Công tác giám sát chưa hiệu quả

Tới đây, những vi phạm trong giao dịch chứng khoán sẽ bị xử phạt nặng hơn. Ảnh: Phạm Yên
Tới đây, những vi phạm trong giao dịch chứng khoán sẽ bị xử phạt nặng hơn. Ảnh: Phạm Yên
TP - Luật Hình sự (sửa đổi bổ sung) quy định một số tội danh liên quan chứng khoán có hiệu lực từ 1-1-2010. Tuy nhiên, giao dịch nội gián, những vi phạm trên thị trường chứng khoán không giảm. Tiền Phong phỏng vấn ông Nguyễn Đoan Hùng, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN).
Tới đây, những vi phạm trong giao dịch chứng khoán sẽ bị xử phạt nặng hơn. Ảnh: Phạm Yên
Tới đây, những vi phạm trong giao dịch chứng khoán sẽ bị xử phạt nặng hơn. Ảnh: Phạm Yên.


Phạt tối đa sẽ đến 500 triệu đồng

Cách đây 2 năm, chính ông cho biết Ủy ban sẽ xây dựng hệ thống giám sát để có thể tái hiện giao dịch của nhà đầu tư ngay lập tức nếu nghi ngờ có dấu hiệu bất thường. Nhưng nhìn vào thị trường thời gian qua, dường như công tác giám sát vẫn chưa thực sự hiệu quả?

Hiện, các sở giao dịch chứng khoán (SGDCK) đang khẩn trương xây dựng hệ thống phần mềm phục vụ công tác giám sát giao dịch (gồm phần mềm lưu trữ và khai thác dữ liệu trong ngắn hạn và hệ thống giám sát giao dịch tự động dài hạn).

Ông Nguyễn Đoan Hùng
Ông Nguyễn Đoan Hùng .

Hệ thống giám sát giao dịch tự động khi được các SGDCK đưa vào vận hành sẽ có khả năng phát hiện các dấu hiệu giao dịch bất thường theo các tiêu chí và thông số giám sát do SGDCK và UBCKNN đưa ra, đồng thời có khả năng tái hiện lại bối cảnh đặt lệnh giao dịch trong quá khứ, giúp bộ phận giám sát giao dịch dễ dàng phát hiện, phân tích các dấu hiệu bất thường của giao dịch chứng khoán nhằm nhanh chóng phát hiện các vi phạm.

Từ 1-1-2010, Bộ luật Hình sự sửa đổi bổ sung có hiệu lực. Tuy nhiên, những hành vi vi phạm nào sẽ bị xử lý hình sự tới nay vẫn chưa được làm rõ, thưa ông?

Theo quy định của Bộ luật Hình sự thì không chỉ có hành vi thao túng thị trường mà một số hành vi khác trong lĩnh vực chứng khoán cũng có thể bị xử lý hình sự. Việc phân định giữa xử phạt hành chính và hình sự tùy thuộc tính chất, mức độ vi phạm và gây thiệt hại. Hiện liên ngành kiểm sát, tòa án và các bộ ngành liên quan đang phối hợp để xây dựng hướng dẫn cụ thể mức độ nào thì truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các tội danh trong lĩnh vực chứng khoán.

Còn theo NĐ 36 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán, khung trần xử phạt tối đa là 70 triệu đồng. Mức xử phạt này quá thấp, không đủ tính răn đe. Trong dự thảo nghị định thay thế Nghị định 36 cũ, chúng tôi đã đề nghị nâng mức phạt tối đa tới 500 triệu đồng. Với mức phạt này, sẽ đủ tính răn đe, ngăn chặn vi phạm.

Kiểm tra việc rò rỉ thông tin

Gần đây, nhiều đối tượng bị xử phạt vi phạm về chứng khoán, lại là cổ đông thuộc diện con em, người nhà của các thành viên trong ban lãnh đạo công ty đại chúng hoặc niêm yết, điều này được Ủy ban nhìn nhận ra sao, thưa ông?

Đa số các trường hợp vi phạm này thường có khối lượng giao dịch lẻ tẻ, vài nghìn đến vài chục nghìn cổ phiếu. Trong đó, rất nhiều trường hợp vi phạm lần đầu, do thiếu hiểu biết, đặc biệt những đối tượng là người có liên quan (anh, chị em...) của cổ đông nội bộ công ty niêm yết.

Vừa rồi, thị trường xôn xao về việc phát hiện số liệu giao dịch của các công ty chứng khoán (CTCK) rò rỉ vào cuối ngày. Điều này rất quan trọng vì nhìn vào mua bán của các CTCK, người ta có thể đoán được xu hướng tăng - giảm của cổ phiếu. Ông bình luận gì về hiện tượng này?

"Thời gian tới, UBCKNN sẽ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước trong việc kiểm soát dòng tiền cho vay chứng khoán tại các ngân hàng thương mại; giám sát dòng vốn của nhà đầu tư nước ngoài thông qua các ngân hàng thực hiện lưu ký. Đồng thời tiếp tục nâng cao hoạt động giám sát"

Việc thông tin giao dịch của các công ty chứng khoán lộ ra ngoài đang được chúng tôi kiểm tra. Chúng tôi đang rà soát các quy trình nghiệp vụ để tìm nguyên nhân. Các thông tin bị rò rỉ thường là các số liệu quá khứ, chứ không phải được phát tán cuối ngày nên việc đoán được xu hướng tăng - giảm của cổ phiếu không phải là dễ. Việc lộ tin như vậy cũng có thể do hacker truy xuất thông tin trong quá trình truyền tin. Hiện, chúng tôi vẫn đang xem xét.

Hiện có tới 105 CTCK được cấp phép hoạt động, trong đó có công ty làm ăn bài bản nhưng không hiếm công ty bị kêu là chụp giật, thưa ông?

Tới đây UBCKNN sẽ tập trung hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, mở rộng sản phẩm dịch vụ và khả năng quản lý rủi ro của các CTCK để thị trường phát triển bền vững. Chúng tôi cũng vừa có văn bản yêu cầu các CTCK phải nghiêm túc thực hiện chế độ báo cáo, công bố thông tin; Các CTCK cần thực hiện nghiêm quy định về giao dịch chứng khoán, thanh toán chứng khoán, đồng thời rà soát lại toàn bộ hồ sơ giao dịch của khách hàng, đảm bảo lưu giữ đầy đủ, chính xác.

Thực hiện thông báo trạng thái tài khoản (số dư đầu kỳ, phát sinh trong kỳ, dư cuối kỳ của tài khoản tiền và chứng khoán) cho khách hàng theo quy định. Đối với các công ty niêm yết, Ủy ban cũng yêu cầu nghiêm túc thực hiện chế độ công bố thông tin trên thị trường chứng khoán theo quy định. Thiết lập bộ phận tiếp nhận, xử lý, giải đáp thắc mắc, kiến nghị, khiếu nại của cổ đông.

Khánh Huyền thực hiện

MỚI - NÓNG