Chúng tôi được nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội khuyến học tỉnh Kon Tum - Ka Ba Tơ giới thiệu về gia đình người Ba Na tiêu biểu nhất của những gia đình tiêu biểu người dân tộc thiểu số trong tỉnh có nhiều người con học hết đại học.
Đồng hồ chỉ sang 11giờ trưa, nhưng cả gia đình vẫn đang trên rẫy để khai thác mủ cao su. Vừa về đến nhà, ông A Kheo tay bắt mặt mừng cho biết “Tụi nhỏ của mình đứa nào học cũng sáng dạ lắm! Ở trường về bỏ cặp sách là lên lô cao su để giúp bố mẹ ngay, không cần phải để bố mẹ nhắc nhở gì hết”.
Vợ chồng ông lập gia đình từ những năm 1973, sinh một “dây” bảy người con, thấy con hiếu học vợ chồng quyết định dời nhà từ làng Plei Rộp, chuyển đến trung tâm xã có đầy đủ trường lớp học. Năm 1992, cả cái xã rộng lớn này của người Ba Na, Jơ Rai chỉ duy nhất cậu con trai đầu có tên A Krô Kim học đến lớp 12, còn thanh niên trong làng lúc bấy giờ hầu hết học đến lớp 3, 4.
Đến người con thứ hai A Krô Châu (SN 1978) cũng là một “sự kiện” lớn ở Plei Sa sau khi thi đậu vào Trường ĐH TDTT Đà Nẵng, bà Y Tin nhớ lại “Nghe tin con mình thi đậu đại học dân làng ai cũng vui mừng, phấn khởi. Anh em họ hàng và người dân trong làng đã mở hội cồng chiêng... ăn mừng”.
Krô Châu đã trở thành thầy giáo của buôn làng. Mai Y Hiền (SN 1980) trở thành sinh viên năm thứ 5 Học viện Quân Y, hiện đang “dùi mài kinh sử” tận Hà Tây.
Vợ chồng ông A Kheo, Y Tin đều rất tự hào khi nhắc đến cậu con trai Krô Chinh. Với bản tính siêng năng cần cù, cậu còn là học sinh xuất sắc trong nhiều năm liền. Krô Chinh vừa tốt nghiệp ĐH Luật TP HCM và hiện đang chờ nhận công tác tại Văn phòng HĐND-UBND thị xã Kon Tum.
Tiếp bước chân người chị gái của mình, Krô Hiệp (SN 1986) hiện đang theo học năm thứ hai Học viện Quân Y. Ông A Kheo chỉ vào hai cô cậu út Y Mai Trằm và Krô Khương đang học lớp 12 bảo: “Hai đứa tụi nó nêu quyết tâm phải vào đại học, chứ trung cấp và cao đẳng nhất quyết không chịu...”.
Để có tiền nuôi các con học đại học, vợ chồng ông A Kheo còn là một trong những người có tư duy làm kinh tế giỏi, hiện nay với diện tích 7ha cao su, trong đó có 3ha đã cho sản phẩm, mỗi ngày cho gia đình thu trên 100kg mủ, bán thu được số tiền bình quân 1,3 triệu đồng/ngày.
Gia đình ông A Kheo cho bà con người dân tộc thiểu số trong vùng mượn nuôi rẽ 20 con bò. Nhờ sự giúp này mà nhiều gia đình người dân tộc thiểu số thoát nghèo.
Gia đình ông vinh dự được đại diện cho tỉnh Kon Tum đi dự “Đại hội các gia đình hiếu học và dòng họ khuyến học tiêu biểu toàn quốc”, tại Thủ đô Hà Nội tháng 10/2007. Ông Ka Ba Tơ khẳng định “Gia đình hiếu học A Kheo, Y Tin thật đáng để đồng bào các dân tộc Tây Nguyên học tập, noi theo...”.
