Liên tiếp tai nạn tại các chung cư: Bất cập từ quy chuẩn thiết kế công trình

Quy định còn chung chung

Theo KTS Phạm Thanh Tùng – Chánh Văn phòng Hội KTS Việt Nam, trong hệ thống văn bản quy chuẩn của Bộ Xây dựng về thiết kế, xây dựng chung cư, nhà cao tầng, vấn đề đảm bảo an toàn cho trẻ em rất được quan tâm, song thực tế thời gian gần đây liên tiếp các sự việc thương tâm xảy ra. Nếu xét theo nội dung của các văn bản Luật, các tòa nhà chung cư hiện nay cơ bản đảm bảo được những yêu cầu về thiết kế, lan can ban công cao từ 1,1 – 1,4m.

Theo quy chuẩn xây dựng Việt Nam, nhà cao tầng từ tầng 6 trở lên không được làm ban công mà chỉ làm lô gia. Với lan can, chiều cao tối thiểu là 1,2m và không được để hở chân.

“Tuy nhiên, quy chuẩn này đang bộc lộ nhiều bất cập, vì mới quy định chung chung chứ chưa có quy định rõ ràng, cụ thể về các thông số kỹ thuật, an toàn cho các loại lan can, lô gia. Nhiều chung cư thiết kế lỗ lan can rộng nên trẻ nhỏ vẫn có thể chui lọt, nhiều chung cư lan can thiết kế có tay vịn nên trẻ em cũng dễ dàng bắc ghế để trèo lên... Tất cả những vấn đề này đang tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho cư dân sinh sống tại các chung cư, đặc biệt là trẻ em” – KTS Phạm Thanh Tùng phân tích.

Đáng quan ngại là tất cả các chung cư cao tầng, cửa sổ hầu hết không làm chấn song để đảm bảo mỹ quan cho tòa nhà và để tạo thuận lợi cho công tác cứu hỏa.

Các chuyên gia cho rằng, hiện nay vấn đề về phòng chống cháy, nổ tại các tòa chung cư, nhà cao tầng cũng đáng báo động, vì sự cố này có thể xảy ra ở bất cứ nơi đâu, không chỉ các chung cư thương mại, chung cư giá rẻ mà ở cả những chung cư cao cấp.

Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu cho rằng, Quy chuẩn Việt Nam về thiết kế nhà cao tầng ban hành theo Luật Nhà ở năm 2005 cần hoàn thiện, sửa đổi bổ sung theo tinh thần Luật Nhà ở năm 2014. Cụ thể, trước đây chung cư thường được hiểu trên dưới 20 tầng nhưng hiện nay có những chung cư nhà ở lên đến 35 - 40 tầng. Trong khi đó, theo Quy chuẩn xây dựng Việt Nam, ban công chỉ được làm đến tầng thứ 6; từ tầng thứ 7 trở lên chỉ được phép làm lô gia. Đối với những chung cư trên 30 tầng trở lên, có nên cho mở lô gia và ban công không? Đây là vấn đề cần phải tính toán trong quy chuẩn xây dựng chung cư nhà cao tầng tại Việt Nam.

Kinh nghiệm từ quốc tế

KTS Hoàng Quang Huy – Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho biết, trong giai đoạn công nghiệp hóa, dân số bùng nổ nhanh tại các đô thị lớn, xây dựng chung cư, nhà cao tầng là giải pháp hữu hiệu nhất để giải quyết nhu cầu về chỗ ở cho người dân. Càng ở những nước phát triển thì các đô thị đều phát triển theo hình thức đô thị “nén”, nghĩa là cư dân tập trung sinh sống tại những tòa nhà cao tầng, do sự hạn hẹp về đất đai nên các công trình đều được hướng đến việc chiếm lĩnh không gian chiều cao.

Các nước trên thế giới có hệ thống văn bản luật về thiết kế, xây dựng, quản lý và sử dụng chung cư, nhà cao tầng rất chặt chẽ. Ở TP New York (Mỹ), chính quyền TP yêu cầu tất cả các tòa nhà chung cư phải lắp đặt hệ thống cửa sổ bảo vệ, nhất là đối với những gia đình có con nhỏ. TP còn triển khai chương trình tập huấn, phổ biến kiến thức cho các bậc phụ huynh về cách đảm bảo an toàn cho con nhỏ. Vì vậy, tỷ lệ trẻ em bị tai nạn tại các chung cư chỉ chiếm khoảng 4% các vụ tai nạn.

Tương tự ở TP Dubai (Các Tiểu Vương quốc A rập thống nhất), chính quyền TP thành lập hàng trăm tổ giám sát về quy chuẩn kỹ thuật của các tòa nhà chung cư khi xây dựng. Khi được đưa vào sử dụng, những tổ giám sát này tiếp tục hoạt động để theo dõi mức độ an toàn và hướng dẫn cư dân sinh sống tại các chung cư trong việc đảm bảo an toàn, đặc biệt là cho trẻ nhỏ.

KTS Hoàng Quang Huy cho biết thêm, kinh nghiệm từ Singapore cũng sẽ mang lại nhiều bài học quý cho Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung. Chính phủ Singapore đã thành lập một Ủy ban Nhà ở để quản lý toàn bộ những vấn đề liên quan đến chung cư, nhà cao tầng. Cơ quan này chịu trách nhiệm trong việc lập quy hoạch, tái định cư, thiết kế kiến trúc và xây dựng...

"Vì vậy, mọi công tác đều được thống nhất và được giám sát chặt chẽ của một cơ quan chuyên môn, từ khâu lập quy hoạch đến triển khai xây dựng và quản lý, vận hành... không có sự chồng chéo trong công tác quản lý” – KTS Hoàng Quang Huy chia sẻ.