Xe hơi nhập khẩu: Tăng giá do chính sách mới?

Các doanh nghiệp dự báo ôtô nhập sẽ tăng giá, sau khi thông tư 20 của Bộ Công thương có hiệu lực Ảnh: Xuân Phú.

Ông Nguyễn Thành Biên nói: “Hiện Bộ Công Thương chưa nhận được văn bản, cũng chưa nhận được bất cứ kiến nghị nào của DN. Bộ sẵn sàng trả lời câu hỏi của các DN cũng như các đối tác thương mại, các tổ chức định chế quốc tế khác về lĩnh vực này”.

Bảo vệ người tiêu dùng

Những hàng rào mà thông tư đặt ra có trái quy định của WTO?

Bộ Công Thương không có biện pháp hạn chế thương mại, không đưa ra các khống chế về số lượng, định lượng cũng như các qui định trái với yêu cầu của WTO. Chúng tôi chỉ đưa ra các quy định nhằm làm lành mạnh hóa thị trường, tăng chất lượng phục vụ, đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng và thực thi các biện pháp đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng trong an toàn giao thông.

Ví dụ như việc truy xuất nguồn gốc hàng hóa là yêu cầu không phải chỉ Việt Nam đặt ra. Các nước lớn cũng đặt ra những yêu cầu rất khắt khe đối với hàng xuất khẩu Việt Nam. Như với mặt hàng đồ gỗ, chúng ta phải có chứng nhận của các nhà sản xuất đồ gỗ xuất khẩu. Ngoài giấy này, doanh nghiệp phải có chứng minh nguồn gốc gỗ khai thác từ đâu, từ rừng tự nhiên hay rừng trồng, trồng bao giờ, có được phép khai thác không. Hay với EU giờ họ truy xuất nguồn gốc thủy sản, kể cả thủy sản nuôi trồng ở ao nào, hồ nào. Ngay với Trung Quốc, người ta cũng truy xuất nguồn gốc hoa quả trồng ở vườn nào, ai là chủ.

Những yêu cầu chúng ta đưa ra với ô tô nhập khẩu là những yêu cầu rất tối thiểu mà trong thời gian vừa qua chưa thực hiện nghiêm túc. Ví dụ có rất nhiều nhà nhập khẩu xe Toyota bị lỗi dính chân ga mà ở nước ngoài thu hồi hàng triệu xe. Khi nhập khẩu vào Việt Nam thì Toyota Việt Nam bảo chúng tôi không chịu trách nhiệm, không bảo hành, sửa chữa những xe đấy. Các nhà nhập khẩu thì không có điều kiện để sửa chữa. Họ chỉ nhập khẩu thuần túy, không có phương tiện bảo hành bảo dưỡng. Vậy thử hỏi quyền lợi của khách hàng để đâu, ai đứng ra đảm bảo về an toàn giao thông nếu để các phương tiện này lưu hành tùy tiện trên đường phố.

Vì vậy, quy định này nhằm làm lành mạnh hóa thị trường. Ai có điều kiện kinh doanh thì buộc phải đáp ứng những yêu cầu của Nhà nước. Vấn đề này đã nói rất rõ trong Luật Bảo vệ người tiêu dùng, Điều 21 và các quy định hiện hành. Đối với các phương tiện trong nước, những quy định này cũng đã áp dụng từ lâu như xe sản xuất ra phải có trung tâm bảo hành, bảo dưỡng trong khi xe nhập khẩu chẳng có ai đứng ra chịu trách nhiệm cả. Chúng tôi sẽ đứng ra trả lời khi nhận được văn bản của các nhà nhập khẩu ô tô.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Thành Biên .

Tăng vị thế cho VAMA?

Các DN nhập khẩu ô tô cho rằng Thông tư này chỉ nhằm làm lợi cho các DN sản xuất trong nước và các thành viên Hiệp hội ô tô Việt Nam (VAMA). Bởi sẽ làm tăng sự độc quyền, khiến giá xe sẽ đắt hơn?

Trước đây các nhà đầu tư nước ngoài không được phân phối. Sau khi Việt Nam gia nhập WTO, họ được quyền nhập khẩu và phân phối tại thị trường Việt Nam. Chúng ta đã cam kết và không thể bãi bỏ những cam kết đó. Không thể suy diễn việc DN chuyển sang nhập khẩu, phân phối là do Thông tư của Bộ Công Thương ban hành. Quy định này xuất phát từ những cam kết của chúng ta khi gia nhập WTO.

Trong Thông tư 20 đưa ra nhiều quy định để siết chặt nhập khẩu. Vậy trước khi đưa ra thông tư này, Bộ đã có rà soát nào về hiện trạng nhập khẩu của các doanh nghiệp chưa?

Hiện có khoảng 1.700 DN nhập khẩu ô tô và mỗi năm nhập khẩu dưới 30.000 xe dưới 16 chỗ. Như vậy mỗi năm bình quân mỗi DN nhập khẩu chưa đến 20 chiếc. Điều này chứng tỏ thị trường phát triển quá manh mún. Mỗi DN nhập khẩu lượng xe như vậy thì không nói lên điều gì, từ giải quyết công ăn việc làm, nguồn thu của ngân sách.

Tôi cho rằng việc DN ra đời và tham gia thị trường quá lớn như vậy trong khi dung lượng thị trường rất vừa phải, thì sự điều tiết của thị trường là cần thiết. Chúng ta cũng nên tiến tới giai đoạn có những nhà nhập khẩu phân phối bảo trì bảo dưỡng đảm bảo chất lượng, không chỉ sản phẩm mà còn dịch vụ hậu mãi, nhất là những mặt hàng không chỉ liên quan đến chính người sử dụng mà còn liên quan đến những người tham gia giao thông. Hiện tai nạn giao thông gia tăng rất cao, áp lực lên hạ tầng giao thông rất lớn. Việc thị trường sàng lọc, giảm bớt đầu mối nhập khẩu sẽ làm tăng chất lượng dịch vụ, nguồn gốc xe hợp pháp là rất tốt.

Từ nay đến lúc thực hiện Thông tư còn khoảng 1 tháng nữa, Bộ cũng phối hợp với Bộ Ngoại giao để có hướng dẫn cho các cơ quan đại diện ở nước ngoài thủ tục hướng dẫn cho DN thực hiện. Với những thủ tục về xin giấy chỉ định, ủy quyền của nhà phân phối, sản xuất, chúng tôi cũng có hướng dẫn cụ thể. Đây chỉ là những thủ tục đơn giản trong các qui định của Luật Thương mại. Nhà nước không khuyến khích bán những hàng hóa xách tay, hàng nhập lậu không rõ nguồn gốc, không có bảo hành, bảo dưỡng.

Cảm ơn ông.