Ngân hàng mở rộng cho cá nhân vay: Vay dễ trả khó

Sau một thời gian đóng cửa cho vay tiêu dùng, nhiều ngân hàng (NH) đang mạnh tay cho vay mua nhà. Tại TPHCM, nhiều NH như ACB, Tiên Phong, VietinBank, Techcombank, Phương Đông, Sacombank, Đông Á… đang cho vay số tiền tương đương 70% giá trị căn hộ, thậm chí 100% như trường hợp cho vay mua chung cư Moning Star (P.26 Q. Bình Thạnh).

Tuy nhiên, lãi suất cho vay hầu hết từ 12%/năm trở lên, có NH cho vay đến gần 14%/năm, cao hơn hẳn lãi suất trần 10,5%/năm mà NHNN quy định.

Tổng Giám đốc (GĐ) một NH cho rằng: “NHNN đã đồng ý cho vay với lãi suất thỏa thuận và cho vay mua nhà vẫn chịu rủi ro lớn nên các NH phải ấn định lãi suất cao”.

Bên cạnh lãi suất khá cao so với tình hình hiện nay, điều kiện để được vay tiêu dùng cũng không dễ gì. Ngoài việc phải thế chấp chính bất động sản định mua, thu nhập trên 10 triệu/tháng, nhiều NH đang định giá bất động sản thế chấp rất thấp, chỉ khoảng 40-60% giá trị thực.

Bà Bùi Hoàng Anh (Cty liên doanh O. ở Q.1- TPHCM) cho biết, bà mua một căn hộ của Hoàng Anh – Gia Lai giá thị trường 16 triệu đồng/m2 nhưng NH định giá chỉ chín triệu đồng/m2. Có NH còn yêu cầu khách hàng phải có bất động sản khác để thế chấp ngoài bất động sản đang mua. 

Ngoài cho vay mua bất động sản, nhiều NH đang lao vào cuộc đua cho vay tiêu dùng bằng hình thức tín chấp với hạn mức khá cao. Tuy nhiên, để được vay tín chấp từ 500 triệu đồng đến một tỷ đồng tại NH Liên Việt, Sea Bank, người vay phải chứng minh thu nhập tối thiểu từ 25 triệu đồng trở lên.

Với thu nhập này, ông Trần Anh Toàn, Phó GĐ Cty Minh Phúc (Q.3 TP HCM) đánh giá ngay cả những người như ông cũng khó tiếp cận vốn vay vì lương chỉ 25 triệu đồng trở xuống.

Nhiều người lo ngại các NH rộng cửa cho vay tiêu dùng sẽ dẫn đến rủi ro nhưng ông Trần Phương Bình, Tổng GĐ NH Đông Á, khẳng định:

“Mở cửa không có nghĩa là dễ dãi. Với khách hàng còn khoản nợ xấu, thu nhập, công việc không ổn định và chỉ trông chờ vào một nguồn thu, NH xem xét rất kỹ, thậm chí từ chối cho vay”.

Cẩn trọng vay trước trả sau

Ông Đinh Thế Hiển - GĐ Viện Nghiên cứu Tin học & Kinh tế Ứng dụng (TPHCM), cảnh báo người tiêu dùng nên cẩn thận khi thu nhập giảm nhưng vay nợ tiêu dùng dễ dãi và tăng mạnh. Theo ông Hiển, rất khó để khách vay tự hạn chế mình trước những khoản tín dụng đang được các NH đua nhau mở rộng.

Theo tìm hiểu của người viết, hiện nay, các khoản tín dụng cá nhân đều có lãi suất thỏa thuận với mức khá cao, trung bình trên 12% một năm, mức mà nhiều chuyên gia kinh tế nhận định vay dễ trả khó trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay.

Chuyên gia tài chính chứng khoán Huy Nam nhận định nhiều người vẫn mang tâm lý cứ vay trước rồi tính sau và đó là mầm mống của những khoản nợ xấu sau một hai năm nữa. Ông Nam so sánh tâm lý trên như các khoản vay mua chứng khoán trước đây khi nhiều người đoán chắc chứng khoán sẽ lên lại nhưng thực tế khác hẳn và hàng loạt khách hàng phải đổ nợ.