Pháo hoa không rác của những người lính thợ

“Dấu chân người lính thợ” - Chương trình biểu diễn của ĐVTN Cty 121 tại đêm Liên hoan tuyên truyền viên trẻ 2005

Tiếng vỗ tay rào rào cổ vũ những chùm pháo hoa tỏa sáng lung linh giữa trời đêm trung du.

Có lẽ với phần đông những người lính thợ của Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng (CNQP) tụ về dự liên hoan, đây là lần đầu họ được xem bắn pháo hoa ở chính nơi nó được sản xuất ra. Và sản phẩm này của người lính thợ Việt Nam đã chinh phục khá ngoạn mục những khách hàng khó tính nhất đến từ Nhật, Mỹ...

Cơ ngơi của Cty 121 rộng đẹp, nhà xưởng khang trang, nhưng thật ngạc nhiên là pháo hoa ở đây được sản xuất... bằng tay. Và đặc biệt, số đông người lính thợ pháo hoa là nữ. “Phần lớn các khâu sản xuất pháo hoa là thủ công đấy!” - Trung úy Chu Việt Sơn, Đội trưởng Đội Khoa học Kỹ thuật trẻ của Cty mỉm cười nói.

Hóa ra, trên thế giới ngày nay vẫn phải sản xuất pháo hoa theo cách thủ công. Nơi có truyền thống làm pháo hoa và cũng là duy nhất ở nước ta như Cty 121 cũng không ngoại lệ. Những yêu cầu khắt khe của thứ sản phẩm đặc thù này lại có vẻ chỉ phù hợp với nữ giới - những người kiên trì, nhẹ nhàng, tận tụy. Đấy là chưa kể những yêu cầu an toàn: chỉ sơ suất nhỏ có thể gây cháy nổ, hậu quả sẽ khôn lường.

Sản phẩm pháo hoa nổi tiếng của Cty 121 khiến khách hàng Nhật, Mỹ tìm đến. Nhưng họ lại muốn thứ đặc biệt: Pháo hoa không rác (sau khi cháy nổ sẽ tan hết vào không khí) để không gây hại môi trường. Người lính thợ 121 đứng trước thử thách dường như ngoài khả năng, nhưng họ đã quyết tâm vào cuộc.

Đoàn TN được giao làm chủ đề tài nghiên cứu. Trung úy Sơn kể, nhóm gắng vào cuộc nhưng cũng rất lo sẽ không thành công dù thủ trưởng đơn vị đã tạo điều kiện. Anh em say mê nghiên cứu, tìm tòi đêm ngày, làm thêm cả ngày nghỉ, ngày lễ.

Rồi những đợt bắn thử liên tiếp thất bại. Mãi rồi, quả pháo hoa không rác đầu tiên được chế tạo thành công. Nhưng người Nhật không vừa lòng vì tán hoa nhỏ quá. Anh em lại nghiên cứu tiếp, mấy tháng sau mới thanh toán nhược điểm này, nhưng vẫn không làm vừa lòng ông khách Nhật khó tính: Pháo hoa rơi thấp quá mới nổ, rất nguy hiểm. Lại nghiên cứu tiếp, tưởng chừng không thể thành công.

Thời tiết, độ ẩm lại ảnh hưởng thường xuyên. Dễ đến một năm sau, quả pháo hoa không rác như ý muốn mới thực sự ra đời. Lô hàng đầu tiên vào cuối năm 2004 đã xuất đi Nhật, Mỹ. Những người lính thợ ôm nhau trào nước mắt...

Ít ai biết rằng những người lính thợ 121 giờ đã có thể sản xuất ra hàng trăm loại pháo hoa xuất khẩu đi nhiều nước. Nhưng pháo hoa chưa phải sản phẩm lớn nhất của Cty. Hướng phát triển đi vào sản xuất những sản phẩm mới, sản phẩm khó từng phải nhập khẩu.... đã là phương châm sống còn của Cty.

Cty mạnh dạn đặt niềm tin vào lực lượng lính trẻ. Trước đây, Cty nhập về một dây chuyền sản xuất kíp nổ khai thác đá có vi sai an toàn từ 1 - 15 của Trung Quốc, nhưng hiệu quả khai thác đá bằng loại kíp này không cao. Trong khi thế giới đã có loại kíp vi sai 30 - 36. Thế là những người lính thợ trẻ ở Cty 121 lại lao vào nghiên cứu.

Và thật kỳ diệu, với chính dây chuyền nhập từ Trung Quốc này, người lính ở Cty121 đã cải tiến để sản xuất ra kíp vi sai 30 - 36, đáp ứng thị trường, tiết kiệm được lượng ngoại tệ lớn (kíp nhập giá 45.000đ/chiếc; loại do Cty sản xuất giá 13.000đ/chiếc).

Chưa dừng lại, nhóm đề tài do Trung úy Sơn làm đội trưởng còn chế tạo thành công kíp vi sai an toàn dành cho khai thác hầm lò, nơi có bụi và khí dễ cháy nổ (trước kia phải nhập với giá cao) từ năm 2001, sản phẩm được trao giải nhì Vifotec...

Hằng năm, Đoàn TN Cty 121 đóng góp hàng chục công trình sáng kiến, đề tài nghiên cứu được áp dụng có hiệu quả. Mấy tháng đầu năm nay, Đoàn TN đã có 6 công trình TN được áp dụng.

Môi trường sản xuất các sản phẩm liên quan chất nổ đòi hỏi lao động có cường độ cao, có kỷ luật và độ an toàn tuyệt đối, những người lính thợ 121 đã tự xây dựng bản lĩnh và truyền thống sáng tạo thật đáng khâm phục.