Chiều qua, 20/7, tin vui từ Geneva - nơi đặt trụ sở của WTO đã bay về.
Sau phiên đàm phán đa phương thứ 12 - một trong những phiên đàm phán nhanh nhất trong lịch sử đàm phán gia nhập WTO của nước ta, chỉ diễn ra trong một ngày (19/7), đã giúp Việt Nam (VN) có gần đủ các điều kiện để gia nhập WTO vào cuối năm nay.
Bỏ trợ cấp xuất khẩu nông sản ngay sau khi vào WTO
Trong phiên đàm phán, các bên đã tập trung làm rõ quan điểm của nhau về một số vấn đề tồn tại, như quyền kinh doanh xuất nhập khẩu, chế độ đầu tư, thuế xuất khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có cồn và bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ...
Các bên cũng đã dành nhiều thời gian tổng hợp các thỏa thuận song phương về mở cửa thị trường hàng hóa và dịch vụ, tạo điều kiện cho Ban thư ký lưu hành sớm các tài liệu này.
Ông Eirik Glenne- Chủ tịch Ban công tác về việc VN gia nhập WTO (Working Party - WP) - cũng như Ban Thư ký WTO và các thành viên của WP đều đánh giá rất tích cực về kết quả của phiên đàm phán thứ 12.
Tồn tại tuy vẫn còn, nhưng các bên đều cho rằng, quan điểm đàm phán đã khá gần nhau và nếu tích cực xử lý, các bên hoàn toàn có thể hoàn tất đàm phán đa phương tại phiên họp tiếp theo của WP, dự kiến tổ chức vào nửa cuối tháng 9/2006.
Ông Glenne và nhiều đối tác bày tỏ sự tin tưởng rằng, với những gì đã đạt được tại phiên thứ 12, nếu VN và các thành viên phối hợp chặt chẽ, khẩn trương xử lý, VN có thể gia nhập WTO trước Hội nghị thượng đỉnh APEC tổ chức tại Hà Nội, tháng 11/2006.
Tại phiên đàm phán, Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển đã có bài phát biểu quan trọng, nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình từ nhiều thành viên WTO.
Bộ trưởng nói:
“Qua 12 phiên đàm phán, Chính phủ VN đã thể hiện nỗ lực rất cao để đáp ứng yêu cầu của các đối tác. Tuy nhiên, Đoàn VN cũng lưu ý các vị quan tâm tới thực tế VN là nước đang phát triển ở trình độ thấp, nền kinh tế đang trong quá trình chuyển đổi.
Nhiều cam kết của VN đã cao hơn những cam kết của các thành viên WTO có cùng trình độ phát triển. Ngay cả vấn đề nhạy cảm nhất trong vòng đàm phán Doha là xóa bỏ trợ cấp xuất khẩu đối với hàng nông sản, Hội nghị Bộ trưởng ở Hồng Kông xác định lộ trình là 2013; trong khi đó, VN đã cam kết bỏ ngay khi gia nhập WTO.
VN đề nghị các thành viên không đưa ra yêu cầu cao vượt quá quy định của WTO và trình độ phát triển của kinh tế VN”.
Mục tiêu sẽ được hoàn tất đúng thời hạn
Khi được hỏi về thời điểm cụ thể của việc VN gia nhập WTO, nguồn tin từ Bộ Thương mại cho biết, bên lề Hội nghị Bộ trưởng APEC vừa qua, lộ trình VN gia nhập WTO trong tháng 10/2006, đã được Bộ trưởng Trương Đình Tuyển và Tổng Giám đốc WTO Pascal Lamy bàn luận.
Đến chiều qua, thời điểm tháng 10/2006 cũng được nhiều quan chức tham gia vòng đàm phán xác nhận. Qua điện thoại từ Geneva, một thành viên cao cấp của Đoàn đàm phán VN cho biết vòng đàm phán thứ 12 đã đạt được những tiến bộ đáng kể, có những lĩnh vực tiến bộ đột phá, VN hoàn toàn có khả năng gia nhập WTO trong tháng 10.
Còn theo một số hãng thông tấn quốc tế, ông Eirik Glenne đã phát biểu: “Mục tiêu của chúng tôi vẫn là hoàn tất công việc đúng thời hạn để Đại hội đồng WTO có thể cân nhắc việc gia nhập của VN tại cuộc họp Đại hội đồng vào tháng 10 này”.
Được biết, WP có 40 nền kinh tế thành viên WTO tham gia là những đối tác trong số 150 nền kinh tế thành viên WTO quan tâm nhất đến thị trường VN. Bên cạnh phiên đàm phán thứ 12, Đoàn đàm phán VN đã có các phiên tham vấn không chính thức với nhiều thành viên của WTO, trong đó có Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu.
Nguyên Trưởng đoàn đàm phán Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ (BTA) Nguyễn Đình Lương cho rằng:
“Để mục tiêu hoàn tất đúng thời hạn, WP sẽ phải đưa ra dự thảo cho việc gia nhập của VN trước tháng 9/2006, trong đó nêu rõ các cam kết của VN trong giảm thuế quan, bỏ hạn ngạch, trợ cấp nông nghiệp và mở cửa thị trường. Văn bản này sẽ được mang ra thảo luận tại cuộc họp Hội đồng WTO trong hai ngày 10 và 11/10.
Khi được WTO thông qua, về phần mình VN cũng phải thông qua thỏa thuận gia nhập WTO, có thể là tại Quốc hội như đối với trường hợp của BTA. Và sau thời hạn 30 ngày kể từ thời điểm đó, VN sẽ chính thức trở thành thành viên thứ 150 của WTO”.
Tuy nhiên, ông Glenne được các hãng thông tấn quốc tế dẫn lời cho biết vẫn còn nhiều việc phải làm, ông Glenne đưa ra bình luận: “Đoạn cuối của một tiến trình thỏa thuận lâu dài bao giờ cũng khó khăn, nhưng cả VN lẫn các nước thành viên đều đang hết sức hợp tác để hoàn tất công việc này”.
