Rạng sáng 20/7, tại trạm thu phí 2 đường Huỳnh Tấn Phát, tài xế, phụ xe 3 xe tải mang biển số 54T - 2079, 54T - 0609, 54T - 0612 gồm 6 người sau khi cho xe vượt trạm không mua vé đã quay lại dùng dao, búa, gậy sắt đánh trọng thương nhân viên thu phí Trần Văn Chiến (SN 1979, thường trú tại Đồng Nai)...
Trong buổi chiều 25/7, chúng tôi chứng kiến có đến 3 trường hợp xe tải thản nhiên cho xe lao lên đâm gãy barie rồi cho xe dông thẳng. Trường hợp bị chặn lại, tài xế, phụ xe to tiếng đe dọa hành hung, có tài xế còn liều lĩnh hơn, cho xe húc thẳng vào khiến nhân viên thu phí phải nhảy lên lề đường để tránh.
Tại các trạm thu phí đã vậy, xe tải lưu thông qua các “chốt” thu phí càng lộng hành hơn vì mỗi ca trực, trong khi số nhân viên tại trạm thu phí có khoảng 7 - 8 người thì tại các chốt chỉ từ 3 - 4 người. Tình trạng tài xế xe tải quá khích cố tình phạm luật như húc gãy barie, gây gổ, xô đẩy nhân viên tại các chốt thu phí số 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 diễn ra như cơm bữa.
Trước khi xảy ra vụ việc của anh Chiến, nhiều nhân viên thu phí đã bị hành hung gây thương tích, cụ thể là vào các ngày 30/3 (xe 54N - 8553), 18/5 (54T - 1288 và 54N - 8543), 27/5 (57K - 6531) và 31/5 (54N - 7520). Vì lực lượng quá mỏng, lo sợ, một số nhân viên thu phí phải nhắm mắt làm ngơ.
Nhiều chốt đã tự trang bị để tự vệ. Theo thống kê, có ngày hơn 1000 chuyến xe tải vượt các trạm, chốt thu phí không mua vé. Tính từ ngày 1 -15/7, tổng số tiền thất thoát đã lên tới 241 triệu đồng. Bình quân mỗi tháng, trạm thất thu phí khoảng nửa tỷ đồng.
Xử lý “nửa vời”
 |
| Thản nhiên cho xe chạy ngược chiều vượt chốt thu phí. Ảnh chụp ngày 25/7/2005 |
Kể từ khi bắt đầu thực hiện thu phí đường Huỳnh Tấn Phát (10/8/2004), Hiệp hội Vận tải TPHCM và Hiệp hội Cảng biển đã gửi hàng loạt công văn đến Thường trực HĐND, UBND, Sở GTCC TPHCM, cho rằng với việc bố trí các trạm, chốt như hiện tại, chủ đầu tư đã thu phí giao thông đối với những xe chỉ lưu thông trên đường Nguyễn Tất Thành, trong khi đoạn đường này trước đó đã hoàn tất công tác thu phí giai đoạn 1.
2 chốt thu phí đặt trên đường Hoàng Diệu và ngã ba Tôn Thất Thuyết - Nguyễn Tất Thành (quận 4) thu phí tất cả xe tải lưu thông là bất hợp lý vì nhiều xe thực tế không sử dụng đường Huỳnh Tấn Phát.
Chốt thu phí số 6 trên đường Nguyễn Thị Thập thu cả 2 lượt những xe vào - ra các cảng: Rau Quả, Bông Sen, Nhà máy thép nhà Bè, trong khi 2 chốt 7 và 8 mang tính chất chốt chặn, “lùa” các xe lưu thông vào đường Huỳnh Tấn Phát để thu phí.
Ngoài ra, việc đặt bảng cấm xe tải trên 1,5 tấn tại Cầu Ông Lãnh, Nguyễn Thị Thập… của Sở GTCC là để tận thu và gây ùn tắc trục Nguyễn Tất Thành - Huỳnh Tấn Phát.
Mặt khác, HĐND TP tuy đã thông qua nghị quyết, UBND TP có Quyết định số 178/QĐ - UB nhưng việc thu phí hoàn toàn trái với Pháp lệnh về phí, lệ phí (quy định: DN chỉ nộp phí khi sử dụng hàng hóa dịch vụ) và trái với quy định của Bộ GTVT (chỉ được bố trí các trạm thu phí ở khoảng cách tối thiểu là 70 km) nên phải sửa đổi hoặc bãi bỏ.
Cuối năm 2004, HĐND và UBND TPHCM đã chấp thuận đề xuất dùng vốn ngân sách mua lại đoạn đường Nguyễn Tất Thành (chủ đầu tư chỉ đặt trạm thu phí trên đường Huỳnh Tấn Phát). Bù lại, mỗi năm, Hiệp hội Vận tải và Hiệp hội Cảng biển sẽ thu phí của các thành viên và nộp ngân sách khoảng 20 tỷ đồng/năm.
Tưởng đã có lối ra, ai dè, giải pháp này vẫn “ngủ quên” trên giấy gần 1 năm qua. Để tháo gỡ bế tắc, đầu năm 2005, Hiệp hội Vận tải và Hiệp hội Cảng biển tiếp tục đề xuất giải pháp: Các cảng sẽ thu phí bổ sung 10 nghìn đồng/xe ra vào cảng và nộp cho ngân sách thành phố. Bù lại, UBND TPHCM chỉ cho thu phí đường Huỳnh Tấn Phát.
Sau nửa năm bàn bạc, giải pháp này vẫn chưa được chấp thuận cho triển khai, gây rất nhiều bức xúc cho các đơn vị vận tải.
