 |
| Ông Lê Văn Tâm. Ảnh: Đức Kế |
Tính đến hết niên vụ 2005 – 2006, sản lượng mía nguyên liệu cả nước đạt 8,57 triệu tấn, tương đương khoảng 800.000 tấn đường.
Như vậy, so với kế hoạch, sản lượng niên vụ này đã giảm 20%; so với niên vụ 2004 - 2005, giảm 25%; cân đối nhu cầu tiêu dùng trong nước, năm nay VN thiếu khoảng 300.000- 380.000 tấn.
Sau khi cân đối nhu cầu, Hiệp hội đã đề nghị Bộ Thương mại, Chính phủ và Chính phủ đã đồng ý cho nhập khẩu 300.000 tấn đường.
Việc nhập đường đã tiến hành như thế nào, thưa ông?
Tính đến 13/7, Bộ Thương mại đã cấp phép cho các đơn vị được nhập khẩu lượng đường 250.000 tấn.Thế nhưng, thực tế mới nhập được chừng 175.000 tấn.Số còn lại, các doanh nghiệp không dám nhập tiếp, vì ảnh hưởng của đường nhập lậu.
Liệu đường nhập lậu có “bóp chết” các nhà máy đường trong nước?
Trước hết là ảnh hưởng đến các nhà máy đường. 37 nhà máy đường trên cả nước đang đứng trước nguy cơ phá sản vì không tiêu thụ được sản phẩm. Hiện, lượng đường tồn kho khoảng 250.000 tấn (30% sản lượng).
Hầu hết các nhà máy đường đều vay ngân hàng để thu mua mía nguyên liệu; nếu không bán được đường thì rất nguy hiểm. Lượng đường nhập lậu quá lớn còn ảnh hưởng đến các DN kinh doanh đường.
Các DN này cũng phải thế chấp tài sản để vay tiền ngân hàng nhập khẩu đường, hoặc mua đường của các nhà máy trong nước.Giá đường tụt thê thảm, các DN không bán được đường, nguy cơ phá sản khó tránh khỏi.
Đường nhập lậu khiến Nhà nước mất khoản thu không nhỏ từ thuế (40% thuế nhập khẩu và 5% thuế VAT). Đặc biệt, hàng vạn nông dân sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Trước đó, giá thu mua mía nguyên liệu ngày càng cao khiến nông dân ồ ạt trồng mía. Nhiều nơi, nông dân phá nhãn, vải, ao nuôi tôm để trồng mía.
Nay, do đường của các nhà máy không tiêu thụ được nên người dân sẽ khó bán mía nguyên liệu hoặc nếu bán được thì giá rất thấp. Người dân rất dễ trắng tay…
Chẳng lẽ chúng ta đành bó tay?
Hiện nay chúng ta bó tay. Các cơ quan chức năng đã vào cuộc nhưng chưa thực sự quyết tâm hoặc đây đó các đầu nậu nhập lậu đã mua chuộc được các cán bộ chức năng.
Các DN đã phải tự khảo sát bằng cách quay phim, chụp ảnh, ghi chép tình hình nhập lậu đường tại nhiều cửa khẩu (đặc biệt các cửa khẩu thuộc các tỉnh Kiên Giang, An Giang, Đồng Tháp, Long An), báo cáo các bộ, ngành liên quan và Chính phủ.
Ngành đường đang cầu cứu Chính phủ và các cơ quan chức năng khẩn trương có biện pháp chống thẩm lậu đường, để cứu hàng vạn nông dân và DN…
Có ý kiến cho rằng, sở dĩ đường nhập lậu ngày càng nhiều là do giá đường trong nước quá cao so với các nước trong khu vực (như Thái Lan…)?
Đúng là như vậy. Và đó là biểu hiện sự yếu kém trong việc liên kết của hệ thống nhà máy đường trong nước.
Các nhà máy khu vực ĐBSCL liên tục tranh nhau mua mía nguyên liệu, khiến giá mía nguyên liệu bị đẩy lên quá cao (niên vụ vừa rồi, trong khi giá mía nguyên liệu ở miền Bắc 450 - 480.000 đồng/tấn, miền Trung: 480 - 500.000 đồng/tấn thì ở miền Nam 500 - 600.000 đồng, thậm chí 700.000 đồng/tấn).
Điều này có lợi cho người trồng mía nhưng sẽ làm chi phí đầu vào tăng cao và người tiêu dùng phải gánh chịu.
Hiệp hội đã nhiều lần khuyến cáo các nhà máy giữ ổn định giá thu mua mía, đồng thời tăng cường mở rộng diện tích trồng mía, chủ động được nguyên liệu.Nhưng các các nhà máy đường phía Nam không chịu nghe…
Đức Kế (thực hiện)
