Phải sống

Chuyện của Y

Tốt nghiệp đại học ở Bỉ, người Sài Gòn. Cao 1m72, nói chuyện có duyên. Về nước, đủ sức thi vào những công ty liên doanh lớn nhưng vẫn chọn công ty nhà nước để vui lòng bố mẹ, và để “chống chảy máu chất xám”.

Sự tự tin không thừa, Y mau chóng khẳng định được mình. Ba năm đi làm đã được đề bạt trưởng phòng một bộ phận quan trọng của cơ quan. Đường tương lai rộng mở với hàng tá ứng cử viên làm người nâng khăn sửa túi.

Y yêu một người con gái mắt ướt, mỏng manh, trông là muốn giang tay che chở. Ra mắt gia đình đầu năm, cuối năm thông báo với bố mẹ chuyện cưới. Bố mẹ Y sống thoáng, hùn tiền với con trai tậu một căn hộ chung cư cao cấp để cậu cả ra ở riêng sau khi cưới.

Trước khi đăng ký kết hôn, Y rủ người yêu đi khám sức khoẻ. Ám ảnh về một man cao to, đẹp trai nhưng không có tinh trùng làm anh sợ. Lúc nhận kết quả khám, vị bác sĩ người Pháp nhìn anh ái ngại, dặn: cần bất cứ tư vấn gì thì gặp chúng tôi. Y sốc toàn tập khi biết mình nhiễm HIV.

Không tin nổi, Y làm xét nghiệm lần hai, lần ba. Thần may mắn không cười với anh.

Một tháng liền Y xin nghỉ phép, mang theo máy tính xách tay lên Đà Lạt đóng cửa nằm trong khách sạn, lên mạng đào xới thông tin về HIV. Khi về, anh đi làm bình thường. Nói chuyện với hai người tin cậy nhất: bạn gái và bạn trai thân cùng cơ quan.

Chưa đầy hai tuần sau, mắt ướt mỏng manh nói lời chia tay. Y chấp nhận trong cay đắng. Tháng sau, trưởng phòng nhân sự gọi Y lên chìa ra quyết định kết thúc hợp đồng lao động. Cả cơ quan biết anh có H.

Hai cú sốc đập Y tơi tả. Anh đã nghĩ đến cái chết nhiều lần. Bố mẹ biết chuyện. Mẹ khóc ròng. Bố ôm vai con trai lắc lắc: phải chi bố mẹ chết thay con!

Những ngày sau đó Y chỉ sống trên mạng. Chuyện anh có bệnh lan nhanh về cả khu phố. Có những ngày đứng trên ban công nhìn xuống, thấy hàng xóm tránh mẹ như tránh hủi, nước mắt anh chảy dài. Nỗi tuyệt vọng vì bệnh còn ít hơn nỗi tuyệt vọng vì sự kỳ thị.

Ý định “làm một vốc thuốc ngủ” chỉ thực sự rời bỏ Y khi một người cùng cảnh trên diễn đàn của Bỉ gửi tặng anh cuốn sách “Le magasin des suicides” của Jean Teulé. Vào năm ngoái, cuốn sách này đã được dịch và giới thiệu ở Việt Nam với tiêu đề: “Cửa hàng dành cho những kẻ chán sống” (NXB Hội Nhà văn).

Để giảm gánh nặng cho bố mẹ, và cho chính bản thân, Y khăn gói ra Hà Nội làm lại. Tất nhiên, anh giấu biệt chuyện mình có H.

Chuyện của X

X cùng quê với ca sĩ Mỹ Tâm. Gái vùng biển, da đen giòn, miệng cười như nắng. X học du lịch ngoài Hà Nội, rồi lập nghiệp ở đây luôn.

Vẻ quyến rũ mặn mòi của X đã đẩy cô đến gần nhiều đại gia. Cuộc sống của X là một vòng quay bận rộn nhưng đầy hưng phấn: những chuyến đi – nhà hàng – bar – vũ trường và khách sạn. X bảo cô không bắt cá hai tay, không bồ bịch lăng nhăng. Cô yêu hết người này mới đến người khác. Cô quan hệ tình dục với người mình yêu. Nhưng khi biết cô có H, “từng người tình bỏ đi”.

Những câu hỏi ngơ ngác quay mòng mòng trong đầu X. Mới ngày nào còn hạnh phúc yêu thương, còn mật ngọt chăn gối, còn đón đưa chăm chút. Thế mà bây giờ, chẳng một ai ở bên, chẳng một ai thăm hỏi. Phải chăng việc có H đồng nghĩa với việc người ta mất đi quyền được sống, quyền được yêu và quyền được làm mẹ?

Tại sao những cô gái mắc ung thư, những người bệnh nặng thì được quan tâm, nâng đỡ, trong khi những người có H tất cả đều bị xếp chung một rọ: ăn chơi, đàng điếm, hư hỏng, đáng chết?

X đã cố quên người tình để gắng gượng vượt qua tất cả. Nhưng cô đẹp, và cô có nhiều người săn đuổi. Đã có lúc cô căm phẫn nghĩ cách đổ bệnh cho những người đàn ông bội bạc đã đẩy đời cô vào ngõ cụt. Đã có lúc nghĩ đến mặt sông Hồng mênh mông nước, vèo cái là xong. Đã có lúc nghĩ chuyện cắt tóc quy y sám hối.

Giống như Y. X lấy internet làm hơi thở và chỗ bấu víu duy nhất của mình. Gia đình ở xa, không ai biết cô có H. Nhưng điều đó cũng lại đẩy cô vào bi kịch khi “cái tuổi đuổi xuân đi”, nước mắt bao nhiêu lần lặn vào tim vì lời giục lấy chồng vô tư của bố mẹ.

May mắn cho X, cô phát hiện có H sớm và tích cực điều trị ARV nên sức khoẻ hiện chưa bị ảnh hưởng nhiều. X đọc nhiều tự truyện của những người mắc bệnh nan y. Xem đi xem lại “Phải sống” của Trương Nghệ Mưu để mạnh mẽ hơn.

Về một khía cạnh nào đó cô bình yên với chuyện của mình.

Chuyện một gia đình

Y gặp X qua một buổi offline của những người có H. Bị hút nhau ngay từ cái nhìn đầu tiên. Tình yêu sống lại. Hai kẻ ngây ngất ấy thậm chí còn cảm thấy cuộc đời mình may mắn. Ít ra so với những người khoẻ mạnh nhưng trái tim lạnh giá, những kẻ không cảm nhận được vẻ đẹp của cuộc sống và sự yêu thương trao gửi.

Họ chung tiền mua một căn hộ chung cư cũ. Hàng xóm không biết họ có H. Đây là kinh nghiệm cay đắng dù không muốn hai người vẫn phải áp dụng để bảo vệ cuộc sống riêng của mình.

Nhà XY có một vài nguyên tắc mà những người quen họ phải tuân thủ. Không mời khách đến nhà ăn uống, tụ họp. Không cho quần áo cũ, đồ cũ. Không khi nào mang theo đồ cắt móng tay (để khỏi bị mượn). Hạn chế bế ẵm trẻ em (vì điều này nhiều người không biết chuyện dễ quy họ là lạnh lùng, vô cảm).

Ngược lại, người quen của XY được welcome đến bất cứ quán cà phê hoặc nhà hàng Tây nào mà họ thích (đơn giản là đồ Tây ăn theo suất riêng, không ai liên quan đến ai). Được tặng bao cao su loại tốt bất cứ khi nào cần. Được nhận những lời tư vấn về quan hệ tình dục an toàn. Được tặng “Cửa hàng dành cho những kẻ chán sống” và DVD “Phải sống” một cách vô điều kiện.

XY kết hôn ba năm. Chưa bao giờ giận nhau quá một ngày. Hễ có thời gian là tham gia những hoạt động tình nguyện giúp đỡ những người cùng cảnh. Hễ có tiền là đi du lịch. Không cần lý do cũng mỉm cười. Y bảo, hình như khi biết trước thời hạn sống của mình (ai là không biết trước thời hạn sống của mình?) người ta yêu nhau hơn, trân trọng nhau hơn.

Họ kết luận: nếu không phải trốn tránh những kỳ thị thì cuộc đời quả là đáng sống!

(*): Tên phim của Trương Nghệ Mưu