Sự việc bắt đầu từ một vụ xô xát xảy ra tại Công viên Nhạc Sơn, TP Lào Cai vào ngày Quốc tế Thiếu nhi năm 2003. 2 ngày sau đó, Phan Duy Linh, con trai của ông Phó Giám đốc Sở Nông lâm tỉnh Lào Cai, một trong những người tham gia đánh nhau đã bị tử vong do chấn thương sọ não. Lưu Ngọc Sơn và Nguyễn Hà Dũng bị thương nặng.
Ban Giám đốc Công an tỉnh đã quyết định thành lập Ban chuyên án để điều tra làm rõ vụ án. Khó khăn lớn nhất của Ban chuyên án là làm sao xác định được đôi nam nữ có mặt trong Công viên Nhạc Sơn hôm đó, đã bị toán của Linh, Sơn và Dũng gây sự đánh nhau.
1 năm sau, các trinh sát mới được chị T., lúc đó là sinh viên của Trường Cao đẳng Sư phạm, cho biết: "Vào đêm vụ án xảy ra, có một toán thanh niên cởi trần, mặc quần cộc, cầm gậy, trong số đó chị T. nhận ra Phan Văn Hậu (sinh năm 1979), trú tại Bảo Yên, trước học lớp Văn sử 4 nhưng do đúp 1 năm nên đã chuyển sang lớp Văn sử 5A."
Xác minh về Hậu, các trinh sát được biết, Hậu cùng với Vũ Mạnh Cường (sinh năm 1980), trú tại khu 6B, thị trấn Phố Rằng, huyện Bảo Yên và Trần Minh Tuấn, trú tại tiểu khu 1, thị trấn Khánh Yên, huyện Văn Bàn cùng chơi với nhau.
Vào tối xảy ra vụ án, cả 3 đối tượng trên đều không có mặt tại nhà. Trong số này, Cường có quan hệ với chị Trần Thị H. (sinh năm 1982), trú tại Gia Phú, Bến Đền, huyện Bảo Thắng, học lớp Văn sử 5, hiện đang là giáo viên Trường THCS xã Lương Sơn, huyện Bảo Yên.
Phải rất khó khăn, các trinh sát mới động viên được chị H. khai báo: Vào đầu tháng 6, H. và Cường vào Công viên Nhạc Sơn tâm sự. Lúc này, có một toán thanh niên gồm 3-4 người vừa đi vừa văng tục rồi đến chỗ H. và Cường gây sự. Sau đó, họ đánh Cường ngã ra bãi cỏ, rồi đạp xe của H. đổ xuống đất và bỏ đi.
Sáng hôm sau, Cường và Hậu đã kể lại cho các bạn lớp Văn sử 5A nghe chuyện đánh nhau ở Công viên Nhạc Sơn, trong đó có việc dùng côn gỗ, đánh toán thanh niên trước đó đã trêu H. và Cường.
Lúc này, hướng điều tra dần được mở ra, nhưng vụ án vẫn bế tắc khi một số nhân chứng vẫn cố tình không cung cấp sự thật. Sau khi củng cố chứng cứ, ngày 1/7/2005, Ban chuyên án và lãnh đạo Phòng CSĐT tội phạm về TTXH, Công an tỉnh Lào Cai, đã triệu tập Vũ Mạnh Cường và Phan Văn Hậu để làm rõ. Ngày 3/7, cơ quan Công an đã ra lệnh bắt tạm giam Hậu, Cường.
Ngày 4/7, Trần Minh Tuấn được triệu tập đến Công an huyện Văn Bàn. Tuấn khai nhận về vụ đánh nhau và cho biết, đã bị khống chế không được nói ra vụ việc tại Công viên Nhạc Sơn.
Không giống với những tên tội phạm đã từng ra tù vào tội, các đối tượng đều thể hiện mình là người có văn hóa trong các câu trả lời với chúng tôi. Hậu, Cường và Tuấn đều xuất thân trong những gia đình nền nếp.
Hơn 2 năm qua, các đối tượng này đã phải sống trong tâm trạng day dứt, lo sợ. Phan Văn Hậu đã thực sự suy sụp và luôn lo lắng rằng mẹ mình bị sốc mà có thể qua đời, vì căn bệnh lao phổi đang vào giai đoạn cuối.
Ngày 11/7, các đối tượng đã khai nhận hành vi phạm tội của mình: Hôm đó, Hậu và Tuấn đang ở nhà bà Mão thì thấy Cường chạy về, mặt mũi bầm tím và nói rằng vừa bị một tốp thanh niên đánh.
Sau đó, Cường rủ Hậu và Tuấn đi trả thù và gây ra cái chết cho Phan Duy Linh.
