 |
| Ảnh: Minh họa |
Khi mức tăng trưởng tín dụng chỉ bằng một nửa mức tăng trưởng huy động vốn, tiền thừa trong két, không cho vay hết, mà ngân hàng quốc doanh vẫn nâng lãi suất tiền gửi.
Tổng giám đốc một tổ chức tín dụng nhà nước giãi bày: “Bây giờ các “đại gia” gửi tiền vào ngân hàng theo lãi suất thỏa thuận. Lãi suất thấp, họ đem gửi tiền ở ngân hàng khác liền”. Để giữ chân khách hàng, lãi suất tiền gửi cao trở thành đòn bẩy, thành ưu đãi.
Lãi suất chẳng có lỗi gì, lỗi là ở người sử dụng nó - ông Lý Xuân Hải, Tổng giám đốc Ngân hàng Á Châu (ACB), có lần nói như thế. Ý ông là việc quản trị nguồn vốn của ngân hàng hình như đang có vấn đề.
Tiền huy động đâu phải chỉ để cho vay, mà còn có thể đầu tư linh hoạt, dịch chuyển từ hoạt động này sang hoạt động khác. Như ACB chỉ có 40% vốn huy động được dùng để tài trợ tín dụng, còn lại đầu tư trái phiếu, giấy tờ có giá hay đem buôn bán ở thị trường liên ngân hàng.
Thị trường liên ngân hàng giống như cái chợ, nhưng là chợ tiền. Ai cần tiền ra đó vay, thương lượng lãi suất, kỳ hạn. Song, cái chợ đó nhiều khi “chảnh” lắm.
Người buôn kẻ bán phải thân thiết với nhau mới vay được. Thường các “anh” ngân hàng quốc doanh nhiều tiền đồng, ra chợ cho ngân hàng nước ngoài vay mượn.
Ngân hàng cổ phần tiền ít, đi vay cũng khó, mà cho vay cũng chẳng dễ dàng, nên nhiều khi vô chợ chỉ quan sát “học tập kinh nghiệm”.
Ông Phan Đào Vũ, Phó tổng giám đốc Ngân hàng liên doanh Indovina, người cũng hay đi chợ tiền, thì lại bảo vay mượn tiền không tiện bằng huy động vốn. Huy động tiền gửi ngân hàng chủ động hơn, đảm bảo được thanh khoản.
Một số ngân hàng có tâm lý sợ mất thanh khoản do sự kém thông suốt của chợ, nên cứ dự trữ thanh khoản là an toàn nhất. Có ngân hàng dự trữ thanh khoản trước cả mươi, mười lăm ngày, thậm chí cả tháng trước khi khách hàng có nhu cầu thanh toán.
“Nói chuyện hợp tác giữa các ngân hàng trong nước rất khó. Không ngân hàng nào chịu nhường ngân hàng nào”, ông Phạm Anh Dũng, Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), phát biểu.
SCB đã tìm ra hướng đi riêng: Ký hợp đồng hợp tác toàn diện với hai “anh cả đỏ” là Vietcombank và Ngân hàng Đầu tư và Phát triển (BIDV). Thiếu vốn, thanh khoản kém, những thời điểm khó khăn, SCB được cả Vietcombank và BIDV hỗ trợ.
Nghịch lý thừa vốn, lãi suất vẫn tăng mới chỉ bắt đầu hé mở những nhược điểm cố hữu của các ngân hàng trong nước. Sự phát triển nào cũng đòi hỏi cạnh tranh, nhưng cạnh tranh không có nghĩa là không bao giờ bắt tay nhau.
Câu chuyện lãi suất chỉ có thể được giải quyết dứt điểm khi các ngân hàng trong nước thật lòng ngồi lại cùng nhau. Còn nếu lãi suất cứ tăng, thì gánh chịu rủi ro trước hết là bản thân các ngân hàng.
Theo Kinh tế Sài Gòn
