Xin giới thiệu bài viết của Th.S Nguyễn Anh Tuấn – GV Toán trường THPT chuyên Bắc Giang.
 |
| Thí sinh Việt Nam tham dự kỳ thi Toán quốc tế lần thứ 48 tại VN - Ảnh: Khánh Hạ |
Tôi đã tham gia dạy HSG thi Quốc gia môn Toán cho Đội tuyển HSG tỉnh Bắc Giang từ năm 1999 đến nay.
Từ đó đến nay tôi thấy rằng từ những năm 2004 đến 2006 (3 năm) môn Toán dần đi vào quỹ đạo “tốt đẹp”, nghĩa là theo truyền thống thi HSG Quốc gia là thi trong hai ngày, mỗi ngày học sinh làm 3 bài trong thời gian 3 tiếng cho nên số học sinh đoạt giải từ khuyến khích trở lên đã dần đến xấp xỉ 50% (!) số học sinh được thi.
Năm 2007 và 2008 quy định mới bắt học sinh thi một ngày với 7 bài trong 3 tiếng (6 bài đúng được 3 điểm, bài còn lại đúng được 2 điểm), nghĩa là hơn 25 phút vừa nghĩ vừa trình bầy lời giải 1 bài, học sinh có giỏi đến mấy cũng bó tay, có em dẫn đến hoảng loạn hoặc “giã từ toán học” vì phải đạt từ 12 đểm trở lên (làm đúng ít nhất 4 bài) mới xét giải. Về lâu dài, điều này sẽ ảnh hưởng đến thành tích của đội tuyển Quốc gia thi Toán Quốc tế.
Năm 2007, có 399 em thi HSG Quốc gia môn Toán thì có 41 em đoạt giải - đạt 12 điểm trở lên (chỉ đạt 10,28% số học sinh dự thi). Cũng trong năm đó, môn tiếng Pháp, học sinh đoạt giải chiếm hơn 90% nên năm nay quy định lại được sửa đổi sao cho số học sinh đoạt giải không được… quá 60% số đi thi.
Thử nghĩ, thi Đại học có 10 ý dễ (không khó) làm trong 3 tiếng, thi HSG Quốc gia 7 ý (7 bài khó) làm trong 3 tiếng - Đó chỉ có thể là cuộc thi cho siêu nhân trong phim hoạt hình của trẻ em.
Trong cuộc thi học sinh giỏi Toán năm nay, đề ra hay nhưng học sinh “đói” thời gian, và có khả năng, cũng chỉ có cỡ 10% học sinh dự thi đoạt giải.
| Năm trước, những thí sinh nào đạt điểm trong khung giải thưởng được công nhận giải. Vì vậy, những năm trước có một số môn học, số lượng giải thưởng nhiều hẳn lên. Từ năm nay, các thí sinh lọt vào khoảng điểm đó sẽ không nhất thiết đoạt giải mà đó chỉ là mức điểm tối thiểu để xét tặng giải. Quy định về số giải thưởng chính thức cũng chặt chẽ hơn như: số học sinh đoạt giải không quá 60% số thí sinh dự thi; tổng số giải nhất, nhì, ba không quá 75% tổng số giải thưởng; số giải nhất không quá 5% tổng số giải. Học sinh đoạt giải trong cuộc thi HSGQG năm nay vẫn phải dự thi tuyển sinh ĐH, CĐ; phải đạt điểm sàn và không có điểm môn thi nào bị điểm 0 mới được xét tuyển thẳng vào các trường ĐH, CĐ. Ngoài ra, học sinh đoạt giải có được xét tuyển thẳng hay không phụ thuộc nhiều điều kiện tuyển thẳng của các trường ĐH. |
Tôi xin được đề xuất hai phương án sau cho các kì thi HSG Quốc gia sau này (cũng là suy nghĩ của nhiều thầy đã từng dẫn học sinh Việt Nam đi thi Toán Quốc tế).
Phương án 1:
Vẫn thi 7 bài nhưng thời gian là 4 tiếng hoặc 4 tiếng rưỡi (thi vòng 2 chọn đội đi thi Toán Quốc tế là hai ngày mỗi ngày học sinh làm 3 bài trong thời gian 4 tiếng rưỡi – như thi Quốc tế). Vậy là học sinh có thể đói bụng một chút nhưng các em không “đói” thời gian, cả thầy và trò ai cũng “tâm phục khẩu phục”.
Năm ngoái học sinh Lê Ngọc Sơn của tôi thi HSG Quốc gia (vòng 1) đoạt giải 3, thi vòng 2 đứng thứ 4 và là thành viên của tuyển Toán Việt Nam thi Quốc tế (IMO 48 tại Việt Nam). Nếu vòng 1 thi 4 tiếng hoặc 4 tiếng rưỡi chắc chắn em Sơn đoạt giải nhất. Và, vì cách thi không phù hợp này của vòng 1 mà hai học sinh đoạt giải nhất Quốc gia đã bị loại tại vòng 2.
Phương án 2:
Thi trong hai ngày, ngày đầu học sinh làm 5 bài trong 3 tiếng với mức độ bài không khó lắm để làm căn cứ chọn giải khuyến khích. Ngày hôm sau làm 3 bài khó hơn trong 3 tiếng để tiếp tục làm căn cứ chọn giải nhất, nhì và ba.
Và nên chăng cho 45% đến 50% học sinh đoạt giải mà không phụ thuộc vào đề ra khó hay dễ. Đã không được ưu tiên gì như chính sách mới của Bộ GD&ĐT thì giải thưởng quốc gia cũng nên là kỉ niệm đẹp của tuổi học trò mà các em xứng đáng được nhận sau nhiều năm tháng phấn đấu học tập.
