Nghiên cứu mới tại các phòng thí nghiệm ở New York (Mỹ) và châu Âu đã tìm ra những sự khác biệt rõ ràng hơn giữa vô số người đôi khi rơi vào hôn mê, 10.000 - 15.000 người trong tình trạng sống thực vật và khoảng 100.000 người chỉ còn tỉnh táo một phần.
Theo ý kiến chuyên gia, những phát hiện mới này sẽ giúp các bác sĩ dễ dàng hơn trong dự đoán bệnh nhân chấn thương não nào còn cơ hội hồi tỉnh. Đã có các biểu hiện cho thấy ở một vài hoạt động não cụ thể, bệnh nhân vẫn duy trì ý thức.
PGS.TS Nicholas Schiff, chuyên khoa thần kinh bệnh viện Weill Cornell, cho biết: “Hiểu được các quy trình hoạt động não này sẽ cho chúng tôi cách tốt nhất để giúp đỡ những bệnh nhân bị chấn thương. Tìm hiểu rõ hơn ý thức là gì chính là điều mà nghiên cứu của chúng tôi hướng tới”.
Một trạng thái vô thức quen thuộc là giấc ngủ. Ở giai đoạn ngủ sâu nhất, trong não xảy ra các hoạt động điện và chúng ta gần như không còn khả năng phản ứng nữa. Hôn mê cũng là một trạng thái mất ý thức phổ biến gây ra bởi chấn thương. Các bác sĩ đã xếp loại phản ứng đối với âm thanh lời nói của bệnh nhân hôn mê từ 3 (với bệnh nhân không có phản ứng) đến 13 (đối với bệnh nhân có những phản ứng nhất định).
Cũng như trong khi ngủ, bệnh nhân khi hôn mê vẫn có thể cử động hay phát ra âm thanh mà không hề nhớ chút gì về điều đó. Nhưng theo các bác sĩ, họ sẽ thoát khỏi tình trạng này trong vòng 2 - 3 tuần và tự mở mắt.
Các nhà nghiên cứu cho biết khi mắt mở, vùng não điều khiển các chu kỳ ngủ - thức, phản xạ sẽ tự xác nhận nó trước, sau đó đến lượt vùng vỏ não, vị trí của những ý nghĩ tỉnh táo làm điều này.
Song một số trường hợp, vùng vỏ não không tham gia được quá trình đó và tình trạng của bệnh nhân trở nên xấu dần.
Các nhà thần kinh học đều thống nhất ý kiến như vậy khi chẩn đoán trường hợp của cô Schiavo. Tim của Schiavo nhất thời ngưng đập từ năm 1990, làm ôxy không lên được não khiến các tế bào não cùng các liên kết neuron teo lại và bị hủy.
Những bệnh nhân não kiểu này sẽ mãi mất phản ứng nếu ngay từ những tháng đầu tiên sau chấn thương họ không tỉnh lại.
Thuật ngữ y học gọi đây là trạng thái sống thực vật kéo dài. Trạng thái được miêu tả lần đầu tiên vào năm 1972 bởi TS Fred Plum (ĐH Cornell) và TS Bryan Jennett - Nhà giải phẫu thần kinh tại ĐH Glasgow (Scotland). Miêu tả này đã khởi đầu một nghiên cứu về rối loạn ý thức.
TS Jennett, giờ là giáo sư đã nghỉ hưu, nói trong một cuộc phỏng vấn: “Trước 1972, mọi người nói đến hôn mê vĩnh viễn hay hôn mê không thể phục hồi. Nhưng chúng tôi đã xác định một trạng thái hoàn toàn khác: trạng thái mắt mở, vẫn có một vài phản xạ nhưng không hề có dấu hiệu của phản ứng tâm lý có ý nghĩa”.
