Mang bao bố đựng tiền cat-xê
Lúc sinh thời, khi chia sẻ về những kỷ niệm ca hát sôi nổi, Lệ Thu từng kể lại một lần được bầu sô trả trước hẳn một triệu đồng tiền cát-xê trong một tháng (tương đương gần 1 tỷ đồng ngày nay). Hồi đó, công nhân viên chức làm việc “bục mặt” cũng chỉ nhận được 32 ngàn/tháng. Nên tất nhiên là nữ ca sĩ đồng ý ngay, mang cả bao bố đến nhét tiền vác về. Có tiền, cô mở hẳn một phòng trà riêng khiến các ca sĩ thời đó vô cùng ngưỡng mộ, bởi đây là điều không ai dám mơ.
Nhiều người nói rằng, Lệ Thu quá may mắn khi con đường đến với nghệ thuật như trải sẵn hoa hồng. Tài năng ca hát của Lệ Thu được phát hiện vào năm 16 tuổi, khi cô gái trẻ vô tình trình diễn ca khúc “Dang dở” tại phòng trà Bồng Lai. Giọng hát như thôi miên của cô đã khiến ông chủ phòng trà ngưỡng mộ và ngay lập tức xin ký hợp đồng. Lúc bấy giờ, để giấu gia đình đi hát, cô quyết định đổi nghệ danh là Lệ Thu.
Nhan sắc nữ danh ca Lệ Thu thời trẻ. Năm 1962, Lệ Thu rời phòng trà Bồng Lai tới hát cho vũ trường Tự Do, một trong những vũ trường lớn nhất tại Sài Gòn. Tại đây, cô trình diễn nhiều nhạc phẩm tiếng Anh, tiếng Pháp. Chính việc hát nhạc ngoại đã giúp Lệ Thu tiếp thu những lối hát mới, hiện đại, súc tích hơn. Chỉ vài năm sau, Lệ Thu trở thành một ngôi sao sáng, tên tuổi ăn khách trên khắp các sân khấu phòng trà, vũ trường và đại nhạc hội. Cô sở hữu mức cát-xê cao ngất ngưởng, đứng đầu giới ca sĩ thời bấy giờ. Ngoài việc đi hát hàng đêm, Lệ Thu còn ký giao kèo thu thanh băng nhạc cho Jo Marcel, khởi đầu cho một thời kỳ vàng son nhất trong cuộc đời đi hát.
Trong làng nhạc trữ tình miền Nam trước năm 1975 với hàng trăm ca sĩ nổi tiếng, người ta thường nhắc nhiều nhất đến 3 nữ danh ca, đó là Thái Thanh, Khánh Ly và Lệ Thu. Khác với tiếng hát cao vút, trong trẻo của Thái Thanh hay chất ma mị, liêu trai của Khánh Ly, Lệ Thu nổi tiếng bởi chất giọng nữ trung dày, hơi khàn độc đáo cùng lối hát tự sự, truyền cảm. Bà cũng từng lý giải cho thành công tột bậc của mình giữa rất nhiều ca sĩ khác, đó là vì giọng hát alto của bà rất khác biệt được lấy hơi từ bụng, mới lạ so với các đàn chị thường hát giọng mũi, nên được khán giả đón nhận nồng nhiệt.
Nữ nghệ sĩ được đánh giá là một trong ba giọng ca hàng đầu của giai đoạn trước năm 1975. Sau này, tiếng hát của Lệ Thu được “đóng đinh” bởi những bản nhạc tiền chiến và tình ca lãng mạn của những nhạc sĩ lớn như Ngô Thụy Miên, Trịnh Công Sơn, Phạm Duy, Lam Phương… Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn từng thừa nhận, Lệ Thu là người thể hiện ca khúc “Hạ trắng” của ông hay nhất.
Năm 1980, Lệ Thu sang Mỹ định cư cùng gia đình và là một trong những người đầu tiên đặt nền móng xây dựng nền âm nhạc hải ngoại từ những năm 80. Sau khi sang Mỹ, Lệ Thu cùng Khánh Ly thu âm những băng đĩa đầu tiên để bán cho cộng đồng khán giả Việt tại hải ngoại nghe. Nữ ca sĩ cũng tổ chức nhiều show diễn khác nhau, lưu diễn liên tục từ Mỹ sang châu Âu, Úc để phục vụ kiều bào. Từ năm 2007, bà bắt đầu những chuyến trở về nước để biểu diễn.
“Một đời ca sĩ hát trong buồn tênh”
Danh ca Lệ Thu tên thật là Bùi Thị Oanh, sinh năm 1943 tại Hải Phòng. Kỳ lạ là trước Lệ Thu có đến 7 anh chị em nhưng đều qua đời trước 7 tuổi, chỉ duy nhất mình bà còn sống khỏe mạnh. Có lẽ định mệnh đặc biệt, kỳ lạ đó đã dự báo trước việc bà sẽ trở thành một đại danh ca tài hoa sau này.
Tuổi thơ của Lệ Thu lớn lên trong sự cưng chiều của bố mẹ, hầu như không phải đụng tay chân bất cứ việc gì trong nhà. Danh ca Khánh Ly từng kể câu chuyện vui về lần đi diễn chung với Lệ Thu ở Châu Âu. Hồi đó, cả nhóm phải tá túc ở nhà bầu show, trong khi mọi người thay nhau nấu cơm nước, dọn dẹp thì Lệ Thu vui vẻ “ngồi trên phòng khách coi tivi, cười ha ha” vì… không biết làm gì.
Ngoài đời, danh ca Lệ Thu được bạn bè, đồng nghiệp yêu mến, nể trọng. Có lẽ chính vì không vướng bận nhiều về cơm áo gạo tiền nên Lệ Thu có điều kiện để theo đuổi âm nhạc, thơ ca và lớn lên với một tâm hồn đầy chất nghệ thuật, làm nghệ thuật với tất cả sự đam mê và nghiêm túc. Ca sĩ Quang Thành chia sẻ rằng, ấn tượng lớn nhất của anh về nữ ca sĩ gạo cội là một người “có trách nhiệm với nghề hiếm thấy, luôn xem sân khấu như đạo, đức tin. Một danh ca mà khi phải hát lại một ca khúc quen thuộc trong 60 năm sự nghiệp của mình thì vẫn tập luyện như mọi người”.
Trong cuộc sống, Lệ Thu cũng được đồng nghiệp nể trọng, quý mến bởi tính tình cởi mở, dễ gần. Một bầu sô cho biết, là một danh ca nổi tiếng nhưng bà không nề hà chuyện hát với ai, không đòi cát –xê cao, chưa một lần tỏ vẻ ngôi sao hay gây khó dễ ban tổ chức, có lịch là tự động đến chỗ tập, không cần ai đưa đón, cùng “xếp hàng” ở hậu trường với mọi người chờ make up, không đòi phòng riêng hay make up riêng. Lệ Thu cũng nổi tiếng là người thẳng thắn, yêu ghét rõ ràng.
Tuy nhiên, thành công trong âm nhạc và được nhiều người yêu mến nhưng nữ nghệ sĩ lại lận đận về tình duyên. Có người nói, vì hát các ca khúc buồn nên nỗi buồn cũng vận vào cuộc đời Lệ Thu. Bà từng 3 lần đổ vỡ hạnh phúc. Bà kết hôn lần đầu với một người đi học từ Pháp về. Sau hai tháng, hôn nhân của Lệ Thu và người chồng này tan vỡ vì không hiểu nhau. Năm 1963, bà kết hôn lần 2 với một Việt kiều. Sau khi kết hôn, bà mới phát hiện chồng mình nói dối vì đã có vợ con. Chung sống được 7 năm và có 2 con gái, bà quyết định ly hôn ông xã đào hoa. Lần thứ ba, Lệ Thu lên xe hoa với một nhà báo và có thêm một con gái. Cuộc hôn nhân này kéo dài được 10 năm thì chấm dứt vì người chồng này có người phụ nữ khác.
Thành công trong ca hát nhưng cố danh ca lại trắc trở về đường tình duyên. “Một đời ca sĩ hát trong buồn tênh” là câu hát trong ca khúc “Nước mắt mùa thu”, một trong những nhạc phẩm gắn liền với tên tuổi của danh ca Lệ Thu. Cố nhạc sĩ Phạm Duy từng cho biết, chính cái tên nghệ danh kết hợp với tiếng hát buồn rơi, đầy cảm xúc của nữ danh ca đã trở thành nguồn cảm hứng âm nhạc cho ông sáng tác bài “Nước mắt mùa thu”.
