Ngày 8/9, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo quốc gia chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) với các bộ ngành, và các địa phương ven biển.
Theo Bộ NN&PTNT, tính đến ngày 31/8, số lượng tàu cá cả nước đã lắp thiết bị giám sát hành trình là 24.851/30.851 tàu từ 15 m trở lên, đạt tỉ lệ trên 80%. Tuy nhiên, còn thực trạng rất nhiều tàu khi ra khơi gỡ bỏ thiết bị giám sát bỏ xuống biển, còn tàu thì di chuyển ra chỗ khác để đánh bắt.
Về tình hình tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài, từ đầu năm 2020 đến ngày 31/8, đã xảy ra 57 vụ/92 tàu bị nước ngoài bắt giữ, xử lý so với cùng kỳ năm 2019, giảm 53 vụ/89 tàu.
Theo Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường, sau gần 3 năm bị Uỷ ban châu Âu (EC) phạt “thẻ vàng”, Việt Nam đã triển khai quyết liệt nhiều giải pháp theo các khuyến nghị của EC, từ công tác quản lí bến cảng, khai báo, tổ chức sản xuất, chế biến xuất khẩu, truy xuất nguồn gốc đều có nhiều cố gắng, có quyết tâm rất cao.
“EC đã đánh giá cao những nỗ lực của Việt Nam, song vẫn chưa đồng tình cao, vì 6 tháng vừa qua vẫn còn ngư dân vi phạm vùng đánh bắt hải sản. EC nói rằng, nếu còn vi phạm thì kiên quyết không gỡ “thẻ vàng””, ông Cường lo ngại.
Theo Bộ trưởng NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường, phía EC cho biết, nếu còn vi phạm thì kiên quyết không gỡ “thẻ vàng”” Trong khi đó, theo đại diện Bộ Công an, thời gian qua, lực lượng công an đã điều tra xử lý việc môi giới, móc nối đưa tàu cá Việt Nam đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài, trong đó phát hiện 8 nhóm đối tượng nghi vấn đưa tàu và người dân đi khai thác trái phép.
Tuy nhiên, đại diện Bộ Công an cho rằng, hiện công tác xử lý vi phạm còn nhiều hạn chế. Việc thu thập tài liệu, chứng cứ rất khó khăn vì những đối tượng vi phạm có thủ đoạn rất tinh vi. Nhiều trường hợp ra ngoài khơi thì tắt thiết bị định vị hoặc lấy thiết bị định vị đặt lên tàu khác; nhiều đối tượng thường xuyên ra nước ngoài nên việc nắm bắt thông tin rất khó khăn.
Tới đây, Bộ Công an tiếp tục chỉ đạo và phối hợp với các ngành chức năng để điều tra, xử lý các đối tượng cầm đầu, môi giới đưa người dân, tàu cá ra vùng biển nước ngoài khai thác trái phép, từ đó tăng cường tính răn đe.
Tại cuộc họp, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết, tình hình tàu cá Việt Nam bị nước ngoài bắt giữ, xử lý từ đầu năm 2020 đến nay có giảm so với cùng kỳ năm 2019, nhưng tình hình thực tế còn rất phức tạp.
"Yêu cầu đặt ra là phải tiếp tục có các giải pháp phù hợp, quyết liệt, mạnh mẽ hơn nữa để sớm đạt được thực thi những biện pháp mà EC đặt ra, gỡ “thẻ vàng” cho thủy sản Việt Nam; bảo đảm các kết quả này là vững chắc, thực chất" - Phó Thủ tướng nói.
Từ đây đến cuối năm, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành, 28 tỉnh thành ven biển quyết liệt triển khai các giải pháp, kiên quyết ngăn chặn, chấm dứt tàu cá Việt Nam vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài.
Phó Thủ tướng giao Bộ Quốc phòng tiếp tục tăng cường hoạt động tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tại các khu vực vùng biển chống lấn, chưa được phân định giữa Việt Nam và các nước. Phối hợp với chặt chẽ với các bộ, ngành có liên quan và 28 tỉnh, thành ven biển kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tàu cá trước khi xuất, cập bến, kiên quyết ngăn chặn các tàu cá không có giấy tờ, trang thiết bị theo quy định, đặc biệt là thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS).
Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng yêu cầu các địa phương ven biển khẩn trương hoàn thành việc lắp đặt thiết bị VMS, đánh dấu tàu cá theo quy định; tăng cường công tác thực thi pháp luật, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm khai thác IUU. Phó Thủ tướng Trình Đình Dũng cũng yêu cầu Bộ Công an chỉ đạo lực lượng chức năng kiên quyết điều tra, xử lý dứt điểm các vụ việc có dấu hiệu môi giới, móc nối đưa tàu cá Việt Nam đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài, đặc biệt là tại các địa phương trọng điểm, có nhiều vụ việc tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài. Đồng thời, tăng cường công tác phối hợp quốc tế trong quá trình điều tra, xử lý vi phạm.
Về giải pháp lâu dài, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh cần giảm khai thác, tăng nuôi trồng, trong đó có nuôi trồng biển, do đó phải đổi mới, tái cơ cấu ngành. Do vậy, Bộ NNPTNT cần chỉ đạo thực hiện Chiến lược phát triển thuỷ sản bền vững, trong đó tập trung đẩy mạnh tái cơ cấu ngành, tăng cường nuôi trồng, nhất là nuôi biển. Nếu không phát triển được nuôi biển sẽ không xử lí được tận gốc vấn đề, làm sao để đời sống ngư dân bớt phụ thuộc vào khai thác, đánh bắt.
“Tiềm năng nuôi trồng thuỷ hải sản của chúng ta rất lớn, không chỉ trong đất liền mà cả nuôi biển, vì thế cần dành thời gian để biến chiến lược này trở thành bước đột phá trong ngành thuỷ hải sản”, Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố ven biển khẩn trương hoàn thành việc lắp đặt thiết bị VMS, đánh dấu tàu cá theo quy định; tăng cường công tác thực thi pháp luật, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm khai thác IUU.
