Nhan nhản
Tại tọa đàm, Cty Thành Bưởi “tập đoàn xe dù” (được nêu trong tuyến bài “Ai chống lưng cho tập đoàn xe dù?”của báo Tiền Phong), được nêu như trường hợp điển hình, quy mô lớn của nạn xe trá hình.
Ông Thượng Thanh Hải, Phó GĐ Bến xe Miền Đông (TPHCM) nói rằng, trước đây, Bến xe Miền Đông có 4.000-5.000 khách đi Đà Lạt (tuyến chính DN Thành Bưởi hoạt động). Đến nay, không cạnh tranh nổi với xe hợp đồng trá hình, nhiều DN bỏ tuyến, bến chỉ còn 200 khách/ngày trên tuyến này.
Cá biệt, tuyến TPHCM - Quảng Nam nay không còn xe nào. “Các chủ xe nói, tôi rất tôn trọng các anh nhưng chúng tôi xin phép ra ngoài (chạy hợp đồng trá hình - PV). Chạy đúng luật không cạnh tranh nổi”, ông Hải nói.
Phó GĐ Bến xe Miền Tây Trần Danh Phương cho biết, tại TPHCM có ít nhất 17 DN lập văn phòng xe hợp đồng nhưng thực chất là chở khách đi tỉnh như xe khách. Xe trá hình đang làm nội thành TPHCM ách tắc; hành khách đi xe này không được đảm bảo về bảo hiểm khi xảy ra tai nạn.
Ngày thường giá vé thấp nhưng cứ đến ngày lễ giá vé xe khách trá hình tăng cao, không ai quản lý. DN chạy đúng luật không thể cạnh tranh.
Phó chánh Thanh tra GTVT Hà Nội Hoàng Văn Mạnh cũng “tố” xe hợp đồng trá hình là vấn đề nhức nhối tại Hà Nội. Xe Dòng Hiền (chuyên chạy Hà Nội - Quảng Trị) bị thanh tra xử lý từ nơi này thì lại chạy sang nơi khác.
Dù báo chí tốn không ít giấy mực nhưng nhà xe này vẫn trá hình dưới danh nghĩa đưa đón cán bộ chiến sỹ về thăm chiến trường xưa. Thanh tra GTVT Hà Nội cũng vừa dẹp các tụ điểm xe trá hình trên đường Đại Cồ Việt, Trần Đại Nghĩa.
Phó Tổng cục trưởng Đường bộ Nguyễn Văn Quyền cho biết, tại nhiều địa phương, đặc biệt là những tuyến nối đến các khu du lịch luôn tồn tại các xe hoạt động trá hình. Những tỉnh mất hẳn tuyến cố định như Quảng Nam đi TPHCM không phải là hiếm.
Xe trá hình như bệnh ung thư
Trước câu hỏi về việc thanh tra không thể hay không xử lý xe Thành Bưởi khi trụ sở của DN nằm sát cạnh trụ sở Thanh tra GTVT TPHCM, Phó Chánh thanh tra Sở GTVT TPHCM Lê Hồng Việt nói, thời gian qua “rất quyết liệt xử lý bến cóc xe dù”.
Với Thành Bưởi, biết rõ chạy xe khách trá hình nhưng không thể xử lý vì DN này giỏi lách luật trong khi pháp luật còn sơ hở.
Không đồng tình với trả lời của ông Việt, Thứ trưởng GTVT Lê Đình Thọ truy: “Chỗ DN đón khách là bãi đỗ xe, như vậy sao không rút giấy phép bãi đỗ xe?”. Ông Khuất Việt Hùng, Phó chủ tịch Ủy ban ATGT Quốc gia nói: “Nếu khó rút giấy phép bãi trông giữ xe, Sở hoàn toàn rút được phù hiệu chạy xe”.
Trưởng đoàn Thanh tra DN Thành Bưởi, ông Thạch Như Sỹ, Phó Chánh thanh tra Bộ GTVT cũng cho rằng, không chỉ xe hợp đồng trá hình mà hiện nay còn có xe buýt trá hình, xe cố định trá hình. Trường hợp bến xe của DN Thành Bưởi có thể coi là “bến xe trá hình”.
“Mỗi ngày bãi đỗ xe của Cty Thành Bưởi có ít nhất 3.500 khách; ngày nhiều 5.000 khách. Nói như anh Việt là không có trách nhiệm với lãnh đạo Bộ và nhân dân”, ông Sỹ gay gắt.
Buổi tọa đàm xôn xao khi ông Nguyễn Hữu Luân, GĐ Cty Phương Trang chi nhánh Đà Lạt phát biểu. Ông Luân cho biết: DN ông năm đầu lỗ 6 tỷ nhưng vẫn cố bám tuyến. Cũng đón khách cạnh Cty Thành Bưởi nhưng DN ông dùng xe trung chuyển đưa khách ra bến. Khách vẫn được nhận vé, Cty đóng thuế đầy đủ.
“Không có cách nào kiểm soát việc DN trá hình trốn tránh thuế hàng chục tỷ đồng. Xe trá hình như bệnh ung thư. Nếu cơ quan chức năng không quyết liệt, ngày càng phát tán”, ông Luân nói.
Thứ trưởng GTVT Lê Đình Thọ kết luận, vấn đề xe hợp đồng hoạt động trá hình làm ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh vận tải, có biểu hiện vi phạm về việc nộp thuế, đặc biệt là ảnh hưởng đến tình hình an toàn giao thông. Bộ đang bàn giải pháp xử lý dứt điểm.
Nguyên nhân chính vẫn là do công tác kiểm tra, xử lý chưa quyết liệt, có khi phát hiện nhưng không xử lý. Tới đây, khi soạn thảo các văn bản sẽ quy định trách nhiệm và xử lý trách nhiệm với lực lượng thực thi công vụ.
Ông Thọ cho biết, vừa ký quyết định bổ sung về thanh tra doanh nghiệp vận tải hợp đồng. Ngoài Cty Thành Bưởi, Bộ GTVT thanh tra thêm Cty Phương Trang và Mai Linh. Chánh Thanh tra Bộ GTVT Lê Thanh Hà là Trưởng đoàn. Hai Phó Chánh thanh tra Bộ GTVT Thạch Như Sỹ, Trịnh Viết Lộc là phó đoàn.
