“Bọn em thời kỳ học đại học nếu một thằng đi cưa thì cả bốn ông kia chuẩn bị. Ông thì áo, ông thì xe. Chỉ một thằng đến cưa cô bé ấy nhưng mà ở ngoài bốn thằng ngồi rít thuốc lào hoặc hút thuốc, uống nước trà bằng chén hạt mít. Chờ để ra xem tình hình nó như thế nào, tâm sự như thế nào, lên kế hoạch tấn công các thứ. Kinh lắm”, (An, nam, 32 tuổi, doanh nghiệp, Hà Nội).
Nam thanh niên thường có xu hướng muốn giống như bạn bè hoặc không muốn thua kém bạn bè và, vì thế, có thể khiến họ đi đến quyết định quan hệ tình dục. An cho rằng bạn bè có ảnh hưởng đến những cảm xúc và suy nghĩ của anh đối với bạn gái:
“Khi thấy bạn mình quan hệ (tình dục) như thế, tự dưng mình nghĩ cũng phải cố. Chỉ đơn giản là lúc đấy mình chưa được ấy với bạn gái thì mình tìm mọi cách để quan hệ, để ít nhất phải xem nó như thế nào.
Cái thứ hai nữa là, cứ nghĩ bây giờ nhiều đứa nó phá quá rồi, có khi đến lượt mình cũng thế. Thế thì chẳng tội gì phải giữ gìn cho nhau”, (An, nam, 32 tuổi, doanh nghiệp, Hà Nội).
Còn chuyện của Chính là ví dụ điển hình về áp lực của nhóm bạn bè đối với cá nhân, nhất là với nam vị thành niên:
“Bạn bè tụ tập thì hay khoe “Tao mới quen con nọ con ấy ở trên kia. Hôm nọ tao mới lên”. Thanh niên bây giờ hay thích lập nhiều chiến công, lập nhiều chiến tích, yêu càng nhiều càng tốt. Về có cái gì chẳng kể với nhau. Ví dụ như là “ Tối nay đi cưa con ấy đổ chưa, ôm được rồi hay mới chỉ đi chơi thôi”. Bạn bè có gì kể hết”, (Chính, nam, 21 tuổi, bán quán nước, Hà Tây).
Những anh chàng cù lần thường bị bạn bè chê cười khích bác:
“Khi về, em kể với bạn “Tao đi chơi với H. Từ A, sắp đến Z thì tao lại dừng lại”. Bọn nó chửi em ngu. Chúng nó kêu, khi con gái đồng ý cho mày làm như vậy thì nó sẽ đồng ý cho mày quan hệ.
Tại sao mày không quan hệ. Tại sao mày ngu đến mức như vậy. Mày xem phim, rồi mày được các anh cố vấn như vậy mà làm ăn không ra gì hết”, (Bảo, nam, 18 tuổi, học sinh, Hà Nội).
Không phải lúc nào cánh con trai cũng chỉ nói chuyện với nhau về tình dục. Đôi khi họ cũng có thể đem lại những lời khuyên hoặc sự giúp đỡ thực sự có ích:
“Ngày trước một thằng bạn em có vấn đề. Nó bằng tuổi em nhưng, xét về cấu tạo mà nói, chưa giống bọn em. Nó cũng lo vì nó không phát triển như bình thường. Kiểu như hình dạng khác bình thường cho nên nó sợ.
Thế là mấy thằng bạn đưa nó lên bệnh viện tỉnh khám. Bác sĩ bảo là phải mổ miếc gì đấy. Nó cũng lo. Nó cũng yêu một cô nhưng không dám làm gì cả vì sợ cái ấy của nó có vấn đề”, (Trương, nam, 24 tuổi, nhân viên tiếp thị, Hà Nội).
Trong khi đó các cô gái thường ít khi đả động đến chủ đề này. Không hẳn vì họ không muốn biết hoặc không tò mò mà có lẽ họ sợ bị đánh giá không đứng đắn:
“Bọn em cứ nói đến là đỏ mặt. Hoặc là bảo im đi, không người ta nghe thấy lại bảo mình lăng nhăng thì rách việc. Bây giờ con gái ngồi làm với nhau, có chớm nói cái gì chỉ sợ lọt tai ra ngoài.
Rồi lại bảo con này nay thằng này mai thằng khác. Ở quê em như thế khó lấy chồng lắm”, (Thúy, nữ, 34 tuổi, làm ruộng, Hà Tây).
“Chuyện quan hệ, tụi em không có bàn tới, không có nói sâu tới. Hình như cũng không quan tâm tới chuyện đó”, (Lan, nữ, 45 tuổi, nhân viên tín dụng, TP HCM)
Trái ngược với nam giới thường có xu hướng khoe thành tích của mình trong chuyện tình dục, phụ nữ chỉ chia sẻ và tìm kiếm lời khuyên khi họ đứng trước những tình huống khó khăn.
Chị Chung kể lại rằng, khi có tình cảm với một người khác và khiến hôn nhân của chị có nguy cơ tan vỡ, chị mới tìm đến bạn bè để tìm kiếm lời khuyên:
“Chuyện tình yêu có thể chia sẻ được chứ tình dục thì ngại ngùng. Tôi chỉ chia sẻ với mấy đứa bạn là tôi có những lúc suýt chút nữa là sa ngã. Vậy thôi”, (Chung, nữ, 57 tuổi, trí thức, TP. HCM)
| Trích dẫn các câu chuyện có vẻ tiêu cực về bạn bè, chúng tôi không nhằm mục đích đánh giá thấp vai trò của bạn bè trong giáo dục tình dục mà muốn lưu ý rằng, nếu gia đình và nhà trường không mở rộng hơn nữa không gian của họ, thế hệ trẻ có thể lạc bước trên con đường trở thành người lớn vì người lớn không chìa tay ra cho chúng. Hệ quả là không ít đứa trẻ phải dựa vào nhau mò mẫm để tìm ra lối đi cho mình. |
--------------------------
Còn nữa
TS Khuất Thu Hồng
Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội
