“Thà hy sinh một mình…”

Cứ đến ngày giỗ hằng năm, những đồng đội của 10 nữ liệt sỹ lại đến khu mộ thắp nhang và hát cho các chị nghe. Ảnh: M.T.
Cứ đến ngày giỗ hằng năm, những đồng đội của 10 nữ liệt sỹ lại đến khu mộ thắp nhang và hát cho các chị nghe. Ảnh: M.T.
TP - Ở tuổi gần đất xa trời, ấy vậy mà ánh mắt, trái tim của những cựu TNXP ngày ấy vẫn ngời lên ý chí chiến đấu, khi kể về những trận mưa bom của kẻ địch dội xuống trên mảnh đất Ðồng Lộc bất tử của 50 năm trước.

Ngã ba Ðồng Lộc là “yết hầu” nằm trên huyết mạch giao thông để hậu phương lớn miền Bắc chi viện sức người, sức của cho tiền tuyến lớn miền Nam. Với địa thế hiểm yếu như thế, kẻ địch đã đánh phá tàn bạo và ác liệt. Trên bầu trời Ðồng Lộc ngày đó không lúc nào ngớt tiếng gầm rú của máy bay địch. Ðường sá bị cày nát, hố bom chồng lên hố bom. Trước tình thế đó, quân và dân trên địa bàn ngày đêm bám trụ, quyết tâm thông đường cho xe ra tiền tuyến với khẩu hiệu “Sống bám đường, chết kiên cường dũng cảm”, “Xe chưa qua, nhà không tiếc”, “Quyết tâm thắng giặc Mỹ xâm lược, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước”...

Với nhiệm vụ hàng ngày canh giữ những vị trí trọng điểm để phát hiện bom rơi, đánh dấu và phá nổ bom, san lấp hố bom, đảm bảo thông đường các đoàn xe chi viện cho miền Nam đánh Mỹ, Tiểu đội nữ A6 của Ngã ba Ðồng Lộc lúc đó có 12 chị em. Những người lớn tuổi nhất là Võ Thị Tần, Nguyễn Thị Nhỏ, Hồ Thị Cúc chỉ mới 24, người nhỏ tuổi nhất là Võ Thị Hà mới 17 tuổi, tất cả chưa ai lập gia đình. Với khí thế “giặc đến nhà đàn bà cũng đánh”, theo tiếng gọi của Tổ quốc, một lòng xung phong chiến đấu và phục vụ chiến đấu, nào ai có đắn đo, tính toán thiệt hơn.

Giúp công binh “khai tử” hơn 1.200 quả bom

Là lực lượng TNXP, đơn vị chủ lực trong san lấp đường, phục vụ xe và bộ đội hành quân vào Nam, nữ anh hùng La Thị Tám cùng đồng đội quyết tâm bám đường, bám cầu để bảo đảm cho xe thông tuyến bất kể ngày hay đêm. Trước khi được điều về Ngã ba Ðồng Lộc, La Thị Tám là thành viên thuộc C2 đơn vị chủ lực của ngành giao thông vận tải huyện Can Lộc. “Hằng ngày tôi vượt qua bãi bom lên đỉnh núi khi máy bay địch thả bom để lắng nghe, dùng ống nhòm quan sát rồi đếm, xác định vị trí rơi của từng quả, chạy xuống cắm tiêu báo bom để các lực lượng khác rà phá. Rất nhiều lần địch ném bom xung quanh núi Mòi, bom tạt ngay trước mặt nhưng nhất quyết không thể bỏ vị trí”, nữ anh hùng La Thị Tám nhớ lại.

“Thà hy sinh một mình…” ảnh 1

Nữ anh hùng La Thị Tám.

Ở trên đỉnh đồi quan sát hàng ngày, các cô gái thấy rõ tội ác của kẻ địch. Thế nên lòng căm thù và quyết tâm cao độ không để sót bất cứ một quả bom nào gây ảnh hưởng tới đồng đội của mình. “Sau mỗi trận đánh, rời đỉnh đồi, chạy xuống vùng Ngã ba để cắm tiêu bên cạnh mỗi quả bom. Nhiều lúc vừa xuống tới bãi, địch quay trở lại. Có lúc chúng ném đủ các loại bom nổ ngay, nổ chậm, bom bi, bắn cả đạn 20 ly vào ngay nơi tôi vừa tới”, bà La Thị Tám kể.

Suốt thời gian làm nhiệm vụ trinh sát ở Ngã ba Ðồng Lộc, nữ anh hùng La Thị Tám vào tận nơi cắm tiêu để công binh “khai tử” 1.205 quả bom các loại của giặc Mỹ. “Thà hy sinh một mình nhưng bảo đảm an toàn cho hàng chục người làm nhiệm vụ. Cứ thấy bom ném xuống là chúng tôi lao vào cắm tiêu. Bao nhiêu lần bom nổ tung trời, đất đá vùi lấp hết người nhưng mọi người vẫn lao lên phía trước”, nữ anh hùng nhớ lại.

Ngày 22/12/1969, La Thị Tám được Nhà nước phong tặng Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân khi mới ngoài 20 tuổi.

“Các đồng chí để tôi đi”!

Ngày 14/7 vừa qua là ngày rất đặc biệt với gần 300 cựu TNXP tiêu biểu của Hà Tĩnh. Buổi gặp mặt được tổ chức ngay tại Khu di tích Ngã ba Ðồng Lộc. Buổi gặp mặt càng có ý nghĩa hơn khi những cựu TNXP huyện Can Lộc đã công phu dàn dựng tiểu phẩm Võ Triều Chung - Người anh hùng trên tuyến lửa. Người anh hùng ấy đã ra đi trong những trận bom ác liệt nhất. Thế nhưng câu nói “Các đồng chí để tôi đi. Nếu có mệnh hệ gì tôi cũng an lòng vì đã có người nối dõi” của chàng trai trẻ Võ Triều Chung đến nay vẫn được các đồng đội nhắc lại.

Trước khi ngã xuống, anh hùng Võ Triều Chung nhận tin từ quê nhà vợ vừa sinh con trai. Ðứa con trai duy nhất của người anh hùng là Võ Văn Chung, hiện là Chủ tịch UBND xã Thuần Thiện, huyện Can Lộc.

MỚI - NÓNG