 |
Hai tác giả của công trình “nghiên cứu tử vi” này là Tiến sĩ Đỗ Quý Toàn - Nhóm nghiên cứu kinh tế phát triển - Ngân hàng Thế giới tại Washington (Mỹ), và Thạc sĩ Phùng Đức Tùng - Chuyên viên Vụ Xã hội Môi trường - Tổng cục Thống kê, điều trùng hợp đầu tiên về năm sinh là cả hai tác giả đều sinh năm 1974.
Nghiên cứu mang tựa đề “Mê tín, kế hoạch hoá gia đình và phát triển con người” (Superstition, Family Planning, and Human Development), hai tác giả đã đề cập hiện tượng bùng nổ trẻ em sinh ra vào những năm được coi là năm tốt (theo tử vi) không chỉ ở Việt Nam mà ở cả Trung Quốc, Đài Loan hay Hồng Kông.
Sau đó, các tác giả kiểm định xem liệu có đúng là ở Việt Nam cha mẹ thường chọn năm sinh cho con và liệu những đứa trẻ sinh năm tốt có phát triển tốt hơn những đứa trẻ sinh vào các năm khác về các yếu tố phát triển con người như y tế và giáo dục?
Nếu có sự khác biệt về phát triển con người giữa trẻ sinh năm tốt và trẻ sinh vào các năm khác thì yếu tố nào có thể lý giải được sự khác biệt này? Tại sao việc chọn năm tốt để sinh con vẫn tồn tại và các vấn đề về chính sách cần đặt ra đối với hiện tượng này là gì?
Giáo sư kinh tế Trần Hữu Dũng (Đại học Wright State Dayton, Mỹ) cho hay công trình nghiên cứu của hai tác giả trẻ tuổi này đã có được tiếng vang rất tốt khi công bố tại Mỹ, được nhiều tờ báo thuật lại như Boston Globe, Washington Post, Atlantic…
Khi năm mới Đinh Hợi sắp đến với mọi nhà, Tiền phong đã “tranh thủ” được cuộc trò chuyện với hai nhà “nghiên cứu tử vi” trẻ tuổi. Dưới đây là câu chuyện với thạc sĩ Phùng Đức Tùng.
 |
| Thạc sĩ Phùng Đức Tùng |
Xin hỏi năm Đinh Hợi sẽ là năm tốt hay năm xấu đối với việc sinh con?
Đây là một câu hỏi rất quen thuộc đối với chúng tôi. Năm 2007 theo tử vi là một năm rất tốt đối với con trai và là năm trung bình đối với con gái.
Cơ duyên nào đã khiến hai chàng trai cách nhau nửa vòng trái đất là Washington và Hà Nội đã gặp nhau và cùng bắt tay vào nghiên cứu đề tài này?
Tôi gặp và quen Toàn vào mùa hè năm 1999, lúc đó Toàn đang là sinh viên của Học viện công nghệ Massachusset (MIT) và Toàn trợ giảng cho hai giáo sư người Mỹ sang Tổng cục Thống kê Việt Nam dạy một khoá đào tạo.
Năm 2001, tôi sang Mỹ học cùng thành phố với Toàn và thường qua lại gặp gỡ, trò chuyện với nhau. Sau khi ra trường, Toàn làm việc tại trụ sở chính của Ngân hàng Thế giới.
Năm 2003, Toàn về Việt Nam và trong một lần ngồi ở quán cafe, chúng tôi đã tình cờ nảy ra ý tưởng thực hiện nghiên cứu này (một phần của ý tưởng là do báo chí đề cập nhiều đến hiện tượng chọn năm tốt theo tử vi để sinh con)
| Vì sao một Việt kiều trẻ quan tâm đến tử vi?
Tiến sĩ Đỗ Quý Toàn kể: “Câu chuyện bắt đầu từ những lần tôi về nước và quan sát được rằng tình trạng mê tín vẫn còn phổ biến ở nhiều nơi, đặc biệt là các yếu tố mê tín có liên quan đến việc hôn nhân. Tôi và thạc sĩ Tùng đã nghiên cứu về vấn đề chọn năm tuổi khi sinh con của các cặp vợ chồng, với mục đích chứng minh được những ảnh hưởng tiêu cực của xu hướng lựa chọn đó, ví như những tác động ngoài mong muốn vào những “năm tốt” như bệnh viện quá đông đúc, sau đó là trường học quá tải... Tôi cho rằng kết quả nghiên cứu nêu trên là rất quan trọng, nó cho thấy thêm một tình trạng không công bằng trong phạm vi hộ gia đình. Chúng ta đều biết về sự không công bằng trong đối xử giữa nam và nữ, giữa người con lớn trong gia đình với những người con khác. Nay chúng tôi nhận thấy rằng, có sự không công bằng giữa việc chăm sóc và tạo điều kiện phát triển đối với những người con được sinh ra theo kế hoạch (thường được chọn sinh vào năm tốt - PV) và không theo kế hoạch. Điều này chứa đựng nhiều hàm ý đối với việc đưa ra chính sách, đặc biệt là việc thiết kế chương trình phát triển con người ở cấp độ gia đình”. |
| Trẻ em sinh năm tốt được nuôi dưỡng tốt hơn! Liệu cha mẹ có chọn năm tốt để sinh con? Kết quả nghiên cứu cho thấy cha mẹ có xu hướng rõ rệt là chọn năm tốt để sinh con. Những năm được cho là năm tốt, số trẻ em sinh ra cao hơn 7,0% so với số trẻ em sinh ra trung bình của các năm. Thông thường, cha mẹ chỉ chọn năm tốt để sinh con nếu như năm đó là năm tốt cho con trai. Trẻ em sinh năm tốt có phát triển tốt hơn? Thật ngạc nhiên là những đứa trẻ sinh năm tốt có trình độ giáo dục và chỉ số phát triển về sức khoẻ tốt hơn rõ rệt so với trẻ sinh vào các năm khác. Kết quả nghiên cứu cho thấy những trẻ sinh năm tốt có số năm đi học cao hơn khoảng 10% so với số năm đi học trung bình của nhóm trẻ nghiên cứu và các chỉ số đo lường sức khoẻ (được đo lường bằng chỉ số BMI và Z_score) cũng cao hơn so với mức trung bình của nhóm trẻ nghiên cứu. Một điều thú vị nữa là khi so sánh những đứa trẻ sinh ra bởi cùng một cặp vợ chồng thì những trẻ sinh năm tốt vẫn có sự phát triển về giáo dục và sức khoẻ tốt hơn anh hoặc em của chúng sinh ở những năm khác. Vậy đằng sau hiện tượng này là gì? Nguyên nhân chính của sự khác biệt về phát triển con người giữa trẻ sinh năm tốt và trẻ sinh vào các năm khác không phải là do yếu tố “tử vi” (năm tốt), mà là do những cặp vợ chồng có con sinh năm tốt tin rằng trẻ sinh năm tốt sẽ có khả năng bẩm sinh tốt hơn và do vậy họ đầu tư nhiều hơn (tác động của yếu tố nuôi dưỡng). Họ chuẩn bị kế hoạch sinh con, tài chính, kiến thức chăm sóc con tốt hơn và chuẩn bị đầy đủ các yếu tố về tâm lí để sẵn sàng nuôi đứa trẻ trong những điều kiện tốt. Mặt khác, trẻ sinh năm tốt có thể tin vào tử vi và được những người xung quanh khích lệ làm cho chúng tự tin hơn do đó có tác động tích cực đến tiếp thu giáo dục cũng như sức khoẻ của trẻ. Khuyến cáo nào đối với các nhà làm chính sách? Một số vấn đề chính sách liên quan đến hiện tượng chọn năm sinh cho con là: những năm được cho là năm tốt sẽ có sự bùng nổ về số trẻ em sinh ra dẫn đến sự quá tải về việc cung cấp các dịch vụ y tế, giáo dục và việc làm. Trong khi đó, đối với các năm được cho là không tốt thì lại có hiện tượng ngược lại. Mặt khác, việc chọn năm sinh cho con có thể dẫn đến hiện tượng nạo phá thai ảnh hưởng đến sức khoẻ sinh sản và cân bằng về giới tính. |
