Năm 2007, ông Trà Thanh Hải, 49 tuổi, từ TPHCM đến xã Phú Hội, huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai đầu tư cơ sở nước đóng chai tinh khiết với quy mô 800 bình loại 20 lít/ngày. Do không có nguồn nước máy, ông Hải khoan giếng lấy nước ngầm làm nguyên liệu sản xuất. Ban đầu, cơ sở của ông Hải được Chi cục Thuế huyện Nhơn Trạch tính thuế khai thác nước ngầm 2.700 đồng/m3.
Phá sản vì thuế
Đến năm 2008, Chi cục Thuế Nhơn Trạch truy thu thuế của năm 2007 lên đến 600.000 đồng/m3 nước. Từ năm 2008 đến 2010, giá nước giếng khoan mà ông Hải phải trả là 600.000 đồng/m3. Chưa hết, trong khi ông đang khiếu nại về cách áp thuế này thì đến năm 2011, Chi cục Thuế Nhơn Trạch lại đưa ra mức thuế mới là 1 triệu đồng/m3. Tiền bán sản phẩm không đủ bù chi phí, ông Hải phải ngừng sản xuất, bán toàn bộ thiết bị.
Theo ông Hải, từ năm 2011, ông đã gửi văn bản lên Chi cục Thuế huyện Nhơn Trạch, Cục Thuế Đồng Nai và UBND tỉnh này đề nghị xác định lại cơ sở pháp lý tính thuế tài nguyên nước của ngành Thuế Đồng Nai. Ông Nguyễn Quốc Hùng, Cục trưởng Cục Thuế Đồng Nai giải thích viện dẫn Thông tư 124/2009/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định đối với nước khoáng, nước nóng thiên nhiên, nước thiên nhiên khai thác không có căn cứ xác định giá tính thuế đơn vị tài nguyên thì giá tính thuế do UBND cấp tỉnh quy định. Việc Chi cục Thuế Nhơn Trạch căn cứ theo Quyết định số 65/2011/QĐ-UBND ngày 18/11/2011 của UBND tỉnh Đồng Nai xác định giá tính thuế đối với nước ngầm khai thác dùng để sản xuất nước uống đóng chai là 1.000 đồng/lít (1 triệu đồng/m3) hoàn toàn phù hợp quy định.
Trao đổi với Tiền Phong, ông Hải một lần nữa khẳng định mình dùng nước ngầm và là nước thường, không có khoáng. Điều này cũng được ông Nguyễn Ngọc Thường, Phó giám đốc Sở TNMT Đồng Nai khẳng định với phóng viên Tiền Phong hôm 6/9: “Hiện Đồng Nai không có mỏ nước khoáng nào và cũng không cấp phép khai thác cho ai”.
Cục thuế tính sai?
Hơn 5 năm qua, ông Hải vác đơn đi gõ cửa hàng loạt cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai, nhưng đơn chuyển từ cơ quan này đến cơ quan khác. Khoản nợ thuế do bị Chi cục Thuế Nhơn Trạch truy thu gần 100 triệu đồng treo lở lửng mà không có tiền trả. Toàn bộ máy móc đầu tư hơn 1 tỷ đồng bán như hàng ve chai, được 50 triệu đồng.
Trao đổi về vấn đề này, luật sư Nguyễn Đức Chánh, Giám đốc Công ty Luật Đức Chánh cho rằng, mức thuế mới chỉ được áp dụng kể từ ngày 1/1/2009 nên việc Chi cục Thuế huyện Nhơn Trạch truy thu theo đơn giá mới từ năm 2007 mà vào thời điểm phát sinh thuế chưa được ban hành hoặc có giá trị thi hành là không đúng quy định pháp luật.
Luật sư Chánh cho rằng, theo Luật Khoáng sản năm 2010, những gì ông Hải trình bày cho thấy nước ông khai thác không phải là nước khoáng thiên nhiên nên việc tính thuế của Chi cục Thuế huyện Nhơn Trạch là chưa chính xác.
Trao đổi với Tiền Phong hôm 6/9, ông Nguyễn Văn Công, Cục trưởng Cục Thuế Đồng Nai cho biết, hiện nay Cục Thuế đang thụ lý đơn về việc tính thuế tài nguyên nước của ông Trà Thanh Hải. “Hiện Sở đang giải quyết đơn của ông Hải, khi có kết quả sẽ công bố”- ông Công nói.
