Các nhà hàng và quán bar ở quốc gia Bắc Âu này vẫn mở cửa. Sân chơi và trường học cũng vậy. Chính phủ Thuỵ Điển đang dựa vào hành động tự nguyện của người dân để khống chế COVID-19.
Cách làm này gây nhiều ý kiến trái chiều, thu hút cả chú ý của Tổng thống Mỹ Donald Trump. “Thuỵ Điển làm thế, miễn dịch bầy đàn, họ gọi đó là bầy đàn. Tổn thất của Thuỵ Điển sẽ rất rất tồi tệ”, ông Trump nói hôm 7/4.
Nhưng chính phủ Thuỵ Điển tin rằng chính sách của họ có thể hiệu quả. Ngoại trưởng Ann Linde nói trên truyền hình nước này hôm 8/4 rằng ông Trump “sai về thực tế” khi gợi ý rằng Thuỵ Điển đang đi theo thuyết “miễn dịch bầy đàn”, tức là để người dân phơi nhiễm virus và chỉ bảo vệ những người dễ bị tổn thương, từ đó giúp cộng đồng tự phát triển miễn dịch đối với COVID-19.
Bà Linde nói rằng chiến lược của Thuỵ Điển là: “Không phong toả và dựa vào trách nhiệm của cộng đồng”.
Chuyên gia dịch tễ học Thuỵ Điển Anders Tegnell cũng phản bác chỉ trích của ông Trump. “Tôi nghĩ Thuỵ Điển đang làm ổn…Cho đến nay hệ thống y tế Thuỵ Điển đang xử lý dịch bệnh theo cách tuyệt vời”, ông Tegnell nói.
Tính đến ngày 9/4, Thuỵ Điển có 9.141 ca mắc COVID-19 và 793 người tử vong, theo số liệu tổng hợp của ĐH Johns Hopkins.
Cách làm của Thuỵ Điển là khuyến khích và khuyên bảo chứ không bắt buộc. 2 ngày sau khi Tây Ban Nha áp lệnh phong toả cả nước hôm 14/3, giới chức Thuỵ Điển khuyến khích mọi người rửa tay thường xuyên và ở nhà nếu bị ốm. Ngày 24/3, quy định mới được áp dụng để tránh tập trung đông người trong các nhà hàng. Nhưng những nơi đó vẫn mở cửa.
Các trường tiểu học và trung học cũng tiếp tục dạy học. Người dân được phép tập trung từ 50 người trở xuống.
Elisabeth Liden, một nhà báo ở Stockholm, nói với CNN rằng thành phố này giờ đã bớt đông đúc. “Tàu điện ngầm trước đây đông nghịt người thì giờ chỉ còn vài người mỗi toa. Tôi có cảm giác mọi người đang thực hiện khuyến cáo giãn cách xã hội một cách nghiêm túc”, Liden nói.
Cô cũng có biết “một số người Thuỵ Điển còn không dám hôn vợ/chồng, nhiều người không tổ chức hay tham gia tiệc Phục sinh”.
Thuỵ Điển đang tập trung bảo vệ người già. Những người từ 70 tuổi trở lên được yêu cầu ở nhà và hạn chế giao tiếp xã hội nhiều nhất có thể.
Một quan chức chính phủ Thuỵ Điển nói rằng người dân ủng hộ cách làm của chính phủ, nhưng một số người “thất vọng khi chính phủ không cấm đến thăm các viện dưỡng lão cho đến ngày 1/4, và giờ số ca nhiễm đang lây lan ở những nơi đó, khiến số ca tử vong gia tăng.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) hoài nghi về cách làm của Thuỵ Điển. Nhấn mạnh về tình trạng số ca nhiễm mới tăng mạnh ở nước này, WHO nói rằng điều “bắt buộc” là Thuỵ Điển phải “tăng cường các biện pháp không chế virus lây lan, chuẩn bị và tăng cường năng lực đối phó cho hệ thống y tế, bảo đảm giãn cách xã hội và tuyên truyền để người dân hiểu về tầm quan trọng của những biện pháp đó”.
“Chỉ có cách tiếp cận toàn xã hội mới có tác dụng ngăn dịch bệnh leo thang và xoay chuyển tình thế”, Phát ngôn viên WHO tại châu Âu nói.
Một nghiên cứu của ĐH Hoàng gia Anh ước tính 3,1% dân số Thuỵ Điển nhiễm virus corona (tính đến ngày 28/3), trong khi tỷ lệ của Na Uy và Anh tương ứng là 0,41% và 2,5%.
Tính đến ngày 8/4, tỷ lệ tử vong do COVID-19 ở Thuỵ Điển là 67 ca/1 triệu dân. Tỷ lệ của Na Uy là 19 ca/triệu dân, Phần Lan là 7/triệu dân.
Một số nhà nghiên cứu Thuỵ Điển kêu gọi chính phủ cần làm chặt hơn. Tuần này, một nhóm bác sĩ lâm sàng nổi tiếng của Thuỵ Điển viết thư ngỏ để than thở về tình trạng nhiều người vẫn vào quán bar, nhà hàng và trung tâm mua sắm. “Không may là những việc này khiến số ca tử vong tiếp tục tăng lên ở Thuỵ Điển”, nhóm bác sĩ nói.
