đó, trò chuyện với các phóng viên hôm 14/7, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan cho biết Ankara buộc phải bỏ tiền mua S-400 sau khi chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama từ chối bán tên lửa Patriot cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Ngày 15/7, ông Erdogan một lần nữa bình luận về việc mua hệ thống phòng không S-400 của Nga, nói rằng “đây là một trong những hợp đồng quan trọng nhất trong lịch sử Thổ Nhĩ Kỳ”, đồng thời tiết lộ mong muốn mua cả hệ thống S-500.
Moscow và Ankara đã ký thỏa thuận mua S-400 vào tháng 12/2017. Hợp tác quân sự giữa Nga với Thổ Nhĩ Kỳ bị NATO và Mỹ chỉ trích mạnh mẽ, viện dẫn những lo ngại về an ninh và sự không tương thích của S-400 đối với các hệ thống phòng không của NATO.
Nga bắt đầu giao các bộ phận của hệ thống tên lửa cho Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 12/7.
Theo báo giới, Mỹ đã đặt ra một gói trừng phạt đối với Thổ Nhĩ Kỳ vì thương vụ S-400, nhưng đến cuối tuần này mới công bố.
Trước đó, Washington tuyên bố sẽ loại Ankara ra khỏi chương trình F-35, đồng thời trục xuất các phi công Thổ Nhĩ Kỳ đang ở Mỹ học vận hành F-35, nếu nước này tiếp tục theo đuổi thương vụ S-400 với Nga. Theo các quan chức Mỹ, hệ thống tên lửa phòng không Nga có thể là mối đe dọa đối với các máy bay chiến đấu F-35 mà Thổ Nhĩ Kỳ đã mua trước đó.
