Tại buổi họp báo công bố triển khai gói vay mua nhà ở xã hội 2018 chiều 11/4, lãnh đạo Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCS XH) cho hay: Việc hồ sơ đối tượng đó có được xác định đủ điều kiện được vay hay không sẽ do tập thể địa phương xã phường đó họp mấy vòng và qua 3 cấp đoàn thể tổ tiết kiệm vay vốn phê duyệt- nhằm tránh trục lợi vay không đúng đối tượng. Hiện gói vay 1.000 tỷ đồng năm nay đã sẵn sàng giải ngân và được bố trí về 50 tỉnh thành có đề xuất.
Phải qua 4 tổ đoàn thể vay vốn phê duyệt
Theo ông Nguyễn Văn Lý - Phó Tổng giám đốc NHCSH, hiện Chính phủ đã chính thức cấp cho NHCS số tiền là 500 tỷ cùng vốn đối ứng Ngân hàng huy động được 500 tỷ nữa là 1000 tỷ. “Chúng tôi đã tập hợp nhu cầu 2018 vào khoảng 5000 tỷ nhưng do mới có 1000 tỷ nên NHCS chỉ đáp ứng được 10% nhu cầu vốn. Cụ thể cho 50 tỉnh thành như Hà Nội – 50 tỷ, TP Hồ Chí Minh - 50 tỷ ; Thanh Hóa, Bắc Giang – 30 tỷ; Lai Châu – 10 tỷ. Căn cứ để phân bổ dựa trên đề xuất các địa phương và chia theo tỷ lệ tổng gói vay đang có”, ông Lý nói.
Theo ông Lý hiện nhu cầu vay Nhà ở xã hội là rất lớn. Qua làm việc với Bộ Xây dựng, tổng hợp riêng vay mua Nhà ở xã hội từ nay tới 2020 phải lên tới 19.000 tỷ đồng trong khi thực tế ngoài 1.000 tỷ phê duyệt cho vay của năm nay, sang năm sau đến năm 2020, Chính phủ đã rất cố gắng để phê duyệt cấp thêm là 2236 tỷ (50% tổng vốn này do NHCS lo tìm nguồn còn Chính phủ cấp bù lãi suất).
Liên quan đến đối tượng thủ tục vay, ông Lý nhấn mạnh: Đây là một chính sách hết sức nhân văn chủ yếu dành cho các cặp vợ chồng trẻ trong lực lượng vũ trang, cán bộ công nhân viên chức, công nhân khu công nghiệp và đối tượng nghèo thành thị, cho nên quy trình và phê duyệt hồ sơ vay sẽ rất chặt. “Chúng tôi đã thiết kế những biểu mẫu của Bộ Xây dựng rồi cụm dân cư đoàn thể. NHCS sẽ nhờ các tổ vay vốn tiết kiệm địa phương cùng vào cuộc. Tuy nhiên vẫn mong báo chí giám sát cùng”, ông Lý nói.
Trước câu hỏi của báo chí e ngại nguồn vốn ít, nhu cầu nhiều, có hay sự ưu ái cho đối tượng nào đó, ví như cán bộ của NHCS có được vay không và liệu họ có được ưu tiên ? Ông Lý cho biết: Trên thực tế, việc cho vay sẽ đúng đối tượng, quy trình và ưu tiên theo thang điểm chấm và không có chuyện ưu tiên ai cả. "Với NHCS, hiện có rất nhiều cán bộ NH lập nghiệp còn khó khăn. Tuy nhiên, ban lãnh đạo NHCS đã “đả thông” quan điểm về mặt luật pháp rõ ràng luật không cấm vì có nhiều anh em đúng đối tượng nhưng ngành quán triệt cán bộ NHCS sẽ phải nhường cho các đối tượng đủ điều kiện khác vay trước và anh em vay sau nếu còn vốn”, ông Lý nói.
Điểm đặc biệt theo ông Lý, do NHCS là ngân hàng chuyên cung cấp các chương trình vay tài chính vĩ mô nên rất có kinh nghiệm trong việc giám sát người vay. “Việc hồ sơ đối tượng đó có được xác định đủ điều kiện được vay hay không sẽ do tập thể địa phương xã phường đó họp mấy vòng (phải được sự nhất trí của 4 hội đoàn thể gồm: Đoàn Thanh niên, Phụ nữ, Cựu chiến binh, Người cao tuổi cùng chấm điểm) Khi hồ sơ đã được duyệt rồi lên tới ngân hàng,, NHCS mới làm các khâu: về khả năng trả nợ. Dự án vay, thủ tục thế chấp tài sản…”, ông Lý nói.
Bắt đầu từ 2018, cho vay mua, thuê Nhà ở xã hội sẽ được thực hiện qua Ngân hàng Chính sách Được vay bao nhiêu, trả nợ thế nào?
Theo Quyết định đã được Thủ tướng phê duyệt, trường hợp mua, thuê mua nhà ở xã hội thì mức vốn cho vay tối đa bằng 80% giá trị hợp đồng mua, thuê mua nhà ở xã hội. Trường hợp xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở: Mức vốn cho vay tối đa bằng 70% giá trị dự toán hoặc phương án tính toán giá thành và không vượt quá 70% giá trị tài sản bảo đảm tiền vay.
Hồ sơ vay vốn mua/thuê mua nhà ở xã hội tại NHCS, bao gồm: Giấy đề nghị vay vốn theo mẫu số 01/NƠXH; giấy xác nhận về đối tượng và thực trạng nhà ở; giấy chứng minh về điều kiện thu nhập; giấy tờ chứng minh về điều kiện cư trú. Ngoài ra, một số giấy tờ khác liên quan
Lãi suất cho vay do Thủ tướng Chính phủ quyết định cho từng thời kỳ, trên cơ sở đề nghị của Hội đồng quản trị NHCSXH. Lãi suất nợ quá hạn bằng 130% lãi suất khi cho vay. Hiện nay, lãi suất cho vay của chương trình là 4,8%/năm (0,4%/tháng).
Thời hạn cho vay tối thiểu là 15 năm và tối đa không quá 25 năm kể từ ngày giải ngân khoản vay đầu tiên. Trường hợp người vay vốn có nhu cầu vay với thời hạn thấp hơn thời hạn cho vay tối thiểu thì thỏa thuận với NHCSXH nơi cho vay về thời hạn cho vay thấp hơn. Về phương thức cho vay, NHCSXH thực hiện cho vay trực tiếp tại trụ sở chi nhánh NHCSXH cấp tỉnh hoặc Phòng Giao dịch NHCSXH cấp huyện.
Nhắc đến những quy định này, lãnh đạo NHCS cũng lưu ý: Hoạt dộng cho vay NOXH trong nghị định của Chính phủ cũng nói tới 1 trong những điều kiện được vay là người vay phải thực hiện gửi tiền tại NHCS 12 tháng. “Khi thiết kế chương trình chúng tôi đã đưa ra tính linh hoạt đó là hoạt động gửi này có thể thực hiện khi bắt đầu kí hợp đồng tín dụng vay NH. Số tiền này trích từ tiền 20% để mua nhà (vốn đối ứng yêu cầu người vay phải có). Đổi lại, 1 năm chúng tôi ân hạn không thu nợ đồng thời trả bằng lãi suất NH đúng 4,8%/năm luôn”, ông Lý khẳng định.
Trả lời câu hỏi của Tiền phong, khó khăn nào lớn nhất NHCS sẽ phải đối mặt trong chương trình cho vay mua, sửa chữa nhà ở xã hội này? Theo ông Nguyễn Văn Lý, NHCS với tuổi đời hơn 15 năm và trọng trách phải thực hiện vô số các chương trình cho vay xã hội đến nay đã có nhiều kinh nghiệm. “Cách đây 10 năm NHCS làm gói vay học sinh sinh viên cũng nhiều thứ phải xử lý. Còn hiện nay, NHCS đã tập huấn kỹ cho các hộ đoàn thể, tổ vay vốn tiết kiệm. vấn đề khó nhất là nguồn vốn thấp trong khi nhu cầu lớn. Do đây là chương trình rất nhân văn nên chắc chắn nhiều người vay sẽ quan tâm. Và sẽ có nhiều thắc mắc nếu không vay được”, ông Lý khẳng định.
Đối tượng được vay vốn, gồm: Người có công với cách mạng theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng; Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị; Người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp; Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân;Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.
