Thống kê từ các đơn vị kinh doanh BĐS có uy tín, cơ quan Nhà nước trực tiếp thực hiện các hồ sơ kinh doanh cho thấy thị trường BĐS sụt giảm thê thảm.
Tại Trung tâm thông tin Tài nguyên môi trường và Đăng ký nhà đất, số hồ sơ mua bán chuyển nhượng giảm 66%, thế chấp bảo lãnh giảm 51% so với năm 2004.
Tình hình giao dịch tại siêu thị địa ốc ACB cũng thế, số lượng hồ sơ giao dịch giảm 53% so với năm trước. Tương tự tại sàn giao dịch của Công ty TNHH Him Lam, số lượng giao dịch ước giảm đến 84% so với năm 2004.
Đó là chưa nói hàng loạt khu vực được xem như chợ “cò” nhà đất, ăn theo đất dự án đã “rụng cánh” hàng loạt! Nhận định chung cho rằng, điều này sẽ đẩy nền kinh tế vào tình trạng khó khăn, đặc biệt là khi xác định nguồn thu từ đấu giá đất sẽ góp phần đáng kể cho ngân sách…
Nguyên nhân của căn bệnh này là gì? Ước tính từ 1997- 2003 đã có 55.378 tỷ đồng đổ vào thị trường BĐS. Tuy nhiên, khảo sát sơ bộ từ 566 dự án được giao đất trong quãng thời gian này thì chỉ có khoảng 30% diện tích xây dựng nhà, nhưng “đỏ đèn” ban đêm, tức là có nhu cầu ở cũng chỉ chiếm từ 15-20%.
Như vậy, đối tượng tham gia vào thị trường BĐS thực chất chỉ có đầu cơ mà thôi. Báo cáo của Sở Tài nguyên-Môi trường TPHCM đã nhận diện: Có một số tổ chức, cá nhân “mua sỉ” đất nền dự án trực tiếp từ các chủ dự án với số lượng lớn, chờ giá lên mới bán.
Đối tượng là các công ty, người dân sinh sống tại TP, các tỉnh thành khác, đặc biệt là từ Hải Phòng, Hà Nội, từ các nước Đông Âu và các nước thuộc Liên Xô trước đây…
Do vậy, ông Trần Thế Ngọc, Giám đốc Sở Tài nguyên-Môi trường nhận định, thị trường BĐS đóng băng là do Nghị định 181 đã điểm “đúng huyệt” căn bệnh của thị trường BĐS lệch lạc lâu nay: Đất đai từ nhà đầu tư làm ra thì chui tọt vào túi nhà đầu cơ chứ không đến tay người tiêu dùng.
Do đó, khi cấm phân lô bán nền thì đồng nghĩa với việc triệt tiêu đất sống của giới đầu cơ, đương nhiên thị trường BĐS đã không còn sôi động. “Thị trường BĐS đóng băng kéo dài sẽ dẫn đến nhiều hậu quả, nhưng trước tiên sẽ có một số doanh nghiệp bị phá sản!”, ông Trần Thế Ngọc khẳng định.
Điều chỉnh luật: Ai hưởng lợi?
Sở Tài nguyên-Môi trường TPHCM xác định sẽ có 5 mục tiêu cụ thể để thúc đẩy thị trường BĐS phát triển lành mạnh. Đó là điều chỉnh một số chính sách, xây dựng cơ chế tài chính, tăng cường công tác quản lý nhà nước về quy hoạch, có cơ chế cung cấp thông tin, điều chỉnh cơ chế chính sách hướng thị trường hoạt động chính quy và giảm rủi ro.
Cụ thể hóa của 5 mục tiêu này thông qua hai giải pháp, gồm 6 nhóm giải pháp trước mắt và 5 nhóm giải pháp lâu dài. Nhưng đáng kể nhất, là kiến nghị điều chỉnh Nghị định 181: Cho phép phân lô bán nền ở một số khu vực xa trung tâm TP; cho phép các nhà đầu tư được chuyển nhượng dự án nhà ở sau khi đã hoàn thành cơ bản phần cơ sở hạ tầng kỹ thuật của dự án, cho nhà đầu tư khác có chức năng kinh doanh nhà để đầu tư xây dựng nhà ở kinh doanh!?
Liệu thực thi những giải pháp, đặc biệt là điều chỉnh luật có làm thị trường BĐS sôi động, ai sẽ được hưởng lợi? Còn nhớ cách đây chưa lâu, Hiệp hội bất động sản TP đã kiến nghị 11 giải pháp, sau đó trong thẩm quyền của mình, UBND TP đã chấp thuận bỏ điều tiết 10% quỹ đất và 20% quỹ nhà dành cho đối tượng thu nhập thấp.
Còn nay tiếp tục kiến nghị cho phép “phân lô bán nền” ở xa trung tâm TP thì ai sẽ được hưởng lợi? Rõ ràng, khu vực xa trung tâm TP chỉ có thể là ở Củ Chi hoặc Cần Giờ là còn đất, giá vẫn còn rẻ nhưng lại đồng không mông quạnh, không biết bao giờ đô thị mới phát triển.
Thiết nghĩ, để thị trường BĐS phát triển lành mạnh, sôi động chỉ có một định hướng mà các nhà hoạch định chiến lược phải thực hiện thật nghiêm túc, đó là làm sao cho nhiều tầng lớp trong xã hội được có nhà phù hợp với thu nhập, chứ không thể chỉ trích việc cấm “phân lô bán nền”, để rồi xin cho phép “phân lô bán nền” ở xa trung tâm TP vì mưu lợi khác…
