Hàng ASEAN vào VN: Nước chảy chỗ trũng

Người tiêu dùng TP.HCM mua các loại hàng Thái Lan tại triển lãm hàng Thái Lan năm 2007, diễn ra tại Trung tâm Hội chợ triển lãm quốc tế TP.HCM - Ảnh: Minh Đức

Tại hội chợ triển lãm sản phẩm Thái Lan 2007 (diễn ra từ ngày 16 đến 19-8) phần nào có thể thấy sức hút của hàng hóa Thái Lan. Đây là năm thứ 5 hội chợ này được tổ chức ở TP.HCM và Cục Xúc tiến xuất khẩu Thái Lan quyết định tăng lên hai lần/năm, đồng thời tiến ra Hà Nội sau khi thành công ở TP.HCM.

Bạn biết chơi trên sân khách

Dù chỉ mới bắt đầu nhập khẩu hàng mỹ phẩm mang thương hiệu C-Care của Thái Lan từ tháng 4-2006, đến nay cứ hai tháng Công ty Newlink lại nhập 1,5 container mặt hàng này về VN bán.

Anh Trần Đại Cát - tổng giám đốc công ty - cho biết: “Thuế suất nhập khẩu 5% chính là yếu tố làm tăng sức cạnh tranh cho hàng mỹ phẩm Thái Lan. Vì nếu không có giấy chứng nhận xuất xứ mẫu D (c/o form D) để được hưởng thuế suất ưu đãi kia, mặt hàng này khó mà vào được thị trường VN với mức thuế bình thường đến 70%”.

Newlink vừa đưa thêm một mặt hàng mới từ Thái Lan vào VN là sữa đậu nành Vamino cũng nhờ thuế nhập khẩu thấp.

Một quan chức Bộ Công thương xác nhận: “Từ lúc áp dụng thuế nhập khẩu theo CEPT/AFTA, VN luôn nhập siêu từ ASEAN. Ngoài tính cạnh tranh cao về chất lượng và mẫu mã, hàng hóa từ Singapore, Malaysia hay Thái Lan tràn vào thị trường VN một phần nhờ thuế suất ưu đãi từ 0-5% theo CEPT/AFTA”.

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, nguyên nhân chính khiến hàng các nước trong khu vực nhanh chóng thâm nhập thị trường VN, đó là sự năng động của thương vụ các nước tại VN.

Một cán bộ ở Thương vụ Thái Lan tại TP.HCM cho biết nhiệm vụ chính của cơ quan này tại VN là nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng, làm tốt công tác quảng bá thông qua sự trợ giúp về tài chính của nhà nước.

Chẳng hạn, khi tham gia hội chợ triển lãm sản phẩm Thái Lan tại VN, các công ty Thái Lan được chính phủ trợ giúp đến 2/3 chi phí. Ngoài ra, mỗi năm có hơn 10 hội chợ ở Thái Lan dưới sự hỗ trợ tài chính của Chính phủ Thái Lan, mỗi hội chợ cơ quan này đưa từ 5-10 nhà nhập khẩu VN sang tham gia để tìm nguồn hàng nhập về VN.

Hàng VN: “khó” với hàm lượng 40%

Ngược lại với nhiều mặt hàng đến từ các nước ASEAN, đa số hàng hóa của VN khi xuất khẩu sang các nước trong khu vực lại không tận dụng được thuế suất ưu đãi. Anh T. - chủ một cơ sở may mặc nhỏ ở TP.HCM - cho biết đã từ bỏ ý định làm hàng may sẵn xuất vào các nước ASEAN vì không thể chứng minh được nguyên vật liệu sản xuất mặt hàng này có 40% nguồn gốc từ các nước ASEAN.

Mặc dù Kinh Đô đã xuất khẩu bánh vào các nước ASEAN hưởng mức thuế suất 0-5% được ba năm nay, nhưng theo bà Lê Thị Thanh Thủy - phó giám đốc kinh doanh quốc tế của công ty, giấy chứng nhận xuất xứ mẫu D là một yêu cầu khó khăn vì “kiếm” được giấy giám định hàm lượng 40% ASEAN không phải dễ.

“Chúng tôi có cả một bộ phận nghiên cứu phát triển để lo vụ này. Chứng từ, hóa đơn đầy đủ, hợp lệ và phải chờ giám định 10 ngày ở Trung tâm 3, sau đó mới được Bộ Công thương cấp c/o form D” - bà Thủy chia sẻ.

Ông Vương Đình Ngân - vụ phó phụ trách Phòng quản lý xuất nhập khẩu khu vực TP.HCM, Bộ Công thương - khẳng định: “Về mặt thủ tục, chúng tôi cho rằng không có vấn đề gì. Nếu giấy tờ hợp lệ, đầy đủ thì trong vòng 2-4 giờ chúng tôi sẽ cấp c/o form D cho doanh nghiệp. Nhưng phải nói rằng nhiều doanh nghiệp không có người phụ trách lĩnh vực này, không rành thủ tục, phải chỉnh sửa nhiều lần nên thời gian bị kéo dài ra”.

Còn ông Bùi Huy Sơn - vụ phó Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công thương - thừa nhận: “Chứng minh 40% hàm lượng ASEAN là một tiêu chí cực kỳ khắt khe đối với doanh nghiệp. Sở dĩ điều kiện này được các nước ASEAN đưa ra vì thời kỳ đó họ muốn khuyến khích sử dụng nguồn nguyên liệu nội khối, tận dụng tiềm lực của nhau...”.

Ông Sơn cho rằng doanh nghiệp VN gặp khó khăn hơn vì đi sau và bị hạn chế về cơ cấu sản xuất, trình độ công nghệ.

Theo Minh Nhật
Tuổi trẻ