Phó Thủ tướng phân tích một số điểm Bộ GD&ĐT nên lưu ý. Trước hết, phải làm sao để không có thay đổi liên tục. Không có gì làm không phải thí điểm, nhưng nếu thí điểm thì chỉ nên làm diện nhỏ. Vì thế, phải bàn kỹ lưỡng để làm sao sau đổi mới là tương đối ổn định. Không nên để cảnh chỉ mấy tháng nữa thi mà học sinh vẫn hồi hộp chưa biết năm nay thi môn gì, thi như thế nào.
Kỳ thi phổ thông phải gắn liền với tuyển sinh ĐH. Hiện có trên 900.000 học sinh tốt nghiệp THPT, trong khi chỉ có trên 200.000 chỗ vào ĐH. Người Việt phần lớn có nhu cầu cho con vào ĐH nên vẫn phải duy trì kỳ thi tuyển sinh ĐH. Việc đổi mới thi tốt nghiệp, ngoài đồng bộ với đổi mới dạy và học, còn phải đổi mới tuyển sinh ĐH.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng lưu ý là không nên (dẫu không cố ý) để xảy ra tình trạng đội ngũ giáo viên bị chia thành hai hạng: hạng A dạy những môn chắc chắn được thi; hạng B dạy những môn gần như không thi hoặc thi rất ít. Tình trạng này sẽ khiến những giáo viên hạng B không còn động lực phấn đấu.
Học tập những cách làm có tính phổ quát của thế giới cũng là một điểm mà Phó Thủ tướng lưu ý. Ví dụ, có những nước tiên tiến chỉ có một kỳ thi, thậm chí học sinh chỉ phải làm một bài thi, nhưng họ vẫn đánh giá được toàn diện năng lực và phát hiện được phẩm chất của học sinh.
“Phải hướng tới có một thang đo để đánh giá kiến thức toàn diện của học sinh một cách nhanh nhất, đơn giản nhất”, Phó Thủ tướng nói.
“Không nên ngại làm thi tốn kém, nặng nhọc, nếu điều đó cần thiết để thúc đẩy học sinh học, để tuyển lựa được những em xứng đáng. Nhưng nếu là kỳ thi không cần thiết thì nhất định phải bỏ, phải cải tiến. Tôi lấy một ví dụ rất nhỏ, và cũng chỉ là một chia sẻ chứ không phải chỉ đạo bởi đây là vấn đề mà Bộ GD&ĐT có thẩm quyền phải quyết, chúng ta cho miễn thi 20%. Thực tế nếu 98% học sinh tốt nghiệp thì sao phải đặt ra vấn đề miễn? Nó là kỳ thi bình thường, nhẹ nhàng. Chúng ta không muốn làm nó nặng nề phức tạp hơn thì tại sao phải miễn? Thậm chí cần phải đặt vấn đề không nên miễn cho bất kỳ ai”, Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu Bộ GD&ĐT tiếp thu các ý kiến đóng góp, bàn thật kỹ để có thể cải tiến một chút vào năm nay, đồng thời phải lên được phương án thi cử cho cả quá trình. “Cần phải công bố trước khai giảng năm học mới. Tốt nhất là công bố trước khi nghỉ hè”, Phó Thủ tướng nói.
