Kết luận KTNN yêu cầu Sabeco phải nộp lại 408 tỷ đồng tiền thuế TTĐB trở thành tâm điểm tại cuộc họp báo Công bố kết quả kiểm toán năm 2014 và kết quả thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán năm 2013 do KTNN tổ chức vào sáng 10/7.
Trả lời câu hỏi của báo chí về những cách hiểu khác nhau trong vụ việc ở Sabeco, bà Trương Thị Việt Hương, Kiểm toán trưởng khu vực 4, đơn vị trực tiếp kiểm toán tại Sabeco niên độ 2013 cho biết thuế tiêu thụ đặc biệt là đánh vào khâu sản xuất và xác định giá bán ra cuối cùng của khâu sản xuất.
Tuy nhiên, mô hình tổ chức sản xuất của Sabeco hiện nay là thành lập Công ty TNHH Một thành viên thương mại Sài gòn Sabeco để tiêu thụ các sản phẩm. Mô hình này là 100% vốn của công ty mẹ. Sau đó Công ty TNHH Một thành viên thương mại Sài gòn Sabeco thành lập các công ty con hoặc liên kết với các công ty có vốn Nhà nước chiếm hơn 90% của công ty này. Có 10 công ty như vậy sau đó lại bán sản phẩm cho đại lý cấp 1.
“Với mô hình sản xuất kinh doanh như vậy, chúng tôi xác định Sabeco quyết định từ khâu nguyên liệu đầu vào, giá bán ra và kể cả phần bán cho đại lý cấp 1, thì công ty mẹ cũng quyết định về giá bán ra và lợi nhuận cuối cùng của các công ty đều được chuyển về cho Sabeco. Do đó, KTNN xác định khâu cuối cùng là ở các công ty thương mại khu vực trước khi bán ra cho các đại lý và chúng tôi truy thu thuế chỗ đó”, bà Hương nói và cho biết cơ sở tính thuế được áp theo thông tư 05 của Bộ Tài chính hướng dẫn Luật tiêu thụ đặc biệt.
“Thông tư 05 quy định về các cơ sở thương mại nhưng không quy định độc lập hay không độc lập, các cơ sở thương mại nói chung. Chúng tôi đã ngồi với Bộ Tài chính và được biết hiện họ đang xúc tiến soạn thảo sửa đổi thay đổi cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt, trong đó xác định các công ty thương mại và công ty con là những đơn vị độc lập để tính cho phù hợp”, bà Hương cho biết.
Kiểm toán trưởng khu vực 4 cũng khẳng định Sabeco phải thực hiện kết luận của KTNN. Phó Tổng KTNN Cao Tấn Khổng cũng khẳng định cách thức giải quyết tại Sabeco đã nhận được sự thống nhất của Bộ Tài chính. Đồng thời Bộ Tài chính cũng đã soạn thảo một nghị định trình Chính phủ để bịt lỗ hổng về thuế tiêu thụ đặc biệt như trường hợp của Sabeco.
Về ý kiến cho rằng, cũng đang có nhiều doanh nghiệp khác có tình trạng tương tự Sabeco nhưng không bị truy thu thuế thì có công bằng hay không, thời gian tới có thực hiện kiểm toán hay không? Bà Trương Thị Việt Hương cho biết phát hiện vi phạm ở đâu thì kiến nghị xử lý chỗ đó, các nơi khác có thể sẽ rà soát.
Bà Hương cũng cho rằng đây là một lỗ hổng trong chính sách pháp luật và các hiện tượng như Sabeco gần giống với hình thức chuyển giá mà dư luận đã nêu trong thời gian qua. Tuy nhiên, trong vụ việc ở Sabeco do lợi nhuận chảy về Công ty mẹ nên không coi đó là chuyển giá.
