Ai ra ngõ 'gặp gái' vẫn đỗ Trạng nguyên?

Ai đi thi “gặp gái” vẫn đỗ Trạng nguyên?

A: Đào Sư Tích

B: Trần Sùng Dĩnh

C: Lê Hiến Giản

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án A: Đào Sư Tích (1348 - 1396), người làng Cổ Lễ, huyện Nam Chân (sau đổi là huyện Trực Ninh), phủ Thiên Trường. Nay thuộc tỉnh Nam Định. Đào Sư Tích là con thứ của Đào Toàn Bân. Vốn có tư chất thông minh, ham học, được người cha nổi tiếng dạy dỗ, Đào Sư Tích sớm bộc lộ tài thơ phú, lực học hơn hẳn các bạn cùng lứa tuổi, năm 7 tuổi đã nổi tiếng là Thần đồng. Tương truyền, Đào Sư Tích đi thi Hội, khi xuất hành, ra đến cổng gặp người con gái, ông quay mặt nhổ nước miếng. Người con gái ấy nói lại: - Gặp tôi có can gì đến việc đi thi của ông? Gặp con gái là tốt vì chữ "nữ" ghép với chử "tử" là chữ "hảo", ông đi chuyến này ắt đỗ Tiến sĩ. Đào Sư Tích trả lời: - Tiến sĩ đâu vừa ý ta. Nguời con gái lại nói: - Thế thì ắt đỗ Trạng nguyên. Ông vừa lòng, trả lời: - Chính hợp ý ta. Khoa ấy quả thật ông đỗ Trạng nguyên. Khoa thi Giáp Dần niên hiệu Long Khánh 2(1374) đời Trần Duệ Tông, Đào Sư Tích đỗ Trạng nguyên. Đào Sư Tích và Bảng nhãn Lê Hiến Giản, Thám hoa Trần Đình Thâm là ba vị Tam khôi được vua ban yến và áo xếp, được dẫn đi chơi phố ba ngày, được phong quan chức theo thứ bậc khác nhau. Các tài liệu đăng khoa lục đều nói Đào Sư Tích đỗ đầu từ thi Hương đến thi Hội, thi Đình vì thế nhiều người nghiên cứu sau này cho là ông đạt danh hiệu Tam nguyên. Thời Lý – Trần, thi Đình là giai đoạn cuối của thi Hội. Chỉ từ năm 1442 thi Đình mới thực sự được tách ra thành một kỳ thi độc lập. Do vậy, cũng chỉ từ năm này mới có danh hiệu Song nguyên (đỗ đầu hai kỳ thi Hội và thi Đình) và Tam nguyên. Cả nước chỉ có 7 người đạt danh hiệu Tam nguyên. Đào Sư Tích dù không phải là Tam nguyên nhưng vì từ thi Hương đến thi Đình ông đều đỗ đầu nên dân gian vẫn thừa nhận ông là Tam nguyên.

Trạng nguyên nào được coi là người đầu tiên trong lịch sử nước ta nhận thức được tầm quan trọng của việc gìn giữ chủ quyền biển Đông?

A: Mạc Đĩnh Chi

B: Trần Đình Thâm

C: Nguyễn Bỉnh Khiêm

Vị nào đỗ trạng nhờ một... giấc mơ?

A: Lý Đạo Tái

B: Nghiêm Viên

C: Trần Sùng Dĩnh

Trạng Hổ chưa làm quan đã mất mạng vì ?

A: Lệnh vua ban

B: Bị đầu độc trong cung

C: Chết vì vợ đầu độc

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án C: Trước khi đỗ Trạng nguyên và được nhà vua gả công chúa, Nghiêm Viên đã có vợ ở quê nhà, bà này lại có tính hay ghen, giờ nghe tin chồng đỗ Trạng bà vừa mừng nhưng lại tức giận khi biết ông còn được vua kén làm phò mã, lấy được nàng công chúa trẻ trung xinh đẹp. Thật đúng là: “Lòng riêng riêng những kính yêu Chồng chung chưa dễ ai chiều cho ai”. Oán giận vì người chồng phụ bạc có thêm vợ mới, nhưng chẳng dám làm gì động đến công chúa, thế là bà vợ cả đã bỏ thuốc độc vào thức ăn trong bữa tiệc mừng của chồng. Trạng nguyên Nghiêm Viên cũng vì thế mà trúng độc chết, chưa kịp làm quan để mang tài năng của mình giúp nước, còn cô công chúa bất hạnh kia còn chưa kịp hưởng hạnh phúc gia đình đã trở thành người góa phụ khi tuổi vẫn còn xuân. Theo sách Khâm định Việt sử thông giám cương mục do Triều Nguyễn biên soạn cũng viết rằng: “Nghiêm Viên, người làng Bồng Lai, huyện Quế Dương, sau khi đỗ, lấy công chúa, đến lúc về nhà, bị vợ đánh thuốc độc chết”. Mặc khác, cũng không có ghi chép nào ghi lại người vợ của Trạng Hổ là ai trong số bốn nàng công chúa có mỹ hiệu là Gia Thụy, Dược Vân, Ý Đức và Phúc Bảo, con gái vua Lê Thánh Tông? Đối với người vợ của Nghiêm Viên đã gây ra tội ác tày đình đó, sử sách cũng không ghi chép việc bà bị xử trí thế nào nhưng có thể đoán bà khó mà tránh khỏi tội chết. Bởi lẽ, theo Bộ luật Hồng Đức, người vợ của Trạng nguyên Nghiêm Viên đã phạm vào điều 2 quy định về Thập ác. Cụ thể là phạm vào tội ác nghịch giết chồng không thể dung tha, không được ân xá mà phải chịu một trong 3 mức tử hình là xử trảm (chém đầu), giảo (thắt cổ) và lăng trì (cắt, xẻo thịt đến chết dần). Với trường hợp của người vợ này, có thể áp dụng mức hình phạt quy định tại Điều 421 Bộ luật Hồng Đức: “Kẻ dùng thuốc độc hại người hay bán thuốc độc đều phải tội giảo”.

Trạng nguyên nào chịu án oan "tòm tem" mẹ vợ?

A: Nguyễn Nghiêu Tư

B: Mạc Hiển Tích

C: Nghiêm Viên

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án A: Có lẽ trong số 47 vị Trạng nguyên của nước Nam ta, không có ai lại chịu tiếng oan bởi một vết đen không có thật trong cuộc đời như Nguyễn Nghiêu Tư, người có biệt danh là “Trạng Lợn”. Nguyễn Nghiêu Tư (1383 – 1471 người huyện Vũ Ninh, phủ Từ Sơn. Một tài liệu của Viện Hán-Nôm lại cho hay, ông là người xã Phù Lương, huyện Võ Giàng, phủ Từ Sơn, xứ Kinh Bắc (nay thuộc huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh). Ông là một trạng nguyên thời nhà Lê sơ, làm quan đến chức Thượng thư. Nguyễn Nghiêu Tư tên hiệu là Tùng Khê, tên tự là Quân Trù, người xã Phù Lương, huyện Võ Giàng, phủ Từ Sơn, xứ Kinh Bắc (nay là thôn Hiền Lương, xã Phù Lương, huyện Quế Võ, Bắc Ninh), đỗ Trạng nguyên khoa Mậu Thìn (1448) đời Lê Nhân Tông. Tục truyền rằng Nguyễn Nghiêu Tư hồi nhỏ có tên tục là Trư (Lợn) bởi ông sinh vào tháng Hợi (tức tháng 10 âm lịch) nên người cha đã đặt tên như vậy. Khi sinh ra, Nguyễn Nghiêu Tư là một cậu bé bụ bẫm, xinh xắn, hay ăn chóng lớn, đầy tuổi đã chạy nhanh và nói sõi đủ điều. Năm lên 4 tuổi nghe người lớn ngâm thơ một vài lần là ông đã thuộc lòng. Lúc lên 8 tuổi ông được cha mẹ cho đi học, mặc dù học muộn hơn chúng bạn nhưng ông học rất giỏi, tiếp thu bài nhanh, nghe một biết mười lại không có tính kiêu ngạo mà rất lễ phép chuyên cần nên được thầy yêu, bạn mến. Theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư: Nguyễn Nghiêu Tư từng thông dâm với mẹ vợ, bấy giờ, có người ghi vào chuồng lợn là "Phường trạng nguyên", có người hát ở đường cái rằng: "Trạng nguyên trư Nguyễn Nghiêu Trư" là chế giễu hành vi xấu xa đó... Ngoài Đại Việt sử ký toàn thư ghi chép sự việc này, không có bất cứ sách sử nào khác viết về chuyện xấu đó của Trạng nguyên này khiến hậu thế mang tâm trạng đầy nghi vấn phải chăng chỉ với một dòng chữ chú thích nhỏ của sử quan nào đó mà vị Trạng nguyên tài năng đã... phải chịu vết nhơ khó gột rửa được.