Người lái đò Thành Nhân đã giảng bài cho hàng chục nghìn thanh thiếu niên (TTN), phụ huynh khắp cả nước về bài học làm người có ích. Anh là một trong những người sáng tạo và phát triển rộng rãi chương trình Cai nghiện game online, Học kỳ quân đội...
Giới trẻ bị nhiều bệnh xã hội
Giảng bài cho nhiều bạn trẻ, anh thấy họ nhận thức thế nào về các giá trị đạo đức?
| "Tôi rút ra công thức 100% sức lực của một người không bằng 10% sức lực của 10 người và không bằng 1% sức lực của 100 người." Nguyễn Thành Nhân |
Các bạn trẻ bây giờ bị nhiều bệnh xã hội. Một trong những căn bệnh trầm kha là ích kỷ. Các em tự coi mình là cái rốn của vũ trụ. Có lẽ nguyên nhân xuất phát ngay từ lúc còn bé, mọi tình cảm của gia đình đều dồn cho các em; thường được bố mẹ đáp ứng tất cả yêu cầu và dần dần cái tôi của các em rất lớn, căn bệnh ích kỷ tăng lên, dẫn đến ngang bướng và sau cùng là dễ nổi loạn. Các em ít nghĩ về lợi ích, cảm xúc của những người khác trong gia đình.
Điều đó được các bạn trẻ thể hiện thế nào?
Khi tôi hỏi Ai ngồi đây cảm thấy yêu bố mẹ mình nhất trên đời, thường chỉ có khoảng 60 - 70% giơ tay. Tôi cũng nhận thấy, tình cảm của bạn trẻ dành cho thầy cô cũng ngày càng giảm. Làm công tác huấn luyện, tương tác với hàng chục nghìn TTN trong một năm với nhiều chương trình khác nhau, tôi thấy các bạn đang cần môi trường trải nghiệm để cảm quan tốt hơn về gia đình, thầy cô, bạn bè.
Cá ươn do muối?
Vậy theo anh, bệnh xã hội và tính ích kỷ của TTN xuất phát từ phụ huynh hay từ cá không ăn muối cá ươn?
Trong lúc dạy con, phụ huynh dễ mắc lỗi như gán nhãn cho trẻ, nói đi nói lại nhiều lần...Trên nguyên lý, trẻ con thường là bản sao của bố mẹ. Những lời nói, hành động của bố mẹ rất dễ được trẻ nhập tâm. Chính vì vậy, trước hết hãy xem xét con có bị lỗi hệ thống do mình tạo ra hay không. Nhiều phụ huynh ta thấy con chưa ngoan lại đổ lỗi cho nhà trường hoặc đổ thừa cho đứa bé vì nó không giống mình, không chịu khó học tập...
Vậy, cá ươn có do muối hay không?
Môi trường xã hội dễ tác động đến trẻ. Cái xấu dễ lan truyền và ăn nhanh vào người trẻ, trong khi cái tốt cần có thời gian và phải rèn luyện mới thấm. Tôi nghĩ, phụ huynh nên cho con trải nghiệm các hoạt động huấn luyện của đoàn thể, tham gia hoạt động tình nguyện sẽ phát triển tốt hơn là bao bọc, che chở.
Lỗi hệ thống
Phụ huynh thường phản ứng thế nào sau mỗi bài giảng?
Thường ngày, có nhiều phụ huynh tìm đến tôi gửi gắm con. Cũng có phụ huynh khóc, bày tỏ sự bất lực vì đã yêu thương, chăm con từng ly, từng tí, nhưng trẻ vẫn bỏ đi chơi, nghe bạn, quý bạn hơn bố mẹ... Sau khi nghe giảng, nhiều phụ huynh đã khóc vì nhận thấy lỗi hệ thống trong cách giáo dục con mình.
Theo anh, nhân tố nào quyết định tư tưởng, đạo đức của người trẻ?
| Sinh năm 1974 tại Đà Nẵng, thời trung học, Thành Nhân là học sinh giỏi Vật lý. Tốt nghiệp ĐH Hàng hải, có duyên ăn nói nên anh theo nghiệp Đoàn và truyền lửa cho người trẻ. Anh từng được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, của T.Ư Đoàn, kỷ niệm chương Vì thế hệ trẻ... |
Gia đình. Một nền tảng gia đình tốt sẽ định hướng tốt cho trẻ. Yếu tố thứ hai là trải nghiệm có ích giúp trẻ có tư tưởng và hành động tốt.
Trong quá trình giảng dạy và xử lý nhiều trường hợp cầu cứu của phụ huynh, học sinh, anh đã gặp ca khó phải bó tay chưa?
Có ca khá oái oăm. Đợt Học kỳ quân đội nâng cao tại TPHCM năm 2010, một phụ huynh yêu chiều con, không chịu cắt mái tóc dài của con trông giống lãng tử Hàn Quốc. Khi chúng tôi đề nghị để thành viên Ban tổ chức cầm kéo cắt, chị đã phản ứng dữ dội, thậm chí to tiếng. Sau đó các phụ huynh khác lên tiếng và chị đành chấp nhận. Qua đó cho thấy nhiều phụ huynh làm hư con.
Được ví như người lái đò trên dòng sông tuổi trẻ, anh đã chèo chống nó thế nào?
Tôi rất đam mê hoạt động huấn luyện cho TTN và luôn nghĩ ra cách mới, tốt hơn cho họ. Sau mỗi chương trình, tôi rất hạnh phúc khi nhìn thấy các em thay đổi tích cực. Tôi từng thành lập CLB Quốc tế Thanh niên (IYC), sân chơi âm nhạc bằng tiếng Anh thu hút hàng chục ngàn bạn trẻ tham gia; tổ chức Trại tiếng Anh trong và ngoài nước.
Nhưng phải nói chương trình Học kỳ quân đội mới là điểm thử nghiệm trong huấn luyện nâng cao cho các em. Chỉ 10 ngày rèn trong Học kỳ quân đội, các em đã thay đổi, thấy rõ nhất là tình cảm với gia đình, bạn bè. Tính cảm quan của các em được nâng lên rõ rệt. Thật ra, đây chính là điều khác biệt rất rõ giữa Học kỳ quân đội Việt Nam và Hàn Quốc hay Mỹ.
Trong quân đội, ngoài việc rèn luyện tính kỷ luật, nề nếp, chúng tôi chú trọng phát huy liệu pháp số đông; giáo dục tình cảm gia đình; các bài học về trí lực, thể lực và tâm lý tuổi teen. Sau đó, một loạt chương trình mới được phụ huynh và các teen chấp nhận như Kỳ học văn hóa thiên nhiên và trải nghiệm Hi! Teacher, Học làm người tự tin và dũng cảm...
 |
| Phụ huynh khóc tại lớp học ở Hà Nội Ảnh: N.H. |
Cảm xúc của anh thế nào khi giúp nối lại tình cảm cho nhiều gia đình?
Cuối năm 2008, chúng tôi làm chương trình cai nghiện game online thử nghiệm cho 20 em. Ban tổ chức phải hơn 40 người, mất 10 ngày liên tục để cùng sống, dạy, chơi và huấn luyện các em. Đây là chương trình vất vả nhất, tốn nhiều mồ hôi, nước mắt nhất. Kết quả khả quan với 80% em từ bỏ game bạo lực. Ngày chứng kiến các ông bố, bà mẹ nhận lại con, tôi cũng rơi nước mắt.
Chương trình cai nghiện game online ở miền Nam thành công, anh có dự định mở rộng ra miền Bắc?
Chương trình thí điểm thành công, nhưng để phát triển được rất tốn kém. Đó chưa kể làm chương trình này cần rất nhiều người. Ngoài ra, cơ sở vật chất, con người trong việc tạo một đam mê mới thay đam mê cũ cũng rất khó.
| “Chương trình Học làm người có ích đã thật sự hút hồn hàng chục ngàn bạn trẻ khi được tham gia. Các bài giảng làm các em bật khóc, thấy mình đang hạnh phúc khi được ba mẹ chăm sóc. Trong chương trình, tôi đã cho các em đeo bao tải nặng, bịt bông vào lỗ tai để nhập vai làm người già đi lại khó khăn, nghe nói khó khăn để hiểu và yêu thương ông bà hơn” – Nguyễn Thành Nhân |
