Làng thanh niên ở đất cằn Tây Vĩnh Linh

Trên dọc tuyến đường Trường Sơn huyền thoại một thời khói lửa này, T.Ư Đoàn đã đặc biệt quan tâm bố trí một loạt làng TNLN với mục đích đầu tiên được xác định là giáo dục cho thế hệ trẻ truyền thống lịch sử huyền thoại của đường Trường Sơn, của một thế hệ TNXP không quản gian khổ hi sinh, “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”. '

Điều dễ nhận thấy nhất ở tất cả các Làng TNLN dọc tuyến đường lịch sử này là sự khó khăn và những thử thách gian nan của những ngày đầu khai hoang, mở đất.

Đất nghèo và những TNXP lên đây cũng nghèo. Bạt ngàn đất đồi sỏi đá, khô nắng chang chang, thiếu thốn đủ bề lại một lần nữa thử thách độ bền của ý chí, nghị lực và khát vọng vươn lên của lực lượng TNXP trong thời kỳ mới.

Với con người đất thép Vĩnh Linh, sức chịu đựng đằng đẵng những năm trời đánh Mỹ ở vùng giới tuyến Hiền Lương đã đi vào sử sách. Lớp trẻ sinh ra trên mảnh đất này cũng được truyền phẩm chất đó từ lớp cha anh.

Chúng tôi đến làng TNLN Tây Vĩnh Linh đầu giờ chiều. Trung tâm làng đóng cửa, vắng hoe. Cách đó chỉ mấy gian nhà là lớp mẫu giáo đang bi bô tiếng trẻ. Chừng 40 cháu đang cùng hát, cùng chơi, cùng thi năng khiếu với sự chỉ dẫn của bốn cô giáo trẻ. Những mái nhà xây khá vững chắc, nép mình trong vườn cây trái xanh um, nhà cách nhà khá xa, đủ để hình thành một mô hình vườn, ao, chuồng ổn định cuộc sống theo phương châm lấy ngắn nuôi dài.

Trưởng thôn Hoàng Trung Thông (32 tuổi) nhễ nhại mồ hôi, nghe tin làng có khách anh vội từ rừng cao su chạy về. Anh Thông cười: “Chức trưởng thôn nghe có vẻ không được thanh niên cho lắm bởi toàn bộ cư dân của thôn (làng TNLN) Tây Vĩnh Linh này đều là bộ đội xuất ngũ, hay những cặp mới kết hôn, và cả những hộ độc thân nữa. Họ được chọn lên đây để biến vùng đất này thành làng mới, làng thanh niên”.

Làng bây giờ đang ổn định 88 hộ với gần 300 nhân khẩu được tuyển lựa từ 16 xã của Vĩnh Linh. Hầu hết họ lên đây với hai bàn tay trắng. Được sự hỗ trợ ban đầu của dự án, họ có một căn nhà nhỏ đủ để chống chọi những cơn mưa rừng tầm tã và cái nắng thiêu của rốn gió Lào.

Hơn bốn năm khởi nghiệp từ vùng hoang cằn trơ đá sỏi, giờ làng đã có một trụ sở ban quản lý khang trang, có nhà trẻ, nhà ăn, lớp học, làng có cả thảy 70 giếng khơi phục vụ nước sạch, một xe bán tải và các thiết bị dân dụng phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt và sản xuất, hệ thống điện lưới chăng mắc đến từng gia đình, hồ đập nước Mơ Nu, cầu thanh niên làm nơi hò hẹn và làm dịu cái khắc nghiệt của vùng đồi.

Mỗi hộ thanh niên của làng đang sở hữu gần ba héc ta cây cao su-nữ hoàng. Mỗi hộ đều có trâu bò, gia cầm và vườn nhà để ổn định lâu dài...

“Ngày mới lên đây, quyết tâm là vậy nhưng cũng có lúc thấy chao chạnh (nản). Giờ thì yên tâm rồi. Đều là cánh trẻ đầy khát vọng và sức lực, đồng cam cộng khổ vì tương lai nên mọi việc của làng triển khai thuận lợi cả.

Tất cả các hộ sử dụng điện lưới, điện thoại, xe máy, ti vi. Dăm năm nữa thôi, cây cao su sẽ cho nhiều hộ thanh niên ở đây trở thành triệu phú vùng đồi” - Anh Thông tâm sự.

Cao Văn Hướng, bộ đội xuất ngũ từ Vĩnh Thủy lên đây từ năm 2004. Anh Hướng kể, ra quân, hoang mang lắm. Gặp được dự án này, thế là tình nguyện lên đây. Gia tài chẳng có gì ngoài sức trẻ. Bây giờ anh đã có nhà, có vài héc ta cao su, vài con heo trong chuồng và vài trăm gà vịt. Mỗi năm gia đình anh kiếm được vài chục triệu đồng.

Rời khỏi cổng làng chỉ mấy bước chân là đường Hồ Chí Minh. Từ làng chỉ mươi cây số nữa là Nghĩa trang Trường Sơn, nơi yên nghỉ của hơn 10.000 bộ đội, TNXP. Làng TNLN Tây Vĩnh Linh đang thể hiện quyết tâm và khát vọng của tuổi trẻ hôm nay để xứng đáng với sự hi sinh của bao thế hệ cha anh đã ngã xuống.