 |
| Đường nhập lậu bị bắt giữ tại Hải quan cửa khẩu Lao Bảo |
Đường sản xuất trong nước gần như không tiêu thụ được, đường nhập lậu đang khuynh đảo thị trường. Ngày 1/7, tại Quảng Ngãi, Hiệp hội Mía đường Việt Nam tổ chức hội nghị tìm giải pháp thoát khỏi khủng hoảng...
Hoang mang
Thời gian qua, các nhà máy đối mặt với giá mía leo thang nhưng tiêu thụ quá chậm chạp. Giá mía từ đầu vụ là 300 ngàn đồng/tấn, đến cuối vụ là 600 ngàn đồng/tấn, có nhà máy phải mua đến 740 ngàn đồng/tấn, tăng 30-50% so với vụ 2004-2005.
Đánh giá của Hiệp hội Mía đường là việc tiêu thụ đường có thuận lợi, do giá đường giữ ở mức gấp rưỡi so với cùng kỳ vụ 2004-2005; giá đường thế giới tăng, sản xuất đường trong nước đạt 147 triệu tấn khi nhu cầu là 150 triệu tấn.
Nhưng từ tháng 6/2006, tốc độ tiêu thụ đường chậm lại, một số nhà máy phải hạ giá bán từ 200-600 đồng/kg nhưng chẳng giải quyết được gì. Đường tồn kho tại các nhà máy đến 20/5/2006 là 223 ngàn tấn; tại các Cty thương mại là hơn 10 ngàn tấn.
Nỗi hoang mang đang bao trùm lên ngành mía đường, khi cơn bão đường nhập lậu vẫn không ngừng tăng. Đầu vụ 2005-2006, đường Thái Lan nhập lậu công khai qua cửa khẩu Lao Bảo (Quảng Trị) và biên giới Tây Nam đến 300 ngàn tấn đã làm khuynh đảo thị trường trong nước.
Tại Châu Đốc, cả trên bộ lẫn trên biển, có ngày đến 1.500 tấn đường nhập lậu qua biên giới. Bên cạnh đó, xu hướng dùng đường hóa học và chất ngọt khác thay thế đang tăng lên tại các Cty chế biến thực phẩm.
Lối thoát: Chờ !
Hiệp hội Mía đường khuyến cáo: Hãy chờ! Các Cty, nhà máy đường không nên nôn nóng giải bài toán tồn kho bằng cách đua nhau bán giảm giá, bởi nhu cầu không tăng, giảm giá cũng không tiêu thụ được.
Cái cần lúc này là hợp tác chặt chẽ trong tiêu thụ về số lượng lẫn giá cả. Đã đến lúc, Chính phủ cần xem xét lại các giấy phép nhập khẩu đường cho phù hợp với tình hình hiện nay: Không cấp giấy phép tiếp việc nhập khẩu đường; đơn vị nào đã có giấy phép mà chưa nhập thì dừng lại, không gia hạn. Một biện pháp chế tài khác là không giảm thuế nhập khẩu đường cho bất kỳ đơn vị nào.
Có thể thấy, nguyên nhân chính làm cho việc tiêu thụ đường kém là đường nhập lậu quá lớn, nhưng xem ra việc chống buôn lậu chưa đạt hiệu quả. Các ban bệ, ngành từ trung ương đến địa phương có đủ nhưng không ngăn chặn được, vì sao?
Rất nhiều năm rồi, không riêng gì đường, mà thuốc lá, lợn, gà, xe máy, ô tô... qua biên giới vẫn ùn ùn, làm rối tung thị trường trong nước. Không loại trừ một số nơi, cơ quan chống buôn lậu làm ngơ, tiếp tay cho buôn lậu.
Nói về việc này, Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển từng cho rằng: Trách nhiệm là của HĐND địa phương! Một lần nữa, ngành mía đường đề nghị trung ương siết chặt việc chống buôn lậu qua biên giới. Việc này cũng đã nói đi nói lại nhiều lần, nhưng buôn lậu càng ngày càng tăng.
Giới phân tích thị trường cho rằng, đã đến lúc phải có phép tính khác về phương thức đầu tư ngành mía chứ không bu bám chờ thời lẫn kêu gọi ngăn chặn đường xâm nhập, bởi sắp tới ngành mía đường sẽ phải cạnh tranh khốc liệt với đường thế giới khi Việt Nam chính thức vào WTO, lúc đó các nhà máy với kiểu hoạt động và kinh doanh như hiện nay chỉ còn cách ôm đường tồn kho mà khóc.
| Vụ mía 2005-2006, công suất các nhà máy đường cả nước chỉ đạt 69%; tổng sản lượng đường đạt 900 ngàn tấn (vụ mía 2004-2005 là hơn 1 triệu tấn-PV). Nguyên nhân: Hạn hán ở miền Bắc và miền Trung. Miền Nam, sản lượng mía tăng 9% nhưng giảm gần 2% so với vụ 2004-2005. Đến 30/4/2006, diện tích mía tập trung của các nhà máy là gần 250 ngàn tấn, tăng so với vụ 2004-2005 hơn 38 ngàn ha. Dự kiến vụ 2006-2007, lượng mía công nghiệp đạt 11,7 triệu tấn; sản lượng 1,1 triệu tấn; công suất hoạt động tối đa của các nhà máy là hơn 90%. |
