Buổi sáng chúng tôi lên đảo, một đợt nắng hiếm hoi khiến “vương quốc tỏi” Lý Sơn sáng bừng giữa trùng khơi. Tuy nhiên, niềm vui ngắn chẳng tày gang, quá trưa, từng cơn mưa nặng hạt lại bắt đầu. Chính những cơn mưa kéo dài lê thê khiến cư dân Lý Sơn đón một mùa xuân buồn.
Trên ruộng tỏi, vợ chồng anh chị Trương Bàng - Phạm Thị Phi (thôn Đông, xã An Hải) đang gò lưng tưới nước cho lứa tỏi mới trồng được một tháng của vụ năm 2009. Anh Bàng ngán ngẩm:
“Nghề trồng tỏi ở Lý Sơn vất vả thế đấy anh ạ. Mới nắng một ngày phải còng lưng tưới nước. Thế mà chỉ mưa độ 10 ngày coi như tiêu luôn cả mùa. Tất cả phụ thuộc ông trời thôi, ổng không thương thì cuối năm gạo chẳng có mà ăn, nói chi đến sắm đồ đạc cho con cái”.
| Ông Võ Xuân Huyện - Chủ tịch UBND huyện đảo Lý Sơn cho hay, toàn bộ huyện đảo có 300 ha tỏi, năng suất trung bình cây tỏi vụ mùa 2008 đạt 7,7 tạ/ha, sản lượng 231 tấn, giảm đến gần 90% so với cùng kỳ năm 2008 và chỉ bằng 19,7% kế hoạch năm. Dù người dân đã cố gắng lấy cây hành, ngô để cứu vãn, nhưng vẫn không tránh được một vụ mùa thất bát nặng nhất từ trước đến nay. |
Anh Bàng có năm con và cha mẹ già. Bây giờ cả năm đứa con của anh đều vào Nam làm công nhân.
Chị Phi rầu rĩ: “Nhà tui trồng một sào tỏi, một năm một vụ, bình thường thu hoạch chừng năm tạ, bán cũng được gần 30 triệu, trừ vốn, công và thuốc trừ sâu, phân bón, cuối năm cũng còn chút đỉnh chi tiêu. Nhưng năm nay thì hẻo lắm chú ạ. Mấy đứa con làm công nhân trong Bình Dương nghe nói cũng bị cho nghỉ việc cả rồi. Năm ngoái còn đưa về cho cha mẹ tấm vải làm quà”.
Anh Bàng chỉ từng thân cây tỏi, tiếp lời: “Năm nay ngó bộ lại mất mùa, khi nắng thì nắng quá, khi mưa thì dầm dề. Chắc phải bỏ cây tỏi mất thôi”.
Cùng ra ruộng tỏi với chúng tôi, anh Trương Thế Mỹ - Phó Chủ tịch xã An Hải cũng không giấu được nỗi buồn: “Cả xã có 155 ha tỏi chia đều cho gần hai ngàn hộ dân thì năm nay mất trắng anh ạ. Có người không còn tỏi giống để gieo tiếp mùa sau, nói chi đến tết nhất bây giờ. Tôi lớn lên ở đây từ nhỏ rồi làm cán bộ xã, chưa năm nào thấy dân trồng tỏi ở Lý Sơn thê thảm như vậy”.
Mùa xuân gõ cửa tận từng nhà. Năm nay, gia đình anh Trương Giáp - người được mệnh danh là vua tỏi ở Lý Sơn trở nên hiu hắt. Cả gia đình anh làm tám sào tỏi, không đủ người phải mướn thêm nhân lực bên ngoài. Dạo cuối năm, bỗng dưng mưa mãi không dứt. Gia sản, vốn liếng anh đổ cả vào tám sào tỏi mất sạch.
“Lần đầu tiên tôi và người Lý Sơn chịu một mùa tỏi đắng cay như thế. Giờ lại bắt đầu hành trình vay vốn làm lại từ đầu. Tôi nói với các con tết nay chịu khó nhịn mặc áo mới, sang năm sẽ bù lại”.
