 |
| Chủ tịch Hội đồng Thương mại Mỹ - Việt Virginia Foote |
Những chuyến đi đó, Virginia Foote đã tập hợp, vận động các doanh nghiệp Mỹ ủng hộ, thúc đẩy Chính phủ ký kết Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ và ủng hộ Việt Nam gia nhập WTO.
Vào những ngày giáp Tết Đinh Hợi, khi người dân Việt Nam đang hối hả chuẩn bị Tết, cái Tết đầu tiên khi Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), cũng là lúc Virgina Foote trở lại Việt Nam với những dự án xúc tiến hậu WTO.
Một tuần ở Việt Nam lịch làm việc của bà dày đặc. Chiều cuối cùng trước khi lên đường về Mỹ là lúc bà có đôi chút rảnh rỗi để đi thăm Hà Nội và mua chút quà cho cô con gái.
Có một sự trùng hợp ngẫu nhiên đầy thú vị. Ngày 11/1/2007, ngày cô con gái của Virgina Foote bước sang tuổi 20 cũng chính là ngày Virginia Foote hòa niềm vui chung với người dân Việt Nam khi Việt Nam chính thức trở thành thành viên của WTO. Với bà, đó là ngày niềm hạnh phúc nhân đôi.
Người phụ nữ ở cuối hành lang Thượng viện
Một bài báo đã gọi Virginia Foote như vậy quả không sai. Mặc dù không trực tiếp ngồi vào bàn đàm phán nhưng bà lại là người luôn đi trước và theo sát những nhà đàm phán.
Với điện thoại trong tay, bà Virginia đã rất nhiều lần giúp cho các nhà đàm phán hai bên tìm đến kết thúc thành công. Trong hầu hết các phiên đàm phán gay cấn, bà đều có mặt ở bên ngoài tòa nhà Quốc hội tại Washington. Những cuộc điện thoại gọi tới đúng người cần gọi đã giúp giải tỏa vấn đề và mọi việc trở nên êm xuôi.
Chiếc điện thoại trong tay đã gắn bó với Virginia Foote bằng những kỷ niệm. Trong chương trình Người đương thời gần đây, bà đã kể: “Tôi còn nhớ trong một cuộc đàm phán ở Washington, lúc đó rất muộn, trời về khuya, mưa và rất lạnh, tôi ngồi trong chiếc ô tô của mình chờ các nhà đàm phán.
| Virginia Foote là người có tấm lòng với Việt Nam. Phải là người có tấm lòng mới có thể làm việc bền bỉ đến vậy. Chị có thể được coi là một chuyên gia về Việt Nam của phía Mỹ, mà người được gọi là chuyên gia không phải là nhiều. |
Buổi đàm phán mãi không thể đi đến hồi kết, lúc đó họ đang vướng phải một vấn đề kỹ thuật không thể nhất trí với nhau, rất căng thẳng… Khi đó, tôi đã dùng đến điện thoại của mình...”.
Hay như “Một đêm khác cũng mưa dầm trời lạnh như vậy, tôi lại ngồi trong chiếc ô tô của mình và chờ các nhà đàm phán Việt Nam. Lúc đó trời lạnh quá tôi phải quấn một cái chăn vào người. Một viên cảnh sát đã đến đuổi tôi đi nhưng sau khi biết tôi đang đợi các nhà đàm phán Việt Nam thì anh ta để tôi tiếp tục chờ đợi. Buổi đàm phán gặp một bế tắc. Và tôi lại dùng đến chiếc điện thoại của mình...”
Bắt đầu từ con số không
Bằng sự khéo léo, nhẫn nại của mình, Virginia Foote đã thuyết phục được các chính khách Mỹ vào cuộc để đề đạt vấn đề bỏ cấm vận lên Chính phủ Mỹ cũng như trao PNTR đối với Việt Nam.
Cứ như vậy, suốt gần 20 năm qua, bà đã trở thành chiếc cầu nối giữa Việt Nam và Mỹ. Các đoàn nguyên thủ quốc gia Mỹ sang Việt Nam cần bà đi tiền trạm. Ngược lại, các đoàn nguyên thủ Việt Nam sang Mỹ cũng cần tới sự hỗ trợ của Virginia Foote. Với Virginia Foote, công việc của bà là đi, đi và... đi.
“Có bao giờ bà cảm thấy chán nản trong quá trình đi vận động?” - Tôi hỏi. Virginia Foote đáp ngay: “Có chứ, nhất là khi Chính phủ Mỹ cứ khăng khăng với những áp đặt cứng nhắc với Việt Nam”.
Bà Phạm Chi Lan - Nguyên Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam - vẫn còn nhớ những ngày làm việc đầu tiên với Virginia Foot cách đây gần 20 năm.
Khi ấy, Virginia Foote còn rất trẻ nhưng đã gánh vác một trọng trách vô cùng to lớn: Vận động hành lang giới doanh nghiệp Mỹ, chỉ cho họ thấy tiềm năng phát triển của Việt Nam trong tương lai.
Bà Chi Lan khẳng định: “Hội đồng Thương mại Mỹ - Việt của chị Virginia Foote liên tục là đơn vị chủ chốt nhất trong tập hợp và vận động hành lang cho phía Việt Nam.
Chị đã tận dụng được vị thế làm việc tại Bộ Ngoại giao, phát triển mối quan hệ có lợi cho Việt Nam. Đó là công việc vất vả vì phải vận động người Mỹ thay đổi quan điểm khó vô cùng.
Vận động nội bộ Mỹ mới là phức tạp nhất, vất vả nhất. Virginia Foote là cầu nối giúp chuyển đạt thông tin của hai bên. Những lúc căng thẳng, chưa hiểu nhau, cần có những người như vậy để giải tỏa”.
Bà Chi Lan cũng là một thành viên trong đoàn quan chức cấp cao của Việt Nam do Chủ tịch nước Trần Đức Lương dẫn đầu tới tham dự một cuộc hội thảo tại Mỹ vào tháng 5/1995.
Bà cho biết, Virginia Foote là người đóng góp nhiều nhất cho sự thành công của chuyến đi đó. Hội thảo do tờ báo tài chính nổi tiếng của Mỹ Down Jones tổ chức. Virginia Foote cũng đã tổ chức thêm các cuộc hội thảo cho các doanh nghiệp Việt - Mỹ gặp nhau cũng như một số cuộc tiếp xúc quan trọng khác.
Dưới sự dẫn dắt của Virginia Foote, Hội đồng Thương mại Mỹ - Việt giờ đã phát triển lớn mạnh và có uy tín lớn đối với các doanh nghiệp Mỹ muốn đầu tư vào Việt Nam. Số lượng nhân viên lúc khởi điểm là vài người, nay đã mở rộng tới hàng chục người với nhiều văn phòng đại diện tại Việt Nam và Mỹ.
Không phải là thành viên của các cuộc đàm phán nhưng Virginia luôn theo dõi và hoà nhịp đập trái tim của mình với các phiên đàm phán. Là người ở giữa, giúp hai bên hiểu nhau và thúc đẩy đàm phán, bí quyết của Virginia Foote là: “Khi bế tắc, đừng tiếp tục bàn về việc đó, mà hãy bàn sang vấn đề khác. Nếu thất bại một lần, hãy cố làm lại ba lần”.
