 |
| Nguyễn Thị Kim Chi từ bị can thành bị hại, từ bị hại lại là bị can |
Điều không bình thường là bị cáo quan trọng đến nay được xác định vô can, bị hại giờ thành bị can quan trọng của vụ án.
Diễn biến vụ việc
Tiền phong có bài “Ai chịu trách nhiệm về món nợ hơn 100 tỷ đồng ở Cty XNK Gia Lai” phản ánh việc ông Trịnh Xuân Nhân, Giám đốc Cty XNK Gia Lai vay vốn từ các ngân hàng thương mại trên địa bàn gây thất thoát hơn 60 tỷ đồng và chuyển cho chị vợ là Nguyễn Thị Kim Chi, Giám đốc Xí nghiệp tư doanh (XNTD) Kim Chi hơn 43 tỷ đồng.
Ngày 7/8/2002, Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an tỉnh Gia Lai ra quyết định (QĐ) khởi tố vụ án và khởi tố bị can đối với Trịnh Xuân Nhân về hành vi cố ý làm trái.
Cùng ngày, khởi tố bắt giam Nguyễn Thị Kim Chi - Giám đốc XNTD Kim Chi, về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Đến ngày 27/8/2002, CSĐT khởi tố Tô Thị Kim Phượng, một điểm thu mua cà phê của XNTD Kim Chi ở Buôn Hồ (Đăk Lăk) về hành vi lừa đảo.
CQĐT lần lượt khởi tố tổng cộng 12 bị can trong đó có 8 người là cán bộ Cty XNK Gia Lai. Sau đó, CQĐT ra QĐ thay đổi QĐ khởi tố bị can đối với Nguyễn Thị Kim Chi và Tô Thị Kim Phượng từ lừa đảo sang lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Ngày 1/7/2004, Nguyễn Thị Kim Chi được VKSND Gia Lai đình chỉ điều tra. Ngày 4/11/2004, Kim Chi xuất hiện trước toà sơ thẩm với tư cách người bị hại trong vụ án này!
Án sơ thẩm tuyên phạt Tô Thị Kim Phượng 14 năm tù, yêu cầu bồi thường thiệt hại cho Cty XNK Gia Lai hơn 28 tỷ đồng (giảm gần 5 tỷ đồng so với cáo trạng).
Trịnh Xuân Nhân và một số bị cáo khác lãnh án từ 18 tháng đến 7 năm tù. Ngày 8/4/2005, Toà án tối cao tại Đà Nẵng xử phúc thẩm y án sơ thẩm. Sau khi án tuyên, bà Phượng tiếp tục kháng cáo kêu oan, bà Chi kháng cáo đề nghị tăng hình phạt với bà Phượng, nhiều bị can khác và Cty XNK cũng kháng cáo.
Dư luận địa phương bất bình. VKSND tối cao đề nghị xử giám đốc thẩm. Ngày 8/5/2006, Hội đồng thẩm phán Tòa án tối cao xử hủy 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm để điều tra lại.
Từ “bị hại” thành bị can
Ngày 15/1/2007, VKSND Gia Lai ra QĐ hủy bỏ QĐ đình chỉ điều tra với Nguyễn Thị Kim Chi, người từng được 2 phiên toà xét xử vụ án này cho rằng “bị hại”.
Sau đó, bà Chi bị bắt tạm giam. Ngày 15/8/2007, Công an tỉnh Gia Lai ra QĐ bổ sung QĐ khởi tố bị can hành vi trốn thuế đối với Nguyễn Thị Kim Chi; khởi tố bị can đối với bà Phan Thị Đại - chủ XNTD Kim Chi cũng hành vi này.
Cùng ngày cơ quan điều tra khởi tố ông Võ Đình Tồn, cán bộ Chi cục Thuế TP Pleiku về hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Đây là nội dung mà năm 2002 cơ quan CSĐT bỏ qua.
Ngày 17/10/2007, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Gia Lai ra QĐ đình chỉ điều tra đối với bị can Tô Thị Kim Phượng người từng bị buộc tội rất nặng trong lần điều tra, xét xử trước.
Bà Phượng được trả tự do sau 58 tháng bị bắt giam. Kết quả điều tra cho rằng bà Chi còn nợ bà Phượng 2,171 tỷ đồng, không phải bà Phượng nợ bà Chi hơn 33,774 tỷ đồng như đã điều tra, truy tố lúc đầu.
Ngày 18/10/2007, Công an tỉnh Gia Lai ra kết luận điều tra vụ án: Trịnh Xuân Nhân cùng đồng bọn có hành vi cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng; lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản; trốn thuế và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra từ năm 1996 đến tháng 4/2002 tại Cty XNK Gia Lai, XNTD Kim Chi và Chi cục Thuế TP Pleiku.
Bà Nguyễn Thị Kim Chi bị đề nghị truy tố 2 tội danh: Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, số tiền chiếm đoạt là hơn 35,9 tỷ đồng và hành vi trốn thuế với số tiền hơn 2,4 tỷ đồng.
Cty XNK Gia Lai đến nay bán nhiều tài sản trả nợ song vẫn còn gần 90 tỷ đồng không có khả năng chi trả, hơn một nửa số tiền này đã không được các chủ nợ yêu cầu cơ quan điều tra làm rõ.
Dư luận cũng đặt dấu hỏi: Liệu những người làm sai lệch hồ sơ vụ án này suốt trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử từ năm 2002 đến 2005 có được xử lý thích đáng hay không?
