Tuy nhiên, tỉnh Khánh Hoà cho biết, sẽ chuyển “đất ở không hình thành đơn vị ở” thành đất thương mại, kinh doanh tại các dự án trên, vì loại hình này không có trong quy định của Luật Đất đai hiện nay.
Cấp sai hàng chục dự án
Trong 3 năm 2016, 2017 và 2018, tỉnh Khánh Hòa đã cấp “đất ở không hình thành đơn vị ở” cho các dự án bất động sản nghỉ dưỡng (căn hộ khách sạn, căn hộ du lịch - condotel) tại những vị trí được xem là “đất vàng” của địa phương. Khi cấp đất ở không hình thành đơn vị ở, tỉnh cho doanh nghiệp được giao đất nộp tiền sử dụng đất chỉ bằng 72% giá đất ở. Trong quyết định giao đất cho các chủ đầu tư triển khai dự án căn hộ du lịch, tỉnh Khánh Hòa yêu cầu việc triển khai thực hiện và đưa vào khai thác dự án thực hiện theo quy định về quản lý khu vực đất ở - đất ở không hình thành đơn vị ở - một thuật ngữ được địa phương này "sáng tác" không nằm trong các quy định của Luật Đất đai hiện nay. Theo đó, các căn hộ được hình thành trên loại đất này không được tổ chức các dịch vụ thiết yếu như: trường học, dịch vụ hạ tầng đô thị... nhưng vẫn đảm bảo có các dịch vụ tiện ích phục vụ nhu cầu nghỉ dưỡng - du lịch.
Thực tế, tỉnh Khánh Hòa đã giao hàng trăm nghìn mét vuông đất cho các doanh nghiệp để phát triển dự án khách sạn, condotel, cá biệt như dự án Khu du lịch (KDL) giải trí Nha Trang (UBND tỉnh Khánh Hòa cho phép Công ty TNHH Hoàn Cầu Nha Trang chuyển 254.714m2 đất sản xuất kinh doanh sang “đất ở không hình thành đơn vị ở”) tại xã Phước Đồng, TP Nha Trang. Đáng chú ý, ngay cả đảo cũng được UBND tỉnh Khánh Hòa cấp “đất ở không hình thành đơn vị ở” cho doanh nghiệp.
Theo đồ án quy hoạch 1/2000 đã được phê duyệt tại KDL Bắc bán đảo Cam Ranh, nhiều khu vực, dự án, mục tiêu sử dụng đất trong đồ án quy hoạch là đất thương mại dịch vụ nhưng UBND tỉnh Khánh Hòa đã cấp đất trong đồ án 1/500 chuyển thành “đất ở không hình thành đơn vị ở”. Tại đây, tỉnh Khánh Hòa đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho hơn 40 dự án.
Tuy nhiên, trong số đó có đến 22 dự án (17 dự án đã được giao đất và 5 dự án đã được duyệt nhưng chưa giao đất) đã được tỉnh này cấp đất sai quy hoạch từ đất thương mại dịch vụ thành “đất ở không hình thành đơn vị ở”.
Điển hình, dự án Sân golf và biệt thự sinh thái Cam Ranh của Công ty CP Đầu tư Đầu khí Nha Trang được UBND tỉnh Khánh Hòa giao hơn 157.000 m2 “đất ở không hình thành đơn vị ở”. Tuy nhiên, dự án triển khai chậm tiến độ và đã bị thu hồi. Tương tự các dự án có đất ở không hình thành đơn vị ở tại Bãi Dài chậm tiến độ như: Dự án Hyatt Regency Cam Ranh Bay, dự án Khu nghỉ dưỡng Cam Ranh Flower, dự án Khu du lịch The Manna, dự án Khu du lịch cao cấp Phát Đạt…
Sẽ khai tử “đất ở không hình thành đơn vị ở”?
Năm 2017, Thanh tra Chính phủ đã thanh tra hoạt động giao đất cho doanh nghiệp ở tỉnh Khánh Hòa. Theo yêu cầu của Thanh tra Chính phủ, lãnh đạo tỉnh này cũng đã lần lượt có động thái khắc phục, điều chỉnh nội dung giao đất từ “đất ở không hình thành đơn vị ở” sang đất thương mại dịch vụ cho phù hợp với quy hoạch chung đã được phê duyệt. Từ đầu năm 2020 đến nay, hàng loạt dự án có diện tích “đất ở không hình thành đơn vị ở” được UBND tỉnh Khánh Hòa chuyển đổi sang đất thương mại dịch vụ.
Chẳng hạn ngày 16/1, UBND tỉnh ra quyết định điều chỉnh nội dung giao đất sang cho thuê đất đối với Dự án Khu phức hợp Ana Mandara tại lô D6a thuộc KDL Bắc bán đảo Cam Ranh. Trước đây, tỉnh Khánh Hòa giao 31.187,3 m2 “đất ở không hình thành đơn vị ở” cho doanh nghiệp thì nay điều chỉnh thành đất thương mại dịch vụ.
Còn dự án KDL nghỉ dưỡng Mỹ Mỹ do Công ty TNHH Carava Resort làm chủ đầu tư trước đây được giao hơn 85.000m2 “đất ở không hình thành đơn vị ở”. Cuối năm 2019, tỉnh Khánh Hoà đã có quyết định điều chỉnh việc giao “đất ở không hình thành đơn vị ở” thành giao đất sản xuất kinh doanh. UBND tỉnh Khánh Hòa cũng yêu cầu Ban Quản lý KDL Bắc bán đảo Cam Ranh rà soát vướng mắc liên quan các dự án này. Một lãnh đạo UBND tỉnh Khánh Hoà cũng cho biết, thời gian tới sẽ có những điều chỉnh quy hoạch loại hình “đất ở không hình thành đơn vị ở” cho phù hợp quy định của pháp luật.
Theo báo cáo của Ban Quản lý KDL Bán đảo Cam Ranh: Từ cuối năm 2017, Kiểm toán Nhà nước Khu vực VIII đã có kết luận về quản lý sử dụng đất tại KDL Bắc bán đảo Cam Ranh. Kết luận nêu rõ cơ quan chức năng đã phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 các dự án không phù hợp với đồ án quy hoạch chi tiết 1/2000 đã được phê duyệt trước.
