Khá nhiều ý kiến chuyên môn, thậm chí có phần bức xúc, đã được đưa ra tại hội nghị chuyên đề về thực trạng lạm dụng hóa chất trong thức ăn chăn nuôi và thực phẩm do Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM tổ chức ngày 15/7.
“Bãi rác” thực phẩm
Trước thực trạng đầy rẫy các nguy cơ thực phẩm bẩn, bà Lý Kim Chi - Chủ tịch Hội Lương thực Thực phẩm TPHCM - cung cấp thêm thông tin hiện vấn đề tồn dư lượng thuốc trừ sâu trong gạo rất báo động. Đa phần nguyên liệu, hóa chất, thuốc trừ sâu, phụ gia nhập dùng trong nông nghiệp, chế biến thực phẩm đều có xuất xứ từ Trung Quốc.
Đại diện Công ty TNHH Ba Huân cho biết một thực tế tại các khu công nghiệp, việc “chăm lo bữa ăn” cho công nhân được giao khoán cho các bếp ăn hoặc các “nhà thầu béo bở”. Với suất ăn chỉ 12-15 nghìn đồng, các “trung gian” này phải chọn mua toàn nguyên liệu hết hạn sử dụng, kém chất lượng.
“Hàng quá date (quá hạn sử dụng) ở nước ngoài phải đưa đi tiêu hủy, thậm chí còn không được dùng làm thức ăn cho thú quý hiếm, trong khi vẫn được nhập về Việt Nam làm thức ăn cho công nhân. Có những doanh nghiệp nhập thịt gà với giá chỉ có 25 nghìn đồng/kg, trong khi giá ở nước ngoài phải từ 60-70 nghìn đồng/kg. Vậy hàng này không phải hàng quá date, hàng bẩn thì hàng gì? Chúng ta đang là bãi rác của nước ngoài. Cơ quan quản lý ở đâu?”, đại diện một doanh nghiệp bức xúc.
Bà Phan Thị Việt Thu - Phó chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TPHCM - cho biết một nghịch lý, dù “bức tranh” thực phẩm hiện khá xám xịt, nhưng văn phòng giải quyết khiếu nại của hội hầu như không tiếp nhận được khiếu nại của người tiêu dùng về an toàn thực phẩm. Theo bà Thu, đây là vấn nạn ai cũng thấy, ai cũng gặp mà không thể khiếu nại vì đa số khi bị ngộ độc thực phẩm cấp tính thì đã có điều tra để xử phạt. Còn đối với những loại hóa chất tích tụ lâu ngày trong cơ thể tác động lâu dài, đến khi phát tán gây ung thư, tim mạch, thần kinh, thậm chí quái thai thì cũng không thể truy thủ phạm là đối tượng cụ thể nào?
Kiểm nghiệm chỉ để thỏa mãn khách hàng
Về năng lực của các phòng kiểm nghiệm, giáo sư Chu Phạm Ngọc Sơn - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam - TPHCM - nhận định, hiện phần lớn các phòng này tập trung “đáp ứng” các yêu cầu thử nghiệm của “khách hàng”. Do đó, đa số các mẫu do khách hàng mang đến thử nghiệm để đăng ký chất lượng sản phẩm thì dĩ nhiên phải… đạt. Không thể dựa vào kết quả của các phòng kiểm nghiệm này để đánh giá mức độ an toàn thực phẩm.
Theo Sở Tư pháp thành phố, qua kiểm tra tình hình thực thi pháp luật về an toàn thực phẩm cho thấy, nhân sự thực thi vấn đề này hầu hết còn thiếu và yếu kinh nghiệm. Trang thiết bị để kiểm tra, kiểm nghiệm về an toàn thực phẩm còn thiếu thốn, nên ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả thực thi pháp luật.
Ông Nguyễn Hữu Hưng - Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM - cho biết, theo chỉ đạo của Thường trực Thành ủy, chính quyền thành phố đã có dự thảo đề án thành lập cơ quan quản lý về an toàn thực phẩm. Khác với ban chỉ đạo liên ngành các cấp xưa nay đều là người từ các sở ngành điều sang phụ trách kiêm nhiệm, cơ quan mới mà thành phố đề xuất sẽ là những biên chế chuyên trách. Có thể ngang cấp một sở trực thuộc UBND thành phố để tập trung công tác giám sát về một mối. Hiện công việc kiểm tra, giám sát vẫn đang phân tán, chồng chéo ở 3 đơn vị khác nhau là y tế, nông nghiệp phát triển nông thôn và công thương.
Ông Nguyễn Hữu Hưng - Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM - cho biết, theo chỉ đạo của Thường trực Thành ủy, chính quyền thành phố đã có dự thảo đề án thành lập cơ quan quản lý về an toàn thực phẩm. Khác với ban chỉ đạo liên ngành các cấp xưa nay đều là người từ các sở ngành điều sang phụ trách kiêm nhiệm, cơ quan mới mà thành phố đề xuất sẽ là những biên chế chuyên trách. Có thể ngang cấp một sở trực thuộc UBND thành phố để tập trung công tác giám sát về một mối. Hiện công việc kiểm tra, giám sát vẫn đang phân tán, chồng chéo ở 3 đơn vị khác nhau là y tế, nông nghiệp phát triển nông thôn và công thương.
