 |
| Ông Vũ trước ngôi nhà của mình |
Chỉ chớm vào đầu thôn thôi, hỏi nhà ông Vũ đại tá ở đâu thì bất kể là người lớn hay trẻ nhỏ đều biết tiếng, bởi lòng tôn kính và bảo tàng Hồ Chí Minh mà ông xây dựng.
Bảo tàng Hồ Chí Minh tại gia
Nhà ông Vũ nằm chếch mé lưng chừng đồi. Ông đang có nhà. Khoác vội bộ áo quần nâu gụ, húng hắng ho và mở cửa gian nhà chính tiếp khách.
Dù đã qua tuổi 82, nhưng thanh niên trong làng khó mà bì kịp ông về sức khỏe và độ dẻo dai. Sau cái lần bị viêm túi mật phải vào viện mổ, ông bảo, sức khoẻ bây giờ xuống hẳn và đôi tai trở nên nghễnh ngãng. Ông nói là nói vậy thôi, chứ nhìn cái dáng đi chắc nịch và cơ bắp trên cánh tay kia, chúng tôi còn phải ước ao lắm lắm.
Ông lấy chìa khoá mở gian nhà bên cạnh, đúng hơn là một ngôi nhà vừa được xây mới nối liền với ngôi nhà cũ. Hình như toàn bộ gia tài của ông đại tá nghỉ hưu nằm cả ở đây. Các ngăn của chiếc tủ được bày biện ngăn nắp và kín chỗ những gì mà suốt cả cuộc đời ông sưu tầm được về Đảng và Bác Hồ. Hàng trăm bức ảnh tư liệu về Bác đã được ông thuê thợ chụp lại từ các ấn phẩm báo chí.
Hàng ngàn bài viết của Người, về Người mấy chục năm về trước giờ được ông cẩn thận ép bằng giấy bóng, nâng niu lưu giữ. Một cuốn sổ dày cộm, ở đó đêm đêm ông thức có khi đến 2-3 giờ sáng, tỉ mẩn ghi lại những bài học đạo đức về Bác Hồ.
Ông khoe: Đã được 38 bài học về Người như thế rồi. Tôi đang cố sưu tầm và ghi tiếp cho đủ 120 bài học này, không biết có kịp để kỷ niệm 120 năm ngày sinh của Bác không?
Ông đưa chúng tôi ra mặt tiền của căn phòng và chỉ vào 2 vế câu đối được khắc khá công phu: “Cổ nguyệt chiếu sơn hà/Sĩ tâm quang nhật nguyệt” rồi giải thích:
Hai câu đối này ca ngợi đạo đức sáng ngời của Bác và theo lối chơi chữ, hai vế này ẩn trong nó là tên của Người-Hồ Chí Minh. Tôi không biết ai là tác giả, nhưng tôi rất tâm đắc, nên đã thuê thợ khắc nó lên khi khánh thành bảo tàng mini này...
 |
| Ông Vũ đang nâng niu các tư liệu mà mình sưu tầm được |
“Yêu Bác lòng ta trong sáng hơn”
Rót ly nước chè xanh vàng sánh mời chúng tôi, ông Vũ chầm chậm vừa như kể chuyện, vừa như tâm sự những gì ông khắc cốt, ghi tâm về Bác. Năm 1943, ông đã tham gia hoạt động cách mạng.
Năm 1949, ông được vinh dự đứng và hàng ngũ của Đảng. Năm 1954, ông tập kết ra Bắc ở Trung đoàn 271. Sau đó ông vào binh chủng đặc công và trở về mặt trận Trị Thiên trong những năm chiến tranh ác liệt.
Sau giải phóng miền Nam, ông trở về quân khu Bình Trị Thiên và làm Huyện đội trưởng Huyện đội Hương Điền cho đến khi nghỉ hưu với quân hàm đại tá. Ông bảo, suốt cả cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, thiêng liêng và vinh dự nhất của đời ông là được 2 lần gặp Bác. Chính 2 lần được may mắn gặp Người đã để lại trong ông những ấn tượng không thể nào phai mờ được.
Ông tự nhủ lòng mình phải sống đẹp, sống có ích để xứng đáng với niềm vinh dự đó. Và cũng từ đó ông có ý thức lưu giữ và sưu tầm những tư liệu về Bác. Từ khi nghỉ hưu, ông toàn tâm, toàn ý cho niềm đam mê sưu tầm tư liệu về Bác với tất cả tình cảm kính yêu Người của mình. Ông Vũ hào hứng: Từng ngày, tôi tìm đến những nơi mà ở đó, có ai đó, có tư liệu về Bác. Cái thì xin chụp lại, cái thì có thể thương lượng.
Mười mấy năm bền bỉ như thế, khi thấy gia tài tư liệu về Bác của mình đã hòm hòm, tôi bắt đầu triển khai “chiến lược” tiết kiệm lương hưu để xây một bảo tàng mini cho riêng mình về Người.
Thế là, tôi chọn ngày khởi công xây công trình này vào sinh nhật Bác, 19/5/2006. Tôi làm giám sát, đốc thúc thợ thi công sao cho công trình phải được khánh thành đúng vào ngày 2/9/2006. Tất cả như dự định.
Ngày khánh thành vui lắm. Đầy đủ lãnh đạo của xã, các đoàn thể đến chia vui. Người ta không thể ngờ rằng ở giữa chốn thôn quê này lại có một bảo tàng về Người khang trang và khá đầy đủ tư liệu như thế...
Một tấm gương
Trước khi đến đây, chúng tôi đã nghe nhiều chuyện về ông đại tá cựu binh này. Nào là khi ông nghỉ hưu, vì công lao đóng góp của ông, người ta đã cấp cho ông một ngôi nhà ngay tại thành phố Huế.
Ông cám ơn mà rằng, ông đã có nhà hương hoả ở quê rồi. Người ta biếu ông một chiếc xe máy, thì ông chỉ vào chiếc xe đạp đang đi và bảo, chiếc xe đạp này hợp cho tuổi nghỉ hưu hơn.
| "Ngày nào còn sống thì ngày đó tôi còn sưu tầm thêm tư liệu về Bác. Ngày nào còn sống thì ngày đó tôi còn mang đến cho lớp trẻ những bài học về tư tưởng, đạo đức của Người". |
Về quê, thấy đất hương hỏa của mình rộng, ông gọi lãnh đạo chính quyền đến làm thủ tục trả lại hơn 1.000 m2 đất nói là để cấp cho những người nghèo làm nhà ở.
Không vợ, không con, ông sống với em gái là Nguyễn Thị Lan năm nay cũng ở tuổi 77. Ông đi khắp xóm, cuối làng. Hoàn cảnh nào neo đơn, khó khăn ông giúp đỡ. Những trẻ em nghèo hiếu học ông tặng tiền, tặng quà...
Ngay khi nhà lưu niệm, bảo tàng mini về Bác của ông được đưa vào sử dụng, cái cách ông “vận hành “bảo tàng này cũng... khác người. Ông sắm bàn ghế cho hơn 20 người có thể đến đây cùng nghiên cứu tư liệu.
Hàng tháng, Hội Người cao tuổi, Hội Cựu chiến binh, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân... cứ thế luân phiên nhau đến đây học tập tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh. Với tổ chức Đoàn TN, mỗi tháng 1 lần đến đây học tập và được ông “ưu đãi” tặng một bữa cơm trưa với định suất 10.000 đồng/người. Bao nhiêu đợt kết nạp đảng viên mới, đều được tổ chức ở đây.
Ngay tại thôn Nhan Biều 3 này có 5 em thi đỗ vào đại học, trước khi vào nhập trường, ông Vũ mời các em đến đây tổ chức một buổi liên hoan, tặng quà và các em hứa trước Bác về quyết tâm của mình vượt khó học giỏi và thành người có ích.
Trong cuốn sổ lưu niệm được đặt trang trọng tại đây, các em Phan Thị Tiên Ly, Trương Công Hào, Lê Kim Việt, Lê Thị Ngọc Anh và Nguyễn Hương Ly xúc động viết những dòng lưu bút:
“Chúng cháu rất xúc động và vinh dự vì trước khi bước chân vào trường đại học lại được bày tỏ tình cảm và quyết tâm của mình trước Bác. Chúng cháu nguyện vượt qua mọi khó khăn để noi theo tấm gương đạo đức của Người”...
