Nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu, kiến trúc sư vừa công bố bản kiến nghị để thu thập chữ ký của người ủng hộ trong và ngoài nước để mong muốn bảo tồn Dinh Thượng Thơ, đường Lý Tự Trọng, quận 1 trước nguy cơ toà nhà này bị phá bỏ.
 |
Dinh Thượng Thơ có tuổi đời chỉ sau căn nhà Giám mục Bá Đa Lộc xây năm 1790 đang được bảo quản trong khuôn viên Tòa Tổng giám mục Sài Gòn
Các nhà nghiên cứu khoa học và di sản kiến nghị gồm: Tiến sỹ Nguyễn Đức Hiệp, Tim Doling, Daniel Caune; Tổng lãnh sự danh dự Phần Lan tại TP HCM, Phùng Anh Tuấn và các kiến trúc sư: Kevin Doan, Ngô Viết Nam Sơn, Sơn Đặng, Cao Thành Nghiệp.
Nhóm trí thức trên dẫn chứng, Singapore có diện tích 700 km2 nhưng có 7.000 công trình, 72 khu vực, tượng đài, di tích được bảo tồn. Trong khi TP HCM rộng 2.000 km2 nhưng chỉ có hơn 100 công trình và di tích. Xóa sổ di sản đồng nghĩa phá vỡ quy hoạch, một trong các điểm mấu chốt tạo sự mất cân bằng và ảnh hưởng lớn tới quần thể.
 |
Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc Nguyễn Thanh Nhã cho biết, Toà nhà này không nằm trong danh mục di tích của ngành Văn hóa - Thể thao nên thành phố quyết định không bảo tồn.
Về phương diện lịch sử văn hóa, năm 1882 Dinh Thượng Thơ được tu sửa như tòa nhà hiện nay. Trước đó năm 1865 đã là nơi hành chánh quản lý Sài Gòn và Nam Kỳ, lưu trữ các công văn, công báo, nghị định, hồ sơ hành chánh.
Tờ báo quốc ngữ đầu tiên (Gia định báo) cũng được gửi từ đây đến các tỉnh thành, làng xóm ở Lục Tỉnh. Trải qua hơn 130 năm với nhiều thăng trầm lịch sử, tòa nhà ở góc đường Đồng Khởi và Lý Tự Trọng vẫn còn sót lại trong khi các kiến trúc lịch sử văn hóa khác như tòa nhà hòa giải, tòa nhà Petrolimex đường Lê Duẩn, xưởng Ba Son đã biến mất.
 |
Một ngày Sài Gòn không còn di sản sẽ ảnh hưởng đến ngành du lịch, mua sắm cũng như việc xây dựng trung tâm hành chính sẽ làm tăng nạn kẹt xe ở trung tâm, không đảm bảo an ninh trật tự tại khu vực này.
Từ đó, các nhà nghiên cứu đồng thỉnh nguyện UBND TP HCM. Thứ nhất, thành phố cần bỏ phương án phá hủy Dinh Thượng Thơ. Nếu phải xây dựng trung tâm hành chính thì nên đặt ở vị trí vùng đất mới chứ không nên phá hủy kiến trúc lịch sử trong phần lõi trung tâm.
Thứ hai, Dinh Thượng Thơ và các kiến trúc lịch sử UBND TP HCM, Nhà hát thành phố, Bưu điện và Nhà thờ Đức Bà cần được đưa vào diện bảo tồn.
Thứ ba, khi tái cấu trúc thành phố cần tôn trọng và gắn kết với mạng lưới di sản tại trục đường Nguyễn Huệ, Lê Thánh Tôn, trục đường Đồng Khởi, Pasteur, Nhà Hát Lớn, Dinh Độc Lập, UBND, Nhà Thờ Đức Bà, Thư viện Tổng Hợp, Công viên Chi Lăng, Công viên Bách Tùng Diệp.
 |
Lối đi bên trong Dinh Thượng Thơ
"Dinh Thượng Thơ đã hơn 130 tuổi, là một kiến trúc có giá trị lịch sử ngay trong trung tâm Sài Gòn, có tuổi đời lâu hơn cả tòa nhà UBND thành phố và Nhà hát thành phố ngay cạnh đó. TP HCM phải rút kinh nghiệm từ các nước trong khu vực đã biết giữ lại và sửa đổi các sai lầm trong chính sách phát triển đô thị khi phá bỏ những kiến trúc, khu phố và cảnh quan đặc thù. Vì các di tích lịch sử và văn hóa có giá trị được truyền lại cho thế hệ sau", ông Hiệp nói.
