Theo Bản quy định về tiền thuê đất, mặt nước, mặt biển áp dụng với các hình thức đầu tư nước ngoài tại Việt Nam được ban hành bởi Quyết định số 189/2000/QĐ-BTC ngày 24/11/2000 của Bộ trưởng Bộ Tài chính, những dự án đầu tư vào địa bàn kinh tế xã hội khó khăn hoặc thuộc danh mục dự án khuyến khích đầu tư mới được miễn tiền thuê đất 7 năm.
Dự án Rusalka không thuộc nhóm trên, chỉ được miễn tiền thuê đất trong 5 năm xây dựng cơ bản, nhưng vẫn được UBND tỉnh Khánh Hoà miễn toàn bộ tiền thuê đất trong 7 năm sau nữa, tổng cộng 12 năm.
Với giá tiền thuê đất là 1,13 USD/m2/năm, mỗi năm mức tiền thuê đất của dự án Rusalka là 416.575 USD. Trong 7 năm, số tiền này là 2.916.000 USD, tương đương hơn 46 tỉ đồng.
Như vậy, ngoài việc “tạo cớ” để Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Khánh Hoà chưa làm hợp đồng thuê đất với Cty RIT (TP số ra ngày 6/7 và 7/7/2005), việc miễn tiền thuê đất trái quy định này sẽ gây thất thu lớn cho ngân sách.
Tiếp xúc báo chí ngày 27/6/2005, Bộ trưởng Bộ KH - ĐT Võ Hồng Phúc nói rằng, do 3 Cty thành lập Cty Đầu tư và Phát triển Du lịch Rus - Invest - Tur (RIT) ở Nga nên Bộ KH - ĐT không thể thẩm tra năng lực tài chính của họ khi cấp Giấy phép đầu tư (GPĐT) cho Cty RIT.
Thông tư số 12/2000/TT-BKH ngày 15/9/2000 của Bộ KH - ĐT hướng dẫn hoạt động đầu tư nước ngoài tại Việt Nam quy định, cơ quan cấp GPĐT thẩm định năng lực tài chính của chủ đầu tư là doanh nghiệp đang hoạt động thông qua báo cáo tài chính đã được kiểm toán 2 năm gần nhất của họ, có thể đề nghị cơ quan đại diện ngoại giao hoặc đại diện thương mại, kinh tế của Việt Nam ở nước ngoài cung cấp thông tin…
Phải chăng Bộ KH - ĐT không thực hiện đến nơi đến chốn quy định của chính mình, dù đã “hơi nghi ngờ họ sẽ bán dự án”?
Bộ trưởng Võ Hồng Phúc cũng cho biết, Bộ KH – ĐT không đề nghị Bộ CA giúp xác minh về 3 Cty thành lập Cty RIT vì theo báo cáo của tỉnh Khánh Hoà, dự án Rusalka vẫn triển khai bình thường.
Quả thật, trong công văn ngày 13/8/2004, UBND tỉnh Khánh Hoà thông báo với Bộ KH – ĐT rằng tính đến 30/7/2004 Cty RIT đã thực hiện 5,5 triệu USD vốn đầu tư, khu nghỉ mát sẽ đi vào hoạt động quý I/2005 (!)…
UBND tỉnh Khánh Hoà cũng đồng ý về chủ trương cho Cty RIT bổ sung bên Việt Nam để chuyển thành doanh nghiệp liên doanh, tăng vốn pháp định…
Người Nga có câu chuyện anh lính Ivan đi lạc, đến nhà nọ hỏi mượn cái nồi, xin tí nước rồi bỏ rìu vào nồi, chụm lửa nấu. Chủ nhà tò mò hỏi, Ivan đáp nấu cháo rìu.
Nước sôi, Ivan nếm nước, gật gù bảo ngon rồi, nhưng nếu thêm chút kê thì ngon hơn. Chủ nhà mang cho vốc kê, khi kê chín Ivan lại nếm, nói có thêm chút thịt sẽ ngon nữa…
Cứ vậy, Ivan có nồi cháo kê nấu với thịt, hành, tiêu, rủ chủ nhà cùng xì xụp húp. No bụng, Ivan lại vác rìu lên đường sau khi được chủ nhà cảm ơn về bát cháo rìu rất ngon!
Nguyễn Đức Chi học hành làm ăn bên Nga hàng chục năm, chắc biết rõ câu chuyện này nên áp dụng vào dự án Rusalka khá “ngọt”. Về phía các cơ quan hữu trách của Nhà nước ta, do nôn nóng thu hút đầu tư, do thiếu trách nhiệm hoặc vì lợi ích cá nhân mà ưu ái trái nguyên tắc cho Cty RIT, phải đợi hạ hồi phân giải.
Nhưng có điều đã rõ, cho đến nay, hầu hết vốn đã bỏ vào Rusalka là vốn của các nhà thầu trong nước. Đó là sự thất bại đầu tiên của dự án Rusalka, xét về mặt thu hút vốn đầu tư từ nước ngoài.
