 |
| Võ Thành Tân |
“Tôi là con thứ 8 của gia đình đông anh em. Nhà nghèo nên suốt cả thời gian dài cơm cũng không đủ ăn chứ đừng nói đến có sách đọc” - Võ Thành Tân nhớ về những ngày thơ ấu.
Sau khi học hết phổ thông, Tân rời làng quê nghèo ven thị trấn Chợ Chùa, Nghĩa Hành (Quảng Ngãi) theo các anh chị vào Sài Gòn phụ bán sách để kiếm sống với quyết tâm mở mang kiến thức và làm giàu.
Dành dụm được ít tiền, Tân mở một ki-ốt nhỏ, chuyên bán sách cũ và sách giáo khoa, sách luyện thi đại học. “Tôi vừa học, vừa kinh doanh và theo ngày tháng sách thấm vào da thịt, hơi thở rồi trở thành nỗi đam mê của mình lúc nào không biết” - Tân tâm sự.
Giữa năm 1993, Tân thành lập nhà sách với vỏn vẹn 5 nhân viên và lấy tên là Nhà sách Thành Nghĩa. Đến 1998, sau 5 năm hoạt động, Thành Nghĩa ghi dấu ấn đậm trong “bước nhảy lớn” - theo cách nói của Tân - bằng việc ra đời nhà sách đồ sộ nhất bấy giờ với 70.000 đầu sách, tọa lạc tại trung tâm TPHCM.
Từ trang sách cũ, Thành Nghĩa - Võ Thành Tân bước ra thương trường với sức vóc và diện mạo mới. Bình quân mỗi năm anh đầu tư trên 50 tỷ đồng cho mục tiêu phát triển và đến nay Thành Nghĩa có 18 nhà sách, siêu thị quy mô lớn tại nhiều tỉnh thành từ Bắc tới Nam, với tổng diện tích 30.000 m2, giải quyết việc làm cho trên 2.000 lao động. Thành Nghĩa trở thành kênh phân phối sách thuộc hàng lớn nhất trong toàn quốc và mỗi ngày đưa đến tay bạn đọc hàng trăm nghìn cuốn sách các loại.
Không chỉ phát hành sách, Võ Thành Tân còn tham gia vào lĩnh vực in ấn và bóng đá. Năm 2005 anh tạo một dấu ấn mới bằng việc đầu tư phát triển đội bóng tại Quảng Ngãi. Từ hạng Ba, chỉ sau hai mùa bóng, Thành Nghĩa - Quảng Ngãi vươn lên hạng Nhất quốc gia, làm nức lòng người hâm mộ.
Những bài học làm người
Thành Nghĩa hiện có một thư viện chuyên triển lãm, giới thiệu sách chuyên đề về Tư tưởng Hồ Chí Minh; Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam; thân thế sự nghiệp Chủ tịch Hồ Chí Minh và các anh hùng dân tộc... Theo Võ Thành Tân, việc đầu tư đem lại lợi ích không nhỏ, đặc biệt ở khía cạnh giáo dục bạn trẻ về lịch sử dân tộc, về lý tưởng sống của thời đại…
Bài học lớn mà anh thấu hiểu là “uống nước nhớ nguồn” và “ăn quả nhớ người trồng cây”. “Làm sao chúng ta có thể quên lịch sử dân tộc và công ơn những anh hùng đã đem lại hòa bình, no ấm cho mọi người dân?” - Tân tự vấn. Và đó cũng là lý do khiến anh không ngần ngại đầu tư cho thư viện triển lãm sách, trong khi giữa thành phố tấc đất hơn cả tấc vàng.
 |
| Một siêu thị - nhà sách trong hệ thống Nhà sách Thành Nghĩa |
Từ những trải nghiệm thương trường, bài học Tân luôn thấm thía là biết sẻ chia cùng cộng đồng. Sẽ là không ngạc nhiên khi thấy anh rong ruổi nhiều nơi để làm từ thiện, khi tham gia khắc phục lũ lụt, dựng nhà tình nghĩa, tình thương ở miền Trung, miền Tây Nam bộ; lúc trao học bổng cho học sinh nghèo, tặng sách cho thanh thiếu niên vùng sâu; lúc lại góp “giọt đồng” hưởng ứng đúc tượng danh nhân…
Đến các siêu thị, nhà sách trong hệ thống của Thành Nghĩa đều ít nhiều gặp những nhân viên nói giọng Quảng Nam nằng nặng, thậm chí hơi khó nghe nhưng rắn rỏi và nhiệt thành. Tân tiết lộ, gần nửa số nhân viên của Thành Nghĩa là người xứ Quảng. Một trong những điều anh luôn đau đáu là tìm cách để góp một phần nhỏ sức mình cho quê hương.
Anh kể: “Khi chuẩn bị thành lập đội bóng Thành Nghĩa - Quảng Ngãi, có không ít người thân can ngăn bởi thực sự họ biết tôi không am hiểu bóng đá. Nhưng tôi nói, nếu bóng đá chỉ là chuyện thắng thua trong mỗi trận đấu thì tôi chẳng vào cuộc. Tôi muốn đem đến cho người dân quê tôi một món ăn tinh thần mà họ yêu thích, cũng như niềm tự hào về quê hương của cả người ở lại lẫn những người đi xa. Đấy là lý do tôi quyết định nhận lời tài trợ cho đội bóng ngay khi lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi ngỏ lời”.
Sau cái “gật đầu” với tỉnh nhà, Võ Thành Tân đã đầu tư hàng chục tỷ đồng để biến khu vườn cằn cỗi xưa kia của gia đình thành đại bản doanh của Câu lạc bộ bóng đá Thành Nghĩa - Quảng Ngãi với tòa biệt thự, vườn và trang bị đầy đủ các phương tiện phục vụ đội bóng.
Ngoài ra, mỗi mùa giải anh đầu tư từ 5-7 tỷ đồng cho hoạt đồng thường xuyên của đội bóng. Những nỗ lực ấy, theo anh đó là “cách để trả ơn cho nơi mình sinh ra và lớn lên”.
“Tôi lãi một, bạn đọc lãi mười”
Điều gì quan trọng nhất khiến anh - một cậu họ trò “mang tơi đội nón trên đường làng trơn trượt” ngày nào trở thành ông chủ một hệ thống nhà sách lớn như hiện nay?
Lòng quyết tâm và sự nỗ lực không ngừng.
Kinh doanh văn hóa, anh lãi được gì?
Sách là nguồn tri thức vô tận. Tôi chỉ là chiếc cầu nối giữa người đọc với nguồn tri thức. Nên, nếu tôi lãi một, người đọc lãi mười.
Còn làm ông bầu bóng đá?
Làm văn hóa, cái trên hết là chăm lo đời sống tinh thần của mọi người. Làm thể thao cũng vậy. Trang sách sẽ làm cho người ta nhìn xa hơn. Trái bóng sẽ làm cho trái tim người ta rung mạnh hơn. Dân quê tôi yêu bóng đá. Và tôi muốn việc thưởng thức bóng đá không còn là nỗi khát khao xa vời đối với mọi người.
Nhưng việc anh xây dựng siêu thị và đầu tư cho đội bóng ở quê nhà lại có không ít “lời ong tiếng ve”?
Doanh thu của siêu thị Quảng Ngãi không đủ để đầu tư nuôi đội bóng, tôi phải bù lỗ. Điều tôi được khi đầu tư về quê là sự hân hoan và niềm tự hào về chính mình của người Quảng Ngãi.
Lúc đầu nhiều người không hiểu nên cũng lời ra tiếng vào, giờ thì mọi việc rất tốt đẹp. Tôi sẽ cố gắng hết sức mình để góp phần đưa Quảng Ngãi và bóng đá tỉnh nhà phát triển hơn nữa.
