30 tuổi, Alan Dương làm chủ một hệ thống cửa hàng ở trung tâm Hà Nội chuyên kinh doanh quần áo và phụ kiện. Là một nhà thiết kế thời trang chuyên nghiệp, cô nói trôi chảy tiếng Anh, từng đi thăm thú hầu hết các hội chợ thương mại khắp thế giới và là một ví dụ cho thế hệ trẻ Việt Nam - một thế hệ mới - một doanh nhân thành công.
Cũng như 60% trong số 83 triệu người Việt Nam, Alan sinh ra sau thời chiến tranh. Với mắt nhìn đầy hy vọng, cô nói: "Việt Nam có một tương lai thực sự rực rỡ. Đây thực sự là nơi lý tưởng để kinh doanh, nơi hấp dẫn để sống và nơi thú vị cho công việc''.
Sự thay đổi về cảm giác được minh chứng rõ ràng hơn bằng những con số. Tăng trưởng kinh tế đạt gần 8% một năm trong vòng năm năm qua, mức tăng chỉ đứng sau Trung Quốc ở châu Á.
Năm 1993, 58% dân cư sống ở mức nghèo khổ (theo mức chuẩn của quốc tế), nhưng con số này đã giảm xuống dưới 20% trong năm 2004. "Đây là một đất nước hoàn toàn khác biệt so với hồi tôi từng ở giữa thập niên 90'', chuyên gia kinh tế của Ngân hàng Thế giới Carrie Turk nhận xét.
Lần đầu tiên tới Hà Nội, Turk đã phải tới Bangkok để tìm kiếm các vật dụng gồm cả đồ dùng thiết yếu. Bây giờ, Hà Nội là nơi của những cửa hàng bán đồ xa xỉ, những quán cà phê wi-fi và các nhà hàng, khách sạn tầm cỡ thế giới.
"Đây là sự phát triển phi thường theo chuẩn toàn cầu - và hiếm có thể tìm thấy một ai đó ở Việt Nam nói rằng, hiện tại họ cảm thấy không tốt hơn so với 10 năm trước đây''.
Những người nghèo ở Việt Nam, ví dụ như Nguyễn Thị Hà, sống với chồng trong ngôi làng cách Hà Nội 30 km. Cách vài tuần, cô vào trung tâm thành phố, bán đu đủ và chuối cô trồng trong vườn, và kiếm được khoảng 400.000 đồng cho mỗi chuyến đi.
"Tôi cảm thấy rất hy vọng về tương lai'', cô nói. "Tôi vẫn sống khá vất vả, nhưng còn tốt hơn nhiều so với trước đây. Giờ đây, tôi đã có một tivi, tiếp theo, tôi sẽ cố gắng có điện thoại''.
Chuyển đổi
Việt Nam gần đây đã đứng ra tổ chức Hội nghị các nhà lãnh đạo kinh tế APEC tại Hà Nội, và đã trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới, hai sự kiện này một lần nữa ''thắp sáng'' cho tốc độ phát triển thịnh vượng của Việt Nam.
Trên thực tế, Việt Nam đã thực hiện sự chuyển mình từ 20 năm trước, và giờ đây, đã có thành tựu đáng kể như vậy. Nguyễn Vĩnh Triển, 33 tuổi, kiến trúc sư, đã chứng kiến sự đổi thay ấy từng giờ.
Cách đây vài thập niên, tất cả mọi thứ đều do nhà nước quản lý và sở hữu. Thậm chí, khi Triển bắt đầu có việc làm vào giữa năm 90, phần lớn là trong doanh nghiệp nhà nước vì rất ít cơ hội cho phát triển doanh nghiệp tư nhân. "Giờ đây, thị trường tư nhân mới thực sự có tác động mạnh", anh nói về một số khách sạn, nhà máy, khu công nghiệp mà anh đã góp phần xây dựng hay thiết kế.
Việt Nam không chỉ thay đổi về bộ mặt kinh tế. Xã hội cũng đang thay đổi, những quan điểm thủ cựu truyền thống đã mai một. Các đây 20-30 năm, ngành kinh doanh thời trang của Alan Duong sẽ không thể thực hiện nổi. "Trở thành một người mẫu trong mắt rất nhiều người bấy giờ là công việc không tốt, giống như mình đi bán thân thể mình vậy'', cô nhớ lại.
Khát khao, hoài bão cũng thay đổi. "Tới gần đây, các vị phụ huynh vẫn muốn con mình làm việc cho công ty nhà nước, nhưng thế hệ trẻ bây giờ thích lao vào môi trường kinh doanh quốc tế năng động hơn'', Nguyễn Vĩnh Triển nhận xét.
Vấn đề phát sinh
Với lớp người nghèo, sự thay đổi về kinh tế cũng đồng nghĩa với tốc độ đô thị hóa nhanh chóng và số lượng lớn người di cư từ nông thôn vào các thành phố.
Phạm Thị Diệp đã rời nhà của mình ở tỉnh Hà Nam để lên thủ đô bán bánh mỳ. Cô nói rất nhớ các con mình nhưng đồng thời quả quyết rằng: ''Ít nhất giờ đây, tôi có thể gửi tiền về cho các con đi học''.
Kinh tế ngày càng phát triển thì phân cấp giàu nghèo trong xã hội cũng tăng thêm. Mặc dù có những vấn đề này, song phần lớn người dân Việt Nam đều rất lạc quan về tương lai.
"Giấc mơ của thế hệ trẻ trong quá khứ là hài lòng với ông chủ của mình - đó là giấc mơ của người phục vụ'', Vĩnh Triển nói. "Và bây giờ, mọi người muốn nói tốt tiếng Anh, tiếng Pháp, kiếm được nhiều tiền, sống một cuộc sống đẳng cấp quốc tế''.
Theo VietnamNet
