Trong bài phát biểu sáng 23/9 tại Delaware, ông Biden nói ông không coi quan hệ Mỹ - Trung là trò chơi bên được bên mất. “Có rất nhiều thứ trong mối quan hệ này. Tôi sẽ cứng rắn với những vi phạm của Trung Quốc trong vấn đề môi trường, quân sự hóa trên biển Đông và nhiều thứ. Những phân tích gần đây chỉ ra rằng Trung Quốc biết tôi sẽ thẳng thắn nhưng họ cũng lo lắng tôi sẽ cứng rắn. Tôi không bào chữa cho điều đó, không hề”, AP dẫn lời ông Biden.
Cựu phó tổng thống Mỹ nói như vậy để trả lời câu hỏi về bài phát biểu vừa qua của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trước Đại hội đồng LHQ, trong đó nói rằng Trung Quốc có ý định phát triển hòa bình và không muốn tham gia vào trò chơi bên được bên mất. Hàm ý rõ ràng nhắc đến căng thẳng gia tăng với Washington, ông Tập nói Trung Quốc “không có ý định tham gia một cuộc chiến tranh lạnh hay chiến tranh nóng với bất kỳ nước nào”. Nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng cam kết theo đuổi chủ nghĩa đa phương và toàn cầu hóa. Còn bài phát biểu của Tổng thống Mỹ Donald Trump trước LHQ đã yêu cầu Trung Quốc phải chịu trách nhiệm vì “thả virus corona” ra thế giới và gây ô nhiễm môi trường.
Quan hệ Mỹ - Trung đã trở thành một trong những chủ đề quan trọng nhất trước thềm cuộc bầu cử ngày 3/11. Ông Trump chỉ trích ông Biden là “mềm yếu” với Trung Quốc và gọi đối thủ là ứng viên yêu thích của Bắc Kinh, còn ông Biden chỉ trích tổng thống từ bỏ ảnh hưởng toàn cầu bằng cách làm suy yếu các quan hệ đồng minh, khiến Trung Quốc hưởng lợi.
Dù ông Biden trước đây có vẻ hạ thấp tính nghiêm trọng của mối đe dọa mà Trung Quốc gây ra với Mỹ, quan điểm của ông đã thay đổi để phù hợp với sự đồng thuận của lưỡng đảng ở Washington rằng chính sách cứng rắn hơn với Bắc Kinh là điều cần thiết, vì chính sách hợp tác được thực hiện trong nhiều năm qua không khiến Trung Quốc thay đổi.
Ông Biden gần đây dọa sẽ trừng phạt nếu Bắc Kinh cố tìm cách bắt các công dân hay công ty Mỹ im lặng, cũng như làm mạnh tay ở Tây Tạng.
Chính quyền Trump cứng rắn với Trung Quốc hơn cả, với việc tiến hành cuộc chiến thương mại để ép Bắc Kinh vì những bất đồng lâu nay trong vấn đề tiếp cận thị trường và đánh cắp sở hữu trí tuệ; tấn công Trung Quốc trong lĩnh vực công nghệ bằng cách trừng phạt hãng viễn thông Huawei và chuẩn bị cấm các ứng dụng TikTok và WeChat. Mỹ cũng đưa ra quan điểm cứng rắn hơn với những hành động hung hăng của Trung Quốc trên biển Đông, các hoạt động tạo ảnh hưởng và đầu tư của Trung Quốc ở nước ngoài, hành động của Trung Quốc ở Hong Kong, Đài Loan và Tân Cương.
